Klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden bedraagt tegen 2035 “minstens” 300 miljard

Meer dan 32 uur na het voorziene einde van de VN-klimaattop COP29 in de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe heeft voorzitter Mukhtar Babayev een nieuwe doelstelling voor de internationale klimaatfinanciering afgehamerd. De ontwikkelde landen engageren zich om tegen 2035 met “minstens” 300 miljard dollar over de brug te komen.Er kon wel geen consensus worden bereikt over de opvolging van de global stocktake en het historische akkoord over de transitie weg van fossiele brandstoffen.

In de aangenomen tekst wordt geformuleerd dat ontwikkelde landen “de leiding nemen” om dat bedrag bijeen te krijgen. Daarvoor mag naast publiek geld echter ook naar privaat geld en “alternatieve financieringsbronnen” worden gekeken. Ook het geld dat via de multilaterale ontwikkelingsbanken wordt gemobiliseerd, mag worden meegerekend. Het bedrag moet er mee voor zorgen dat er tegen 2035 1.300 miljard dollar wordt gemobiliseerd om de ontwikkelingslanden bij te staan om hun uitstoot van broeikasgassen te reduceren (mitigatie) en zich aan te passen aan de gevolgen van de klimaatverandering (adaptatie). Ontwikkelingslanden worden op hun beurt “aangemoedigd” om bij te dragen tot dat totaalbedrag, zij het louter op vrijwillige basis.

De nieuwe financieringsdoelstelling zal tijdens de volgende global stocktake in 2028 worden geëvalueerd en ook in 2030 volgt nog een evaluatiemoment. Over het bedrag waartoe de ontwikkelde landen zich zouden engageren, was lange tijd heel veel discussie. Ontwikkelingslanden wilden namelijk minstens 500 miljard dollar en dat vooral in de vorm van giften. Ontwikkelde landen wilden dan weer dat de donorbasis zou worden uitgebreid, met landen zoals China en de Golfstaten. De nieuwe doelstelling vervangt de doelstelling die op COP15 in Kopenhagen in 2009 werd afgeklopt. Toen engageerden de ontwikkelde landen zich om tegen 2020 met 100 miljard dollar over de brug te komen. Die doelstelling werd volgens cijferwerk van de OESO echter pas in 2022 gehaald.

Geen consensus opvolging historisch akkoord

COP29-voorzitter Mukhtar Babayev besloot om de beslissing over de opvolging van de global stocktake en het historische akkoord over de transitie weg van fossiele brandstoffen dat vorig jaar werd bereikt op COP28 in Dubai door te schuiven naar de tussentijdse klimaatbesprekingen in Bonn volgend jaar met de bedoeling om daar een tekst op te stellen die dan op COP30 in Brazilië kan worden afgeklopt.

De tekst bevatte geen expliciete verwijzing naar de transitie weg van fossiele brandstoffen en zette ook geen stappen vooruit inzake het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen (mitigatie). In de voorliggende tekst werd enkel de uitkomst van de allereerste global stocktake “herbevestigd”. Verder werd in de tekst ook terugverwezen naar paragraaf 28, waaronder de transitie weg van fossiele brandstoffen valt.

Onder meer de Europese Unie had fel geijverd voor een expliciete vermelding, maar Saoedi-Arabië en de Arabische groep hadden eerder duidelijk aangeven geen tekst te zullen aanvaarden waarin fossiele brandstoffen werden vermeld. Verschillende landen, waaronder Chili, Zwitserland en de Malediven, maakten bij de bespreking van het agendapunt hun bezwaar kenbaar, waardoor het voorzitterschap zich genoodzaakt zag om de beslissing door te schuiven naar volgend jaar.

Khattabi spreekt van “gemengde balans” na COP29

Ontslagnemend federaal minister van Klimaat Zakia Khattabi maakt na de VN-klimaattop COP29 die in de nacht van zaterdag op zondag eindigde, een “gemengde balans” op.

“Gegeven de gespannen geopolitieke context, waarin klimaatengagementen zwaar op de proef worden gesteld, en terwijl de effecten van de klimaatcrisis steeds verwoestender worden, was een akkoord noodzakelijk. Het centrale onderwerp van COP29 was klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden. Met deze nieuwe beslissing over klimaatfinanciering willen we de noodzakelijke middelen beschikbaar stellen en iedereen die dat kan laten bijdragen”, verklaarde ze in een reactie. “We wilden meer op het vlak van mitigatie. De onderhandelingen waren bijzonder moeilijk, maar de Europese Unie is erin geslaagd het akkoord van Dubai te vrijwaren. Het is spijtig dat er opnieuw een jaar verloren gaat; volgend jaar in Brazilië zullen we de inspanningen moeten optrekken”, besloot ze.