Marieke Dermul en Filip Tielens over hun docu: ‘De Pride-parades blijven nodig’

Marieke Dermul en Filip Tielens – zij werkt voor de VRT, hij voor De Standaard – trokken op 28 juni 2019 naar de vijftigste Pride in New York en draaiden er de docu Pride Is Protest.

De docu opent hard: Marieke vraagt een man hoe hij zou reageren als een van zijn kinderen uit de kast zou komen. ‘ They’d be dead‘ is zijn antwoord.

Filip Tielens: We hoorden wel meer zulke choquerende uitspraken, maar we willen in onze docu toch vooral tonen wat een oppeppende week het was.

Marieke en ik behoren allebei tot de LGBTQ-gemeenschap. We wisten dat op 28 juni 2019 in New York de vijftigste herdenking plaatsvond van de rellen bij het café Stonewall. De kroeg was in de jaren zestig een stamcafé van de LGTBQ-gemeenschap. De politie viel er geregeld binnen. Op 28 juni 1969 lokte dat rellen uit. De pride ter herdenking van die rellen zou de grootste pride ooit worden. Daar wilden we heen!

Marieke Dermul: De kijker volgt mij door New York terwijl ik deelnemers en organisatoren van de parades interview. Naast de cameraman stond Filip. Over elke seconde beslisten we samen. Filip was al mijn klankbord toen ik in 2017 European Citizen Popsong maakte en al interviewend door Europa trok. We reisden ook samen naar de Eurovisiesongfestivals in Kiev, Lissabon en Tel Aviv.

Was de Pride meer een feest dan een protest?

Tielens: Wanneer je tijdens zo’n pride omringd bent door duizenden gelijkgezinden, word je overmand door een samenhorigheidsgevoel. Plots voel je de kracht van activisme. Die kracht blijft nodig. In een pride marcheer je voor wie niet kan marcheren. In Amerika zijn er 28 staten waar je ontslagen kunt worden wegens je seksuele geaardheid. Wereldwijd zijn er nog steeds 73 landen waar homoseksualiteit verboden is.

Dermul: Het waren Afro-Amerikaanse en latino transgenders plus de dragqueens die op 28 juni 1969 op de barricade stonden. Net die groepen worden nu nog het meest gediscrimineerd.

Tielens: Hoe minder zichtbaar je als lid van de LGBTQ-gemeenschap bent, hoe beter: dat is de verontrustende trend waartegen we met deze docu protesteren.

Ervaren jullie dat zelf ook zo?

Dermul: Ik voel me niet onvrij, maar in een relatie met een vrouw denk ik altijd na alvorens ik hand in hand loop.

Iman Ali Erbas, de hoogste religieuze autoriteit in Turkije, verklaarde bij het begin van de ramadan dat homoseksualiteit het vervloekte kwaad is. Is jullie volgende bestemming Ankara?

Tielens: We hoeven niet zo ver te reizen. Ook in Polen en Hongarije zijn homoseksuelen ’tweederangsburgers’, zoals Stonewall-veteraan Mark Segal het in de docu zegt. Op 23 mei zou The Belgian Pride plaatsvinden. Nadien wilden we in elke Europese stad waar een pride is, de docu tonen en in debat gaan met scholen en bedrijven. We hopen dat nu volgende zomer te doen.

Welke ontmoeting vonden jullie zelf de mooiste?

Dermul: Die met een lutheraanse priester die misvieringen en zangavonden organiseert voor holebi’s en dragqueens. ‘Jezus is een activist, ik probeer dat ook te zijn’, vertelde hij. Het bewijst dat deze parades nodig blijven als protest tegen de beperkingen die mensen ervan weerhouden gewoon zichzelf te zijn. Onze docu vervangt geen pride, maar hij draagt wél haar protest uit.