Fytoplankton blijkt een stuk veerkrachtiger tegen de klimaatverandering dan eerder werd gedacht. Dat is goed nieuws, want de algen vormen een cruciale bron van zuurstof op aarde.
Fytoplankton – kleine algen die aan het oceaanoppervlak drijven – blijkt veel meer veerkracht te vertonen tegen de effecten van klimaatverandering dan eerder werd aangenomen. Dat blijkt uit onderzoek gepubliceerd in Science Advances.
Plasticiteit
Het mechanisme -bekend als nutriëntenopname-plasticiteit – stelt de algen in staat zich aan te passen aan voedselarme omstandigheden in de oceanen. Voedselarmoede zal immers naar verwachting de komende decennia steeds vaker optreden in de bovenste laag van de oceanen door de opwarmende aarde.
Fytoplankton vormt de basis van het mariene voedselweb. Tijdens de fotosynthese nemen deze kleine algen voedingsstoffen op (zoals fosfaat, nitraat en CO2), en geven zuurstof terug af. Die cyclus is goed voor zowat de helft van alle zuurstof die wij inademen.
Meer weten over hoe algen zullen reageren op de opwarming van de aarde en de achteruitgang van het aandeel voedingsstoffen in de bovenste waterlaag is daarom cruciaal als we willen begrijpen hoe het leven op aarde op de lange termijn zal evolueren, stellen de wetenschappers achter de studie.
Fytoplankton blijft op niveau
De bovenste waterlagen zien meer af van de opwarming van de aarde dan de diepere lagen. Warm water is lichter en dat kan de vermenging van voedingsstoffen uit diepere lagen verminderen, met minder voedsel voor fytoplankton tot gevolg. Eerdere studies spraken over mogelijk ‘catastrofale’ gevolgen voor zowel mariene ecosystemen als het klimaat.
De nieuwe studie ziet het zover echter nog niet komen. Uit de analyse blijkt dat de productie van fytoplankton redelijk op niveau blijft, zelfs in zeer voedselarme omstandigheden, een bewijs van de plasticiteit van de algen.
Hack
Om te bestuderen hoe deze unieke ‘hack’ van het metabolisme de algen veerkrachtig maakt voor de gevolgen van klimaatverandering, voerde het team een reeks klimaatmodelsimulaties uit. Door de plasticiteit van fytoplankton in hun modellen mee te nemen, zagen ze zelfs een toename van de wereldwijde productiviteit van algen tot 5 procent aan het einde van deze eeuw.
Met deze extra boost aan algen, is het zelfs mogelijk voor de oceaan om extra CO2 uit de atmosfeer op te nemen, stellen de auteurs. ‘Modellen die geen rekening houden met de plasticiteit hebben de neiging om een daling van de productie voor de 21e eeuw te voorspellen’, zegt M.G. Sreeush van het IBS Center for Climate Physics in Zuid-Korea. ‘Modellen die wel uitgaan van het vermogen van fytoplankton om zich aan te passen aan omstandigheden met weinig voedingsstoffen, laten gemiddeld een toename van de wereldwijde productiviteit zien.’
Hoofdauteur Eun Young Kwon erkent dat dit goed nieuws is, maar het betekent helemaal niet dat fytoplankton immuun is voor door de klimaatverandering, benadrukt hij. ‘Meer verzuring van de oceaan zal bijvoorbeeld invloed hebben op de verkalkingssnelheid van bepaalde soorten fytoplankton, wat uiteindelijk kan leiden tot grootschalige verschuivingen in ecosystemen’, zegt hij.
