Knack onderzoekt: zwartwerk, uitbuiting en mensenhandel in Belgische nagelsalons

Spotgoedkope Vietnamese nagelsalons schieten in België als paddenstoelen uit de grond. Maar achter de glanzende vitrines gaat een duistere realiteit schuil, blijkt uit een onderzoek van Knack, De Standaard en VRT NWS. Sommige salons zijn een schakel in een internationale keten van moderne slavernij.

Politiecommissariaat Anderlecht, dinsdag 18 juni, 10 uur. Commissaris Daisy Hoebeke – een kogelvrij vest onder haar witte hemd – brieft een tiental politieagenten en sociale inspecteurs over de razzia’s in nagelsalons die vandaag gepland staan.

‘In onze politiezone gaat het om een nieuw fenomeen dat de kop opsteekt’, zegt Hoebeke. ‘We vermoeden dat de meerderheid van het personeel van Vietnamese origine is. Mogelijk zijn ze slachtoffer van mensenhandel.’ Hoebeke geeft de inspecteurs tips om tijdens de controles op te letten. Ziet het personeel er gezond en verzorgd uit? Werken ze mee of zijn ze bang? Hebben ze documenten op zak? Hoe zijn ze in België beland? Kennen ze hun verblijfadres? Wie betaalt de huur? Kunnen ze zich vrij uitdrukken?

Brussels arbeidsauditeur Brecht Speybrouck luistert mee. ‘We weten op basis van controles in andere politiezones en in het buitenland dat het personeel doorgaans weinig collaboratief is, want de kans bestaat dat het gechanteerd wordt’, zegt Speybrouck. ‘Wat mij betreft, kunnen we de nagelsalons sluiten zodra de meerderheid van het aanwezige personeel in het zwart werkt of in een illegaal statuut verblijft.’ Volgens Speybrouck bleef het fenomeen van de nagelsalons lang onder de radar van het Openbaar Ministerie en de politie. ‘Pas 2,5 jaar geleden zijn we er echt op beginnen te focussen.’

Na de briefing stapt het team in zes wagens en vertrekt. Uitzonderlijk mogen Knack, De Standaard en VRT NWS mee op pad. ‘We zoeken naar mensen die zich in een precaire situatie bevinden, bijvoorbeeld omdat ze geen papieren of inkomen hebben’, zegt arbeidsauditeur Speybrouck. ‘Werkgevers kunnen misbruik maken van die zwakke positie. Als ze het personeel toch correct betalen, is er enkel sprake van zwartwerk, niet van economische uitbuiting. Maar wanneer je hoort dat iemand 10 euro per dag verdient en soms zelfs helemaal niet wordt uitbetaald, dan wijst dat op mensenhandel. In de meeste nagelsalons waar wij controles doen, treffen we minstens een op de twee personeelsleden aan in illegaal verblijf, als het al niet meer is.’

Alle kleuren van de regenboog

11 uur. In de buurt van metrostation Sint-Guido in Anderlecht vallen de inspecteurs binnen in een nagelsalon in de kelderverdieping van een herenhuis. Drie agenten met tattoos houden de wacht voor de deur. Binnen staat een lange witte verzorgingstafel met borsteltjes, vijltjes en ander gerief voor nagelverzorging. Muzak op de achtergrond. Tl-lampen, plastic bloemen, honderden potjes nagellak aan de muur in alle kleuren van de regenboog. Vier klanten laten hun vingernagels verzorgen. Vanaf 15 euro kunnen ze hier terecht voor een eenvoudige manicurebehandeling met nagellak.

Achter de witte tafel zitten een Aziatische man in Superman-T-shirt en drie Aziatische vrouwen in witte schort met blauw mondmasker. Nog een andere vrouw runt de zaak. De agenten controleren hun identiteitskaarten en gaan na of de werknemers zijn aangegeven bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid. Eén politieagent spreekt Vietnamees en helpt vertalen. Na zowat een halfuur polst arbeidsauditeur Speybrouck naar het resultaat van de actie. ‘De vijf werkers hebben allemaal een Belgische verblijfsvergunning’, zegt Hoebeke. ‘Maar we troffen er wel twee aan die in het zwart werken.’

