‘Met de economische visie van de PVDA lijken Zuid-Amerikaanse scenario’s niet meer zo veraf’

‘Wie mee stapt in het verhaal van PVDA moet wel beseffen dat men dan een volledig pakketje krijgt, en niet aan cherry picking kan doen’, schrijft Louis Ide (N-VA). Hij heeft geen goed oog in de economische plannen van de partij.

Met een hoog aaibaarheidsgehalte slaagt Raoul Hedebouw erin het communisme weer aantrekkelijk te maken in Franstalig België. Als we de peilingen (VTM) mogen geloven halen ze daar om en bij de 16%. Ik voel de zenuwachtigheid van de PS tot hier. Maar het communistisch reveil deint vooralsnog niet uit over Vlaanderen. Ondanks het feit dat Hedebouw als tweetalige ook Vlaanderen tracht aan te spreken én ondanks de communistische wolven in schaapsvacht Dirk Van Duppen en Peter Mertens, haalt de PVDA geen 4%. België, land van twee democratieën?

Achter de simpele slogans: ‘doe de rijken de crisis betalen’ zit wel veel meer. Het oogt rechtvaardig zo’n uitspraak, maar wie mee stapt in het verhaal van PVDA moet wel beseffen dat men dan het volledig pakketje krijgt en niet aan cherry picking kan doen. Na de val van de Berlijnse muur is het communisme nog een vage en verre herinnering. Wie wat ouder is echter kent de gevolgen van het communistisch regime. Om tot een rechtvaardige fiscaliteit te komen hoef je geen communist te zijn.

Ik zelf zal nooit vergeten waarom alle leden van het jongenskoor van Riga zo gedisciplineerd waren, toen ze hier bij ons op concerttour waren. Zelfs in de gastgezinnen zat die fascistoïde discipline erin. Klokslag 22 uur ging iedereen naar bed. Ook al drongen de gastouders er op aan nog even te blijven praten.

Later werd duidelijk waarom. Eind van de dag kregen de jongens een klein bedragje buitenlandse deviezen. Steevast kregen er drie dat niet. Dat waren er drie die de regels hadden overtreden. Deze drie werden verklikt door de jongens zelf. Als je betrapt was op het niet respecteren van de regels had je er alle belang bij een andere te vinden die ook buiten de lijntjes te kleurde.

Krisjanis -zo heette één van die jongens die bij ons verbleef- is nooit betrapt zodat hij met al zijn geld zich sportschoenen bij de Shoe Post maat 46 kon permitteren. Hij was doodgelukkig want in de Sovjetunie werden al jaren geen maat 46 meer gemaakt. Het was voor mij de eerste ervaring met het begrip planeconomie. Dat bedoel ik dus met ‘het ganse plaatje’, als je voor communisten kiest.

Ondertussen kennen we de replieken van Mertens en Hedebouw al: ze willen niets te maken hebben met Noord-Korea en de tijd van Stalin en de DDR ligt al lang achter hen. Het gaat om het nieuwe communisme dat tot een betere wereld zou moeten leiden. Daarom is het interessant eens over het muurtje te kijken naar een aantal landen die de laatste jaren van dat nieuwe communisme hebben kunnen genieten.

Venezuela verkoos in 1998 Hugo Chavez – de grote held van menig PVDA’er- tot president. Het land wordt nu een kleine 20 jaar bestuurd door nieuwe stijl marxisten en staat op het punt om in elkaar te storten. Het begon nochtans mooi met vele grote beloftes en alles leek goed te lopen dankzij zeer hoge olieprijzen. Tot bleek dat het hele systeem onbetaalbaar was en het land steeds dieper de afgrond in zonk. De Venezolaanse economie ligt in de lappenmand, de inflatie is onbeheersbaar, de winkelrekken zijn leeg. De bevolking moet leren leven met een tekort aan medicijnen en voedsel, wat betekent dat miljoenen burgers één maaltijd per dag overslaan. De bevolking wil de president Maduro (opvolger van Chavez) weg, maar het regime gebruikt straatgeweld en invloed op de instellingen om een afzetting via het parlement te vermijden.

Ook Cuba, toch wel de favoriet van de zich zelf respecterende marxist, zit in nauwe schoentjes. Castro moet steeds meer het communistisch economisch model loslaten om het land overeind te houden. Symbolisch hiervoor was de afschaffing van de gratis lunch. Blijkbaar geldt de regel “there’s no such thing as a free lunch” nu ook in Cuba. Net als in Venezuela zien we de oude garde zich vast klampen aan de macht.

Columbia daarentegen kende geen communistisch bestuur maar werd een halve eeuw lang gekweld door een communistisch guerrillaleger. Het FARC streed onder andere voor een betere verdeling van de landbouwgronden maar ontzag zich in zijn strijd niet van methodes zoals afpersing, ontvoering en cocaïneproductie om de opstand te financieren. Onlangs werd het vredesvoorstel tussen rebellen en regering door de bevolking verworpen.

Bij een groot deel van de bevolking leefde de vrees dat de zachte aanpak van de voormalige rebellen een opstapje zou kunnen zijn voor een communistisch bestuur. Vooral de regeling dat de ex-FARC sowieso minstens 10 zetels krijgen in de parlementen, ongeacht de verkiezingsresultaten deed deze angst toenemen. In Zuid-Amerika kent de huidige generatie de andere kant van het communistische verhaal en neemt men een kritischere houding aan, in tegenstelling tot Europa, waar men dit stuk geschiedenis schijnbaar vergeten is.

Zo wordt de PVDA in de pers vaak gecatalogeerd als een linkse partij, de term extreem links zien we steeds minder vaak opduiken. Wie twijfelt aan het extreme karakter, doet er goed aan Trends van 16 juni te lezen waarin de partij haar economische visie uit de doeken doet. Dan lijken de Zuid-Amerikaanse scenario’s niet meer zo veraf.