Koen Geens: ‘Wie zegt dat de wereld nu kapotgaat, kent zijn geschiedenis niet’

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) toont zich na de aanslagen in Parijs toch nog een beschavingsoptimist. ‘Al blijft er altijd een gevoel van onmacht.’

‘Onze veiligheids- en inlichtingendiensten worden geleid door zeer bekwame mensen, die zeer goed hun werk doen’, zegt minister van Justitie Koen Geens deze week in een uitgebreid interview met Knack. ‘Toch blijft er altijd een gevoel van onmacht. Frankrijk is een leidinggevend land op het vlak van terrorismebestrijding. En het doelwit was reeds lang bekend, de redactie werd beveiligd en in de gaten gehouden. Toch is die aanslag op klaarlichte dag gebeurd. Dat zegt genoeg. Al moeten we ook blijven herhalen dat we veel zaken verijdelen.’

Worden er ook in ons land aanslagen verijdeld?

Koen Geens: ‘Jawel, jawel, jawel. Onze inlichtingen- en veiligheidsdiensten verijdelen aanslagen, dat is zeker zo. Maar daar pakken we natuurlijk niet mee uit.’

Toch zijn die diensten onderbemand.

Geens: ‘Dat valt wel mee, denk ik. Het is een kwestie van focus en prioriteiten. Het regeerakkoord voorziet meer aandacht voor terrorismebestrijding. We zullen daar zeker niet op besparen. Al beschikken wij vandaag duidelijk over minder middelen dan bijvoorbeeld de Nederlandse of de Deense veiligheidsdiensten.’

Als hier ooit iets gebeurt, zal die onderbezetting genadeloos worden aangeklaagd, dat weet u nu al.

Geens: Ja, dat is een beetje onvermijdelijk. Ik ben nogal pragmatisch op dat vlak. Het is mijn taak om binnen mijn beperkte budget het maximale te doen voor zaken die wij als een prioriteit beschouwen. De vraag is ook: wanneer zijn veiligheidsdiensten voldoende bemand? De aanslagen van 11 september 2001 in New York zijn ook gebeurd, ofschoon zowel de CIA als de FBI een ijzersterke reputatie heeft. Je kunt onmogelijk alles voorkomen.

Komen er extra maatregelen in verband met Syriëstrijders?

Geens: ‘Er komt een plan om radicalisering in de gevangenissen tegen te gaan. We moeten voorkomen dat er nog mensen vertrekken door preventief hun paspoort en identiteitskaart in te trekken. We zullen telefoontaps mogelijk maken bij mensen die verdacht worden van rekrutering. De bezittingen van en overschrijvingen naar Syriëstrijders zullen we laten bevriezen. En bij terugkeer moeten er scherpere controles komen op luchthavens aan de buitengrenzen van Schengen. Daar zal iedereen last van hebben. Wij zullen dat dus niet leuk vinden.’

Wat vindt u van de uitspraken van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb en diens Antwerpse collega Bart De Wever dat wie het hier niet bevalt, maar moet oprotten?

Geens: ‘Heel wat van die geradicaliseerde jongeren zijn hier geboren en getogen. Net zoals de jongeren die in de jaren zeventig sympathiseerden met de Rote Armee Fraktion en de Rode Brigades. Dat waren de kinderen van onze intellectuelen, en die behoorden niet tot de eerste, tweede of de derde generatie, maar tot de tiende of de twintigste. Het waren de onverdraagzame uitlopers van mei 68. En zie welke weg we sindsdien hebben afgelegd.’

‘Wie zegt dat de wereld kapotgaat omdat we nu met dit geweld worden geconfronteerd, kent zijn geschiedenis niet. We mogen geen gevaar onderschatten. Maar we hebben al heel veel meegemaakt dat we goed hebben doorstaan.’