Limburg is klaar voor de verkiezingen

Met welke thema’s in het achterhoofd trekken de inwoners van de meest dunbevolkte Vlaamse provincie zondag naar de stembus? De strijd tegen seksueel geweld, onderwijs, openbaar vervoer, milieu en migratie zijn de hete hangijzers. Dat blijkt uit een rondvraag van journalisten in opleiding (hogeschool PXL), die een dag op stap gingen met lokale kandidaten.

Steevast start Nele Lijnen (Open VLD), tweede op de federale kieslijst van de liberalen, haar dag met een uurtje beweging in gezelschap van wat vriendinnen. Onderweg praatten ze onlangs over de strijd tegen seksueel geweld naar aanleiding van de moord op Julie Van Espen. Zo pleit Nijlen voor een aangepast zorgcentrum voor slachtoffers in Limburg: ‘Maar die weg is nog lang. Ook in het parlement zijn er mannen die mij vlakaf vragen wanneer ik eens met een serieus onderwerp naar buiten kom. Of ze vragen lacherig wanneer ik iets ga doen voor het sterke geslacht?’

Genderdiscriminatie is en blijft een probleem. ‘Ondanks het groeiend feminisme stemmen vrouwen weinig of nooit op andere vrouwen’ stelt Kim Strzebonski, zevende opvolgster op de NVA-lijst, vast: ‘Ergens schuilt nog onderhuidse jaloezie voor soortgenoten, die hun droomcarrière najagen.’ Ook onderwijs is belangrijk voor Strzebonski. Ze is niet blij met het nieuwe hervormingsplan van de middelbare scholengemeenschap WICO in Noord-Limburg: ‘Leerlingen zullen niet meer zes jaar lang in dezelfde richting naar dezelfde school kunnen gaan. Ik vind het niet goed om kinderen uit hun vertrouwde omgeving te halen. Ik heb al handtekeningen verzameld en aan Hilde Crevits (CD&V) overhandigd.’

Ook het migratiedossier beroert de gemoederen. Strzebonski: ‘Ik heb zelf drie of vier keer geholpen bij het asielcentrum Parelstrand in Lommel. Ik wil helemaal niet dat vooroordelen bevestigd worden, maar door de verhoogde criminaliteit ben ik gestopt met het vrijwilligerswerk.’

Naamsbekendheid

‘Als verkiezingskandidaat leer je heel Limburg kennen’, grapt An Christiaens, kandidaat-parlementslid voor de CD&V (derde plaats). Ze bezoekt regelmatig de avondmarkt in Bilzen. Bijna alle parkeerplaatsen zijn bezet en op het plein is het over de koppen lopen. Ook aan CD&V’ers is er geen gebrek. Onder andere Tom Cox, vierde op de Vlaamse lijst, en Liesbeth Maris, tweede opvolger op de Europese lijst, zijn aanwezig om flyers uit te delen. Zelfs Johan Sauwens, vijftiende op de Vlaamse lijst, komt zichzelf promoten bij de Bilzenaars.

‘We doen bijna elke dag een marktbezoek’ bevestigt Wouter Raskin, N-VA-lijsttrekker: ‘Dat is telkens in een andere gemeente. We proberen overal te komen. Hierbij is het belangrijk dat grote namen als Jan Peumans en Zuhal Demir, die de meeste mensen kennen en herkennen, vooraan lopen. Dat werkt beter als aanspreekpunt. In die zin tracht ik mijn goede contacten met de kopstukken van de partij goed te onderhouden. Daarom ben ik altijd aanwezig op een lezing, een bijeenkomst of een congres van de N-VA.’

Ook nemen de politici in deze verkiezingsperiode aan zo veel mogelijk debatten deel om hun naamsbekendheid te vergroten. Als voorbereiding volgde Bekir Kablan (23), Europese lijsttrekker voor de christendemocraten in Limburg, onlangs een spoedcursus van Peter Poulussen, politiek directeur van CD&V. Vlak voor de training start, krijgt hij een e-mail met de mededeling dat het debat vanavond afgeblazen wordt: ‘Zo gaat het elke dag. Je planning lijkt altijd goed georganiseerd en vast te liggen, maar elke dag verandert er wel iets.’ Kablan beslist om de debattraining verder te zetten aangezien de tips ook nog in zijn verdere carrière nuttig kunnen zijn. Het komende anderhalf uur leert hij het onderscheid maken tussen de valkuilen en de opportuniteiten in een debat. De aangeleerde tactieken moeten wel binnen de vier muren van CD&V blijven.