Handboeien

12 uur. Nog geen tweehonderd meter verderop klopt het controleteam aan bij een ander nagelsalon. De prijslijst hangt aan de muur: vanaf 20 euro kun je hier terecht voor een semi-permanente manicure. Al na een kwartier is er opschudding. Een van de vrouwen heeft wel een identiteitskaart op zak, maar als de politie haar naam en geboortedatum vraagt, blijkt ze die niet te kennen. Handboeien. De jongedame wordt weggevoerd naar het commissariaat. ‘Daar zullen we haar vingerafdrukken afnemen en nagaan of het wel een echt document is’, zegt Hoebeke. Later blijkt dat het gaat om een 21-jarige Vietnamese die illegaal in België verblijft. Ze krijgt een bevel om het grondgebied te verlaten.

De andere nagelsalons die Hoebekes team die dag in de politiezone controleert, blijken allemaal in orde. De commissaris is tevreden. Hoebeke: ‘Maar we zullen de toestand van nabij opvolgen en kort op de bal spelen als het nodig is.’

Twee dagen later vindt ook in Vilvoorde een inval plaats in een nagelsalon, in de shoppingboulevard Leuvensestraat. Volgens burgemeester Hans Bonte (SP.A)worden verschillende inbreuken vastgesteld – van zwartwerk tot tewerkstelling van sans-papiers. Een maand eerder had Bonte in diezelfde straat ook al een nagelstudio laten sluiten.

Psychologische druk

Volgens arbeidsauditeur Speybrouck is het bijzonder moeilijk om uitgebuite Vietnamezen te overtuigen om in het beschermd statuut van ‘slachtoffer van mensenhandel’ te stappen. Amper acht Vietnamese slachtoffers hebben in 2018-2019 de stap gezet.

‘Onder die acht zijn er vier minderjarigen die werden uitgebuit in verschillende nagelsalons in België’, zegt Sarah De Hovre, directrice van het gespecialiseerde opvangcentrum Pag-Asa. Dat voorziet in opvang voor de slachtoffers op een discrete plaats en in begeleiding op juridisch, administratief en psychosociaal vlak.

‘Toen de vier in Vietnam vertrokken, waren ze 16-17 jaar. Ze komen uit de centraal-noordelijke regio, een onderontwikkeld plattelandsgebied.’ De Hovre kent de situatie in Vietnam goed, want ze heeft er zelf vier jaar gewoond.

‘Afzonderlijk van mekaar legden de vier precies dezelfde route af: vanuit de hoofdstad Hanoi namen ze het vliegtuig naar Rusland. Van daaruit zijn ze – illegaal – via Polen en Duitsland in België beland. Dat gebeurde via een smokkelroute, met de wagen, te voet, en in containers van vrachtwagens. Alle vier wilden ze naar het Verenigd Koninkrijk gaan. De smokkelaars hadden hen voorgespiegeld dat ze daar in nagelsalons makkelijk hun schuld zouden kunnen afbetalen. Ze spreken over bedragen tussen de 15.000 en 20.000 dollar. Dat is buitenproportioneel veel, want een vliegtuigticket vanuit Vietnam kost hooguit 1500 euro.’

De vier moesten in België zes op de zeven dagen werken voor een zeer laag loon, dat ze deels moesten afgeven aan het smokkelnetwerk. ‘Eén persoon kreeg amper 100 euro per week. Sommigen werkten tot 12 uur per dag. In hun ogen zijn de leef- en werkomstandigheden in België min of meer oké, en alvast niet slechter dan thuis in Vietnam. Ze klagen niet over geweld of mishandeling. Ze voelden zich niet echt slachtoffer. Maar wanneer wij hen dan uitleggen wat hun arbeidsrechten zijn, zoals eender welke werknemer in België, gaan hun ogen wel open.’

De psychologische druk op de minderjarigen is enorm, zegt De Hovre. ‘Hun familie in Vietnam verwacht dat zij de schulden afbetalen en ook geld opsturen. Rijkdom en succes, dat is hun beeld van het Westen. Die families hebben geen idee van wat er hier écht gebeurt. Ze zien op Facebook foto’s van hun jongere bij Manneke Pis of pronkend met nieuwe kleren. Toegegeven: als je deze jongeren in een nagelsalon aan de slag ziet, dan zien ze er op het eerste gezicht niet slecht uit. Ze lopen er netjes bij. Maar klanten kunnen toch alert zijn voor signalen – dat ze geen woord Frans, Nederlands of Engels spreken bijvoorbeeld. Dat is toch raar voor iemand die hier aan het werk is.’

De Hovre roept wel op niet álle Vietnamese nagelsalons als verdacht te bestempelen. ‘Sommige zijn betrouwbaar en werken volledig legaal.’

