‘Meer gezinnen boven de armoedegrens tillen en de kinderarmoede halveren, vraagt een andere aanpak’

Ikrame Kastit van Uit de Marge over de Vlaamse armoedecijfers. ‘Er is dringend nood aan een herverdelingsbeleid met rechten voor iedereen.’

De voorbije tien jaar is er weinig veranderd in het armoedebeleid. Sterker nog: de kinderarmoede is verdubbeld en het aantal gezinnen dat onder de armoedegrens leeft is onveranderd gebleven. De Decenniumdoelen van 2017 zijn niet gehaald.

Eén van de doelstellingen was een halvering van de armoede, maar de voorbije tien jaar is er een daling van nauwelijks 30.000 armen, in plaats van de beoogde 346.500.

Bovendien bestaat er grote ongelijkheid. Zo worden vooral eenoudergezinnen en gezinnen met een migratieachtergrond erg getroffen. Meer dan de helft van de kinderen die in een kansarm gezin wonen, heeft een migratieachtergrond. Ondanks een opkomende middenklasse hangt het armoedepercentage sterk af van de nationaliteit en het geboorteland. Bij niet-EU-burgers ligt dat maar liefst vijf maal hoger dan bij Belgen. De grootste slachtoffers zijn ook kinderen en jongeren in onze samenleving. Afgelopen decennia is het kinderarmoedecijfer verdubbeld.

Armoedebeleid gefaald

Het is duidelijk: tien jaar armoedebestrijding heeft niets bereikt en er is op geen enkele doelstelling vooruitgang geboekt. Anno 2017 heeft niet elk gezin een inkomen en is ook het aantal gezinnen waar niemand werkt, niet gehalveerd. Maar liefst 600.000 Vlamingen leven in armoede. Meer gezinnen boven de armoedegrens tillen en de kinderarmoede halveren, vraagt een andere aanpak.

Meer gezinnen boven de armoedegrens tillen en de kinderarmoede halveren vraagt een ander armoedebestrijdingsplan. Er is dringend nood aan een herverdelingsbeleid met rechten voor iedereen. Enkel met een inclusief beleid dat bouwt op solidariteit kunnen we vooruitgang boeken.

Uit de Marge/CMGJ is lid van Decenniumdoelen en steunt de voorstellen voor een doeltreffend armoedebestrijdingsplan.

Kinderbijslag, een belangrijk instrument

Kinderbijslag is een van de belangrijkste hefbomen die Vlaams minister van Gelijke Kansen en Armoedebestrijding Liesbeth Homans kan gebruiken om armoede structureel te bestrijden. Bij gezinnen met twee kinderen en met een minimum- of leefloon bedraagt de kinderbijslag 15 tot 26% van het gezinsinkomen. Ondanks de huidige sociale correcties is het armoederisico het hoogst bij alleenstaande ouders (20%) en grote gezinnen (11,4%). Uit De Marge-CMGJ pleit voor een progressief universeel systeem, op een manier dat kinderen en jongeren met de grootste noden extra middelen ontvangen.

Huisvesting op maat van kinderen en jongeren

De prijs van de goedkoopste huurwoningen steeg met bijna 9 procent. Volgens het Vlaams Huurdersplatform is dat een stijging van 31 euro per maand. Betaalbare huurwoningen zijn zeldzaam.

Kwetsbare jongeren en kinderen zijn de zwaarste slachtoffers van deze wooncrisis. Een gebrek aan alternatieven dwingt gezinnen met kinderen op straat naar nachtopvang of erbarmelijke leegstaande panden. Ze worden gecriminaliseerd. Daardoor worden ze van slachtoffers van de wooncrisis plots daders. Deze wooncrisis duurt al jaren en het kan niet dat gezinnen met kinderen ’s ochtends niet weten of ze die dag eten, een douche of een slaapplaats zullen vinden. Dat deze kinderen en jongeren in dergelijke omstandigheden naar school moeten, legt niet alleen een enorme hypotheek op hun toekomst, maar op de samenleving. Dak- en thuisloosheid van kinderen en jongeren veroorzaakt een psychologische, pedagogische, sociale en financiële kost voor de hele maatschappij.

Een federale armoedebestrijding begint bij meer investeren in ‘Housing first-projecten.’ Een adequaat armoedebeleid gaat bovendien verder dan gedragsverandering en trekt ook de uitkeringen op tot boven de Europese armoedegrens.

Homans schiet tekort door onvoldoende te investeren in de preventie van dak- en thuisloosheid. De drie maanden huurwaarborg verhoogt bovendien de drempel voor deze kwetsbare gezinnen.

Gelijke onderwijskansen

Het onderwijs heeft een grote invloed op het leven van kinderen en jongeren. Voor veel van hen zijn positieve ervaringen in de schooltijd handvaten voor de toekomst. Toch ondervinden velen moeilijkheden in het onderwijs, omdat ze tot een etnisch-culturele minderheid behoren of opgroeien in armoede, wat hun verdere levensloop beïnvloedt.

Onderwijs is naast het jeugdwerk een van de belangrijkste plekken waar kinderen en jongeren gevormd worden en zichzelf kunnen ontplooien. Daarom is het niet alleen belangrijk dat ze gelijke kansen krijgen, maar ook dat sociale ongelijkheid in het onderwijs weggewerkt wordt. Op dit moment zien we bij Uit De Marge het tegendeel: ongelijkheid wordt net gereproduceerd en het raakt onze jongeren in hun recht op onderwijs. Daarom is er dringend nood aan een echte onderwijshervorming waar elk kind centraal staat en niet alleen het kind of de jongere die in de kopgroep zit. Uit De Marge-CMGJ blijft inzetten op een grondige onderwijshervorming dat kinderen en jongeren die opgroeien in kansarme situaties ten goede komt.

Laat één ding duidelijk zijn: kinderarmoede is armoede en verdwijnt pas als we armoede en ongelijkheid structureel aanpakken.

Uit de Marge-CMGJ hoopt over enkele jaren een échte daling in de armoedecijfers van alle bevolkingsgroepen te zien. Een inclusieve samenleving waar iedereen meetelt, is een maatschappij die de mensen- en kinderrechten écht toekent.