Partijdiscipline ligt gevoelig. Zo is onderneemster Grete Remen (Open VLD) nu de eerste opvolgster van partijboegbeeld Patrick Dewael na vijf jaar voor N-VA gezeteld te hebben: ‘Ze hebben mij met open armen ontvangen. Dit voelt als thuiskomen. Bij de liberalen heerst een grotere debatcultuur. Daar kan ik me volledig in vinden. Bij N-VA miste ik dat een beetje. Ik herinner me mijn eerste campagnedag bij N-VA nog goed. We stonden op de markt in Sint-Truiden waar iemand mij aansprak over het onderwijs. Ik ben voorstander van een brede 1ste graad. Mijn standpunt verschilde dus van het partijstandpunt. Dat werd mij niet in dank afgenomen. ’s Avonds kreeg ik al een telefoontje dat ik me aan de partijlijn moest houden.’

In fietscafé Het Mijnmuseum op site B-mine in Beringen krijgt Remen een hypothetische vraag voorgelegd. Wat zou dan je droomportefeuille zijn moest je ooit de kans hebben om minister of staatssecretaris te worden? Zonder lang te aarzelen, antwoordt ze ‘ondernemen’: ‘Ondernemingen zorgen voor welvaart in de maatschappij. Hun belang mag niet ondergewaardeerd worden. Onze politici nemen het nog te weinig op voor onze ondernemers. Ik heb dat de voorbije vijf jaar gedaan en wil dat ook blijven doen.’

Pesticidevrij

Met een gevulde maag vertrekt Kris Verduyckt, tweede op de lijst van SP.A voor de Kamer, naar het klimaatdebat in de Provinciale Handelsschool Hasselt. Daar neemt hij het op tegen vijf andere kopstukken van verschillende partijen. ‘Ik probeer altijd concreet te zijn in een debat, zeker voor jongeren, zodat ze niet verdwalen in weinigzeggende prietpraat.’

Kris legt de focus op investeren en duurzame energie, waarbij hij veelvuldig verwijst naar zijn klimaatbewuste thuisstad Lommel. De leerlingen participeren enthousiast en zijn overduidelijk gebrand om antwoorden te krijgen op hun vragen over het klimaat. ‘Ik merk dat de jeugd meer polariseert, dat heeft tot gevolg dat jongeren ook een meer uitgesproken mening hebben en dat zie ik wel graag.’ De eigen zoon van Verduyck staat ook al in de politieke startblokken. Hij is kinderburgemeester in Lommel.

Tussendoor worden liters koffie gedronken. Maar als de ijskoude latte in een plastic bekertje met deksel en rietje zit, steigert Barbara Creemers, Limburgse lijsttrekker van Groen: ‘Dat willen we afschaffen. Het is al langer geweten dat plastic niet goed is voor het milieu. Toch verbruiken we nog altijd enorm veel kunststoffen. Het is echter niet vanzelfsprekend ecologischer te leven. Zo is het vandaag wel hip om je eigen drinkbus mee te nemen, maar als je deze wil bijvullen moet je vaak naar de wc of een andere onhygiënische plaats gaan.’

Een maal per maand rijdt Barbara naar de verpakkingsvrije winkel Prana Bio Bulk in Heusden-Zolder om voor zeven gezinnen uit As biologische voedingsmiddelen in bulk te kopen. Hiervoor gebruikt ze glazen potten, die ze gezamenlijk aangeschaft hebben. Daarnaast werkt Creemers mee aan ‘2020 Pesticidevrij’ van milieuorganisatie Velt: ‘De campagne heeft als doel alle pesticiden te verbieden voor particulieren, zodat mensen alternatieven gaan gebruiken die niet schadelijk zijn. Groen wil op lange termijn zelfs het gebruik van alle pesticiden verbieden, zowel voor gewone mensen als de boeren. We willen dus biolandbouw als norm in België.’

Tenslotte liggen de Limburgse politici nog wakker van het feit dat hun provincie met het openbaar vervoer zo moeilijk bereikbaar is. ‘Op dat vlak zijn we altijd stiefmoederlijk behandeld geweest,’ zegt Barbara Creemers: ‘Als je bijvoorbeeld naar Brussel wil, ben je gemakkelijk een uur met de bus onderweg om bij een treinstation te geraken.’ ‘Als ik ’s avonds nog een vergadering in de hoofdstad heb, ben ik genoodzaakt om met de auto te gaan’, bevestigt Chris Janssens, de Limburgse lijsttrekker van het Vlaams Belang voor het Vlaams parlement. ‘Anders raak ik niet meer thuis. Daarom is publiek transport een van de speerpunten van onze partij. Er zijn mensen in het noorden van Limburg die nog niet eens een treinverbinding hebben met Hasselt, hun eigen provinciehoofdstad. In die zin is de sneltram naar Maastricht – het Spartacusplan – een zinloos project.’