Tokyo Nails

Centrumgalerij in hartje Brussel, 26 juni. Flikkerende neonreclame, grote kleurenfoto’s van gelakte nagels, ‘binnen zonder afspraak’-bordjes, en namen als Family Nails, US Nails en Tokyo Nails uitgesmeerd over de vitrines. Liefst 23 nagelstudio’s telt deze shoppinggalerij, en letterlijk overal zit het propvol. Zowel mannen als vrouwen – voor de grote meerderheid jonge Vietnamezen – zitten gebogen over tafeltjes, lakborsteltjes en vijltjes in de aanslag. In één zaak staan de klanten zelfs tot buiten de deur aan te schuiven. Het goedkoopste tarief? Tien euro voor een ‘manicure simple’.

Begin november controleerden de RSZ en andere overheidsdiensten hier simultaan 19 nagelsalons: 18 Vietnamese en 1 Roemeens. Het was de eerste grote gecoördineerde actie. ‘Tien nagelstudio’s werden meteen verzegeld wegens ernstige inbreuken op het sociale strafrecht, en ook bij de andere stelden we kleinere inbreuken vast’, zegt Bruno Devillé. Hij is teamchef Ecosoc op de Brusselse directie van de RSZ, die bevoegd is voor economische uitbuiting en mensenhandel. ‘De arbeidsauditeur kan een verzegeld pand weer laten openen. Vaak gebeurt dat na betaling van een borgsom van enkele duizenden euro’s. Opmerkelijk is dat de bedragen hier héél snel betaald werden.’

Eveneens opvallend, aldus Devillé, is dat de nagelsalons zich op dezelfde plek hebben gevestigd. Devillé: ‘Normaal richt je een nieuwe zaak op in een buurt waar er nog geen concurrentie is. Het roept vragen op. Zijn er linken tussen de verschillende salons? Trekt één persoon achter de schermen aan alle touwtjes? We stellen vast dat er familiale banden spelen: het ene salon wordt uitgebaat door de vader, het salon ernaast door de zoon, en de zaak ertegenover door het nichtje. Ze geven de bedrijven onderling aan mekaar door.’

Overnachten in safehouses

Het personeel valt volgens Devillé uiteen in twee categorieën: ‘Vietnamezen die zich pas in België hebben gevestigd, en personen in een illegale situatie. We vermoeden dat velen van hen onderweg zijn naar het Verenigd Koninkrijk. Ze logeren onder meer boven een aantal Vietnamese restaurants in Elsene. Anderen overnachten in safehouses die in handen zijn van trafikanten.’

In verhoren die het team van Devilllé afnam, vertelden de Vietnamezen dat ze via Tsjechië en Duitsland naar België reisden. Devillé: ‘In de reis vanuit Vietnam zijn vaste stops ingebouwd. Die laten niet enkel toe om wat uit te rusten, maar ook om te werken en zo geld te verdienen voor het volgende deel van de reis. In Berlijn moesten ze sigaretten verkopen, in Brussel nagels verzorgen.’

‘Nu moeten we nog aantonen dat er van Vietnam tot in Engeland sprake is van een en dezelfde criminele organisatie die de mensensmokkel organiseert. Mogelijk slaan ze de handen in mekaar met lokale organisaties, die in onderaanneming werken. Ons onderzoek daarover bevindt zich nog in een beginstadium – net als het fenomeen zelf.’ Volgens Devillé kregen Vietnamese nagelsalons 4-5 jaar geleden voet aan de grond in Brussel en neemt het fenomeen snel toe.

Chemische producten

‘Voor ons is het ergste probleem dat er ook minderjarigen worden tewerkgesteld’, zegt Devillé. ‘Het is zoals in de 19e eeuw: kinderarbeid. Maar dan wel anders dan bij de Roma, waar kinderen in gezelschap zijn van hun familie. De jonge Vietnamezen treffen we alléén aan, zonder begeleiding.’

‘Soms stoten we op heel jonge meisjes die zwanger zijn. Vooraleer ze in nagelsalons aan de slag gingen, werkten ze als huishoudhulp bij Vietnamezen. “De patron heeft me verkracht”, getuigen ze. Maar als je dan doorvraagt, zwijgen ze. Tijdens de verhoren werken Vietnamezen nauwelijks mee. Over hun arbeidsvoorwaarden willen ze niets kwijt. Dat maakt controles zo moeilijk. Samenwerken met de inspectie zou betekenen dat de reis voor hen ophoudt. Maar vaak hebben ze nog schulden uitstaan in Vietnam. Worden die niet afbetaald, dan kan hun familie in de problemen komen.’

‘Maar wat met een meisje van 17 jaar dat zwanger is omdat ze verkracht is? En dat, met een dikke buik, de hele dag chemische producten inademt in een nagelsalon? België is verantwoordelijk om hen te beschermen.’

‘Wat de zaken niet vergemakkelijkt, is dat we hen vaak aantreffen zonder documenten. Zijn ze écht minderjarig? Soms heb je personen die drie, vier keer gecontroleerd worden, en telkens een andere naam en leeftijd opgeven. Enkel via vingerafdrukken kun je hen identificeren.’

Ongeschoeide Karmelieten

Volgens Devillé valt er nog iets op tijdens de controles in nagelsalons: ‘Het zijn allemaal Vietnamese katholieken, een minderheidsgroep in Vietnam. Echt keer op keer gaat het om katholieken. Dit fenomeen speelt buiten het traditionele Vietnamese milieu, dat in Brussel verankerd is rond de ULB-wijk in Elsene en de zogenaamde Chinese wijk rond de Beurs.’

Verder is de traditionele Vietnamese gemeenschap ook in Luik gevestigd. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken verblijven in België zowat 13.500 Vietnamezen, Belgen van Vietnamese oorsprong niet meegerekend. ‘Mogelijk is een Vietnamese kerk in de Brusselse Louizawijk een plek waar werkers worden gerekruteerd om in nagelsalons aan de slag te gaan’, zegt Devillé. ‘We wéten dat die kerk een ontmoetingsplaats is. Wat we niet weten, is of die kerk er is om te helpen, dan wel of ze deel uitmaakt van het systeem.’

Kerk van de Ongeschoeide Karmelieten, zondag 23 juni. Samen met een Vietnamese tolk stappen we het gotische kerkgebouw in de Gulden-Vlieslaan binnen. In de middenbeuk zitten zo’n 150 kerkgangers van alle leeftijden. Op voorhand hadden we de priester al even opgebeld. Nee, dat in zijn kerk personen zouden worden gerekruteerd om in nagelsalons te gaan werken, daar weet hij niets van. ‘Ik heb daar nooit over horen praten. Een kerk is een plaats van viering, hè.’ Ook over slachtoffers van mensenhandel zegt hij niets te weten.

15 uur, ingetogen gitaar- en pianomuziek, de mis begint. We hebben ons geïnstalleerd tussen jongeren van naar schatting rond de twintig jaar, die spreken met een fors accent uit de centrale regio van Vietnam. Ze lijken samen te clusteren.

Na de viering spreken we verschillenden van hen aan. Een jongen zegt dat hij een week eerder in België is aangekomen om aan de ULB geneeskunde te studeren. ‘ Ne parle pas français’ is nochtans zijn enige Frans. Een andere jongeman, met vlassig snorretje en verguld kruis rond zijn nek, wil wel praten met ons, maar wordt dan in de arm genomen door een derde die hem aanmaant om te vertrekken. Uiteindelijk lukt het ons niet om iemand aan de praat te krijgen. Onze vertaalster zegt dat de pers in Vietnam vaak politiek gelieerd is, en dat mogelijk verklaart waarom de kerkgangers journalisten lijken te ontwijken.

Waterbedeffect

Naast nagelsalons in Brussel-Centrum, Anderlecht en Vilvoorde heeft de RSZ ook weet van salons in Woluwe, Etterbeek en de Matongé-wijk in Elsene, waar Vietnamezen een tafeltje huren in Afrikaanse kapperszaken. Devillé: ‘Ook in kleine gemeentes in Waals-Brabant zie je nagelsalons openen met Aziatische werknemers. Het fenomeen breidt dus uit.’

Navraag bij de FOD Economie leert dat België 24.450 plekken telt waar je onder meer terechtkunt voor nagelverzorging – een verdubbeling in tien jaar tijd.

We polsten bij de lokale besturen van centrumsteden naar de problematiek van Vietnamese nagelsalons. In Aalst, Brugge, Genk, Hasselt, Gent, Kortrijk, Roeselare en Mechelen klinkt het unisono dat de problematiek niet bekend is of dat er geen klachten over zijn binnengelopen. In Antwerpen zitten ze in een stadium van ‘verhoogde waakzaamheid’, zegt Johan Vermant, woordvoerder van burgemeester Bart De Wever (N-VA). ‘Zowel de stad als de gerechtelijke partners houden het fenomeen in het oog, onder meer via de regionale veiligheidsraad. Ze werken momenteel vooral aan de beeldvorming: hoe groot is het probleem? Waar stelt het zich?’

Paul Van Miert (N-VA), de burgemeester van Turnhout, vreest een waterbedeffect, aangezien Antwerpen tegen nagelstudio’s optreedt. ‘We hebben dan ook ons politiereglement aangepast, zodat ook nagelstudio’s bij de opstart gecontroleerd kunnen worden. Bij vermoeden van fraude of van illegaal inkomen zal de politie de vergunning weigeren.’

Sinds de grote controleactie in de Centrumgalerij van november 2018 heeft de RSZ over heel België 34 nagelstudio’s gecontroleerd, hoofdzakelijk in Brussel, Vilvoorde en Oostende. Devillé: ‘In acht maanden tijd heeft de RSZ 25 pv’s voor de niet-aangifte van werknemers opgesteld, 15 voor de illegale tewerkstelling van buitenlandse werknemers – meestal Vietnamezen – en 8 voor inbreuken op de regelgeving deeltijdse arbeid. Op meerdere plaatsen zijn indicatoren van mensenhandel vastgesteld.’

Slechts één veroordeling

Om een nog beter zicht te krijgen, namen we contact op met de acht arbeidsauditoraten in België over onderzoeken en veroordelingen met betrekking tot nagelsalons. Marie-Anne Franquinet, eerste advocaat-generaal van het Luikse auditoraat-generaal, bundelde de antwoorden. Franquinet: ‘We treffen inderdaad zwartwerk, illegaal verblijf en soms ook mensensmokkel en -handel aan in Vietnamese nagelsalons. De dossiers zitten vooral in Brussel, Antwerpen, Gent en Luik.’

‘We hebben in onze archieven slechts één veroordeling kunnen terugvinden, in januari 2017, door de rechtbank van eerste aanleg van Brugge. Een Britse vrouw van Vietnamese afkomst, 51 jaar, werd toen bij verstek veroordeeld tot 6 maanden gevangenis en 1000 euro geldboete. Ze was eigenares van meerdere nagelsalons in België en werd schuldig bevonden aan verschillende inbreuken.’

Veroordelingen voor mensenhandel zijn er maar weinig, zegt Franquinet. ‘Want dat is heel moeilijk te bewijzen. Doorgaans focussen we ons in dat soort dossiers op het artikel 175 van het Sociaal Strafrecht, illegale tewerkstelling van vreemdelingen.’

Franquinet zit ook in de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD), die afhangt van de staatssecretaris bevoegd voor de strijd tegen sociale fraude. Jaarlijks stelt de SIOD een actieplan met prioriteiten op. Franquinet wil voorstellen om nagelsalons op te nemen in het actieplan voor 2020, maar moet dat eerst nog met de partners bespreken. Franquinet: ‘Het zou goed zijn hier een prioriteit van te maken, om de problematiek meer gecoördineerd en met één en dezelfde methodologie aan te pakken.’

Van bedelarij tot prostitutie

In maart onthulde het Nederlandse radioprogramma Argos (VPRO) dat in 5 jaar tijd 60 Vietnamese kinderen uit de beschermde opvang in Nederland waren verdwenen. De journalisten vonden indicaties dat de kinderen op cannabisplantages en nagelsalons waren beland, en dat de Vietnamese smokkelorganisaties samenwerken met maffia uit het Oostblok.

Eind juni berichtte de Duitse openbare omroep Rundfunk Berlin-Brandenburg (RBB) dat in de deelstaten Berlijn en Brandenburg in zeven jaar tijd 500 Vietnamese kinderen waren vermist. Ze waren vanuit Polen het land binnengesmokkeld en verdwenen daarna uit Duitse jeugdinstellingen. Volgens RBB speelt het Dong Xuan Centrum in Berlijn – met markthallen, restaurants en nagelstudio’s – de rol van logistiek centrum voor Vietnamese smokkelbendes.

Europol-woordvoerster Tine Hollevoet bevestigt dat de problematiek van nagelsalons en uitbuiting opduikt in verschillende Europese landen. In een recent rapport over de achterliggende criminele netwerken schrijft Europol dat Vietnamese slachtoffers niet enkel worden aangetroffen in nagelsalons maar ook als huispersoneel, in gedwongen bedelarij, op cannabisplantages en in seksuele uitbuiting.

Geen asielaanvraag

Ook in België zijn Vietnamese kinderen uit de beschermde opvang verdwenen. Dat bevestigt Mieke Candaele, woordvoerster van Fedasil.

