Geen psychologische crisishulp voor 65-plussers: ‘Hier komen ongelukken van’

65-plussers met acute psychische problemen worden vaak met de ambulance of door de politie afgevoerd omdat er voor hen geen crisishulp aan huis bestaat. In een open brief trekt de Gentse schepen Rudy Coddens samen met zeven psychologen van zijn OCMW aan de alarmbel.

Sinds dit voorjaar kun je vier tot acht sessies bij een psycholoog terugbetaald krijgen. Mits je niet ouder bent dan 65. Gaat het écht mis in je hoofd, dan kan er een mobiel team of crisisteam bij je thuis komen. Tenzij je de 65 voorbij bent. ‘Op psychische problemen staat toch geen leeftijd?’ zegt Gents OCMW-voorzitter en schepen van Sociaal Beleid Rudy Coddens (SP.A). ‘En toch hebben 65-plussers geen toegang tot sommige elementaire zorgen. Dat is een vorm van discriminatie die heel zware gevolgen kan hebben.’ Vandaar dat zeven psychologen van het Gentse OCMW die specifiek met ouderen werken de kwestie op tafel leggen. Samen met Coddens schreven ze een open brief die de volgende federale regering wakker moet schudden. ‘Meer en meer worden zij geconfronteerd met ouderen die zulke zware psychische problemen hebben dat er meteen moet kunnen worden ingegrepen’, weet Coddens. ‘Maar voor die groep is er dus geen onmiddellijke, gespecialiseerde hulp voorhanden.’

Mobiele crisisteams kunnen veel opnames vermijden.

Kunnen 65-plussers met psychische klachten dan werkelijk nergens terecht?

Rudy Coddens: Alleen in centra voor geestelijke gezondheidszorg (CGG), maar daar moeten ze zelfs wachten om op een wachtlijst te raken. In acute situaties is dat natuurlijk geen optie. Soms waarschuwen buren een van onze psychologen omdat ze bijvoorbeeld vrezen dat een 65-plusser uit het leven zal stappen. Op zo’n moment is een interventie van een mobiel crisisteam aangewezen, maar door de leeftijd van de betrokkene kan dat dus niet. Ook zware relatiecrisissen bij oudere koppels, waarbij sprake is van grensoverschrijdend gedrag of partnergeweld, kunnen onze psychologen zelf niet oplossen. Hetzelfde met oudere mensen die erg verward zijn of een psychose doormaken.

Wat zou een mobiel team in zulke situaties kunnen doen?

Coddens: Zo’n crisisteam komt onmiddellijk aan huis, probeert een verdere escalatie van de problemen te voorkomen en zorgt dat een behandeling wordt opgestart of hulp wordt georganiseerd. Op die manier kan een opname in veel gevallen worden vermeden.

Nu worden 65-plussers vaak opgenomen?

Coddens:Onze psychologen worstelen daarmee, maar vaak hebben ze geen andere keuze. Als iemand een gevaar betekent voor zichzelf of zijn omgeving kunnen ze de situatie moeilijk laten betijen. Er zit dan niets anders op dan hem te laten opnemen in een ziekenhuis of psychiatrische instelling. Soms tegen zijn wil. Dan moet een van de psychologen een ambulance bellen of de politie inschakelen. Voor de betrokkene is dat natuurlijk heel ingrijpend en soms zelfs traumatiserend.

Komen zulke situaties vaak voor?

Coddens: In Gent gaat het om vijf tot tien gevallen per maand. Waarschijnlijk hadden veel van die mensen gewoon thuis kunnen blijven na een interventie van een mobiel team. Daarom vragen we de volgende federale regering met aandrang om de leeftijdsgrens voor mensen die een beroep kunnen doen op een mobiel (crisis)team op te heffen. Anders zullen de problemen alleen maar toenemen naarmate de vergrijzing vordert. En dat terwijl de overheid wil dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Iedereen heeft tegenwoordig de mond vol over ‘de vermaatschappelijking van de zorg’: ook mensen met psychosociale problemen moeten in de samenleving kunnen worden geïntegreerd. Op zich is dat een goede zaak, maar dan moeten ze wel de nodige psychologische ondersteuning krijgen. Anders komen er onvermijdelijk ongelukken van.