‘Kunnen we het dan nu over de daklozen hebben?’

‘Nu is het hoog tijd dat de organisaties die een verschil kunnen maken op een correcte manier worden ondersteund en het geld komt bij diegenen waarvoor het bedoeld is: de daklozen’, schrijft Arnaud Verstraete (Groen).

De onderzoekscommissie Samusocial in het Brussels Parlement is afgesloten en presenteerde deze week haar aanbevelingen. De volgende cruciale stap is dat deze worden uitgevoerd en dat dergelijke misselijkmakende wanpraktijken in de toekomst onmogelijk zijn. Nu is het hoog tijd dat de organisaties die een verschil kunnen maken met structurele, lange-termijnoplossingen, op een correcte manier worden ondersteund en het geld komt bij diegenen waarvoor het bedoeld is: de daklozen.

Samusocial houdt de daklozen in de winter van de straat en sust zo ons geweten. En de daklozen zelf, worden daar ook beter van? Niet bepaald.

Simpel gesteld zijn er twee soorten opvang voor daklozen. Er is noodopvang, die de thuislozen vooral in de winter voor een nacht laat schuilen voor de kou. ’s Morgens moeten zij gewoon weer de straat op. Dat is de aanpak van Samusocial. Kostprijs van deze rudimentaire benadering? Naar schatting maar liefst € 70 per nacht, per persoon.

Daarnaast zijn er organisaties die werken aan structurele oplossingen. Ze begeleiden daklozen, tot ze weer permanent dak boven hun hoofd hebben en weer hun plaats vinden in de maatschappij. Al jaren gaat het grootste deel van de Brusselse middelen voor daklozenzorg naar noodopvang. Dat is dweilen met de kraan open. De perspectieven op terugkeer in de maatschappij zijn zo goed als onbestaand en het gaat er hard aan toe. Daklozen getuigen over de onmenselijke manier waarop ze behandeld worden bij Samusocial en roepen: ‘We slapen nog liever buiten in de winter dan bij Samusocial.’

Het kan anders. In Finland is het aantal daklozen de afgelopen jaren gedaald. Tussen 2008 en 2014 vonden 1200 langdurig daklozen Finnen een woning. Dat is gelukt dankzij een uitgesproken keuze voor structurele oplossingen, namelijk “housing first”. Zorg eerst voor een dak boven het hoofd en pak dan de overblijvende problemen aan, tot hij of zij zich weer kan ontplooien in de maatschappij. Dit kan perfect in Brussel. Met het geld dat nu al gespendeerd wordt aan daklozenbeleid, kunnen we veel interessantere resultaten bereiken. het vraagt wel dat een aantal politieke groepen loskomen van hun paternalistische liefdadigheidsbenadering, en voluit gaan voor de emancipatorische benadering.

Het is tijd dat we het in Brussel eindelijk eens over de daklozen zelf hebben en werken aan menselijke oplossingen. Investeer het leeuwendeel van de budgetten in de structurele oplossingen, slechts een klein deel in noodopvang. Zet dus vooral in op de aanpak die van daklozen weer gewoon mensen maakt, die zich kunnen ontplooien in onze maatschappij.

Arnaud Verstraete isBrussels Parlementslid voor Groen