‘In 2017 verdwenen 12 Vietnamese jongeren uit onze Observatie- en Oriëntatiecentra (OOC), in 2018 ging het om 14 jongeren. Dit jaar zijn 19 Vietnamese jongeren naar een OOC gebracht. Ze verdwenen allemaal, met uitzondering van één jongere die aangepaste opvang kreeg als potentieel slachtoffer van mensenhandel.’

44 verdwenen Vietnamese minderjarigen in 2,5 jaar tijd: het zijn cijfers die alle alarmbellen moeten doen afgaan.

‘De jongeren verklaren minderjarig te zijn. Maar doordat ze zo snel verdwijnen, kan er geen registratie gebeuren en kan de minderjarigheid ook niet worden vastgesteld’, preciseert Candaele. ‘De stijgende cijfers zijn mogelijk het gevolg van steeds meer acties door de politie, die transmigranten onderschept. De overgrote meerderheid van deze jongeren dient geen asielaanvraag in. De enige twee die dat wél hebben gedaan, zijn naderhand toch verdwenen uit het opvangnetwerk. Het gros verdwijnt zelfs binnen de 24 uur na aankomst in onze opvang.’

Of de vermiste jongeren uiteindelijk in een nagelsalon beland zijn, wéét Fedasil niet. Candaele: ‘Omdat ze zo kort bij ons blijven en zeer zwijgzaam zijn, hebben wij daar ook het raden naar.’

Hennepplantages

Eind maart controleerde de politie een verdacht voertuig in Koksijde. Aan boord troffen de agenten 8 Vietnamezen aan. Een Belg van Vietnamese afkomst werd aangehouden op verdenking van mensensmokkel. Hij zei dat hij de landgenoten vervoerde om humanitaire redenen. De onderzoeksrechter wil géén commentaar kwijt over de stand van zaken in het dossier.

In 2016 veroordeelde de correctionele rechtbank van Brussel al eens een handvol Vietnamezen voor mensensmokkel van minderjarigen. Het hoofd van het netwerk kreeg bij verstek een gevangenisstraf van 10 jaar. Het onderzoek ging van start nadat de wegpolitie op de parking langs de E40 in Groot-Bijgaarden Vietnamezen had ontdekt achter palletten in een vrachtwagen.

Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) zijn in België de afgelopen drie jaar telkens ongeveer 100 Vietnamezen in illegaal verblijf onderschept. ‘Het betreft haast alleen transmigranten onderweg naar het VK’, zegt DVZ-woordvoerder Geert De Vulder. ‘Hun verblijf in België is dus van korte duur.’

‘De problematiek van mensenhandel in onder meer nagelsalons is bij ons bekend. Dat fenomeen past in de algemene werkwijze van de mensensmokkel van Vietnamese transitmigranten naar het VK. Vaak gaat het om minderjarige meisjes die aan het werk worden gezet. Daarnaast is er ook het al langer bekende fenomeen van gedwongen tewerkstelling van Vietnamezen in cannabisplantages.’

In 2013 ontmantelde de Belgische politie hennepplantages in Luik, Herentals, Opglabbeek en Hoei. 14 Vietnamezen werden aangehouden. Uit het onderzoek bleek dat ze in de plantages werkten om hun reis naar het VK af te betalen.

Eldorado

De jonge Vietnamezen die na een lange tocht door Europa uiteindelijk toch het eldorado bereiken, belanden in het VK vaak in cannabisplantages en nagelsalons, soms ook in de prostitutie. Het voorbije decennium heeft de Britse overheid ruim 3000 Vietnamezen erkend als slachtoffer van mensenhandel.

Om het probleem bij de wortel aan te pakken, trok de Britse ngo ECPAT UK (End Child Prostitution And Trafficking) eind 2017 met een sensibiliseringsvideo naar Vietnam (zie film onderaan dit artikel).

‘In de provincie Nghê An bezochten we een school voor leerlingen van 11 tot 14 jaar’, zegt Debbie Beadle van ECPAT UK. ‘Voor we onze animatiefilm toonden, vroegen we wie familieleden had die in het buitenland aan de slag waren. Negen op de tien kinderen staken hun vinger op.’

In het VK hebben Vietnamese nagelsalons de markt overgenomen, zegt Beadle. ‘En nu verspreidt het fenomeen zich verder over Europa. Europese landen moeten onderling méér informatie delen en meer maatregelen nemen. Het is hoog tijd voor actie.’