Volgens metingen van de EU-klimaatveranderingsdienst Copernicus was de afgelopen zomer zowel globaal als in Europa de heetste ooit. Bijzonder ongenadig was en is de zomer nog altijd in Griekenland. VRT-correspondent Bruno Tersago getuigt. ‘Wij hebben bijna drie maanden binnen gezeten. Luiken toe, airco aan.’
Ons land beleefde, althans wat de temperatuur betreft, geen uitzonderlijke zomer. Dat was wél het geval in Oost- en Zuid-Europa, waar de ene hittegolf op de andere volgde en het leed in sommige gevallen nog altijd niet geleden is. ‘Gisteren was het nog 36,3 graden in Piraeus’, zo liet Bruno Tersago, VRT-correspondent in Griekenland, vrijdagochtend op Facebook weten. ‘De lastigste zomer die ik ooit heb meegemaakt.’
Tersago, die in Piraeus woont en werkt, vertelt in een gesprek met Knack dat de temperatuur er deze zomer regelmatig boven de 40 graden uitkwam. ‘Maar dat is hier niet zo uitzonderlijk. Wat deze zomer echt bijzonder maakte, is dat het hier al sinds begin juni bijna elke dag warmer werd dan 35 graden. Piraeus is een havenstad vlak bij Athene, waar je nog wat milderende invloed hebt van de zee. Maar net als de hoofdstad is het een jungle van asfalt en beton. Zodra je buitenkomt, heb je het gevoel dat je in een oven staat. Ons appartement heeft wel een terras, maar zelfs ’s avonds was het er vaak te heet. Gevolg is dat wij bijna drie maand lang binnen hebben gezeten, met de luiken toe en de airco aan. Dat voelde bij momenten wat claustrofobisch. De appartementen hier zijn een stuk kleiner dan in België.
Hebt u al overwogen om naar België terug te keren?
Bruno Tersago: Dat niet, maar de klimaatverandering zal wel onze toekomstige vakantieplanning beïnvloeden. Tot voor kort kwamen we elk jaar tijdens de paas- of kerstvakantie enkele weken naar België. Deze zomer hebben we besloten om dat voortaan tijdens de zomervakantie te doen. Dan is het hier vaak niet meer te harden.
‘Toeristen zullen serieus schrikken als volgend jaar blijkt dat het water gerantsoeneerd wordt.’
Behalve door hitte wordt Griekenland ook door aanhoudende droogte geteisterd.
Tersago: Die droogte zorgt er onder meer voor dat het waterpeil van een paar belangrijke stuwmeren tientallen meters lager staat dan normaal. Dat is een groot probleem, omdat onder meer Athene die stuwmeren gebruikt voor drinkwater. De watermaatschappij heeft al laten weten dat, als het deze winter niet voldoende regent, er volgende zomer gerantsoeneerd moet worden. Ook voor de landbouw zijn de gevolgen groot. Ik las net nog een verhaal over Naxos, het enige eiland van de Cycladen dat niet te droog was voor de landbouw. Zo werden er typische, bijzonder lekkere aardappelen geteeld. Maar dit jaar zijn er vanwege de droogte geen aardappelen meer geplant. Er is niet voldoende water, ook omdat hotels het beschikbare water gebruiken voor hun zwembaden. En er is nog een belangrijk, aan klimaatverandering gelieerd probleem. Het Middellandse Zeewater warmt in ijltempo op. Op sommige plekken in de Griekse wateren ligt de temperatuur nu 4 graden hoger dan normaal. Dat zorgt ervoor dat inheemse vissen uitsterven en uitheemse, agressievere soorten in de plaats komen. Zo is hier in de buurt onlangs nog een uiterst giftige zee-egel aangetroffen.
De impact van hoge temperaturen op onze gezondheid: ‘Ja, hitte kan ons ronduit agressief maken’
Opvallend genoeg lijkt dat alles de toeristen niet af te schrikken. Ook Griekenland kreunt meer dan ooit onder overtoerisme.
Tersago: Dat klopt, al kan ik me voorstellen dat die toeristen serieus zullen schrikken als volgend jaar blijkt dat het water gerantsoeneerd wordt. Nu, dat toeristen ondanks alles toch blijven komen, heeft ongetwijfeld ook te maken met de overheid. De Griekse premier heeft al gezegd dat hij zich geen zorgen maakt over de klimaatverandering. Integendeel. Zijn redenering is dat het toeristische seizoen dankzij de opwarming nog vroeger kan starten en later kan eindigen. Ondertussen heeft de regering de deur wijd opengezet voor luxetoerisme, met vijfsterrenhotels op plekken waar tot voor kort een bouwverbod gold. Voor de Griekse samenleving heeft dat overtoerisme bijzonder pijnlijke gevolgen.
De ferry’s zijn bijvoorbeeld fors duurder geworden, met als gevolg dat de meeste Grieken zich geen verkoelend reisje naar een eiland meer kunnen veroorloven. Eilanden als Santorini of Mykonos zijn zo duur geworden dat je er nog nauwelijks één Griekse toerist ziet. Als je er nog Grieken ziet, werken ze in de horeca. Slapen doen die mensen in containers of tentjes, want een onderkomen kunnen ze er niet betalen. Nog grimmiger zijn de verhalen van mensen die in de openbare sector werken, en door de overheid worden uitgestuurd naar meer afgelegen gebieden. Zo was er op de televisie een reportage over een leerkracht die naar het eiland Rhodos was gestuurd. Zijn loon bedroeg net geen 800 euro, terwijl het goedkoopste appartement er 500 euro kost. Het gevolg: overdag gaf die leraar les, ’s nachts sliep hij in een tentje op het strand.
Belaagde toeristen in Barcelona, hitte in Venetië: ‘Ik zou ook liever in de Schotse regen zitten ’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier