‘Kerst is geen sprookje, maar een aanklacht’

‘Aleppo en kerst staan zo haaks op elkaar. Of misschien juist niet’, schrijft Petra Schipper van de VPKB.

Geen mensen. Geen kinderen. Niets. Zelfs geen bombardementen meer. Er zal niets meer te bombarderen vallen. Tegen kerst zal Oost-Aleppo volledig verwoest zijn. Eén en al ruïne. Een spookstad. Stille nacht, griezelige nacht.

Kerst in Aleppo.

Kerst in Jemen, in Sudan, in Egypte, in Pakistan.

Er is altijd ergens in de wereld oorlog geweest. Ook in kersttijd, “the most wonderful time of the year“. Dit jaar dringt de gruwel in Aleppo zich tussen onze kerstinkopen en dinertoebereidselen op aan onze aandacht. Om die compleet te kunnen negeren moet je van steen zijn. Dat zijn we vaak ook. Graniethard. Wat moet je. We kunnen toch niets doen. “De internationale gemeenschap” doet al niets. Of erger nog: die heeft juist teveel gedaan. Namelijk wapens geleverd. Olie op het vuur gegooid. Gepolariseerd. Daar zijn we trouwens allemaal medeplichtig aan, van topniveau tot familiefeest, van politiek tot sociale media, van cafépraat tot onuitgesproken beeldvorming. Zij vechten, wij maken het gezellig. Zij moeten het daar maar zelf oplossen, wij willen niets afdoen aan onze feestvreugde.

Och, we kunnen wel iets. Een gift overmaken. Een warmste week organiseren. Meelopen in een vredesmars. Onze omslagfoto veranderen. Kaarsjes branden. Bidden. We zijn geen onmensen. Dit soort acties verhogen zelfs ons kerstgevoel. Namelijk dat we vredelievende mensen zijn. De vluchtelingen mogen blij zijn. Ze krijgen al zoveel van ons belastinggeld, onze leefruimte.

Ik weet het ook niet. Het staat weer allemaal zo haaks. De jingle-liedjes en de stilte in Aleppo. De kerstverlichting en het stof in Aleppo. De stapel cadeaus en de leegte van Aleppo. Ik krijg Aleppo nooit uit mijn hoofd.

Maar Aleppo is ver. Een andere wereld. De wereld van continu geweld. Onze Grote Oorlog is al 100 jaar (of die andere 70 jaar) geleden. De terreurdreiging in ons eigen land is al lang geen nieuwsitem meer. De kerstmarkt in Brussel een target? Och, we gaan daarvoor niet binnenblijven.

Leegstaande panden aanbieden aan Syrische gezinnen

Even dit jaar konden we ons er wèl iets meer bij voorstellen. Bij knallen, paniek, angst, stof, slachtoffers. In Zaventem en Maalbeek. Maar dat stof is weer gaan liggen. Gelukkig maar. Voor ons.

Ik weet het ook niet. Ik krijg Aleppo niet uit mijn hoofd. Ik ben niet van steen. Ik zou liefst elke dag via mijn Facebookpagina een kind uit Aleppo onder de aandacht brengen. Elk leegstaand pand in ons rare land kunnen aanbieden aan een Syrisch gezin. Elke regeringsleider wekelijks bestoken met petities.

Kerstinkopen boeien mij momenteel niet. Ik huil om Aleppo. Ik ben niet van steen.

Aleppo en kerst staan zo haaks op elkaar.

Of misschien juist niet. Kerst is niet uitbundige glitter, maar een in een stal geboren vluchtelingenkind. Kerst is geen sprookje, maar een aanklacht. Geen roes maar protest. In tijd van dictatorschap werd een marginale baby de ware koning genoemd. Door vreemdelingen uit het oosten trouwens. In tijd van onderdrukking voedde hij de droom van bevrijding. Tegen de elite in, politiek, economisch en religieus, nam hij het op voor “profiteurs en uitschot”, waar ze hem mee op één hoop gooiden. Hem, ik bedoel natuurlijk Jezus. Dat Midden-Oosten-vluchtelingenkind.

Het wordt tijd dat we hem van onder het stof van onze aandacht halen in zijn pure gedaante. Hij was niet van steen. Hij ging zelf kapot aan deze wereld. Maar hij leeft verder. In de ogen van elk kind uit Aleppo kom ik hem tegen. En uit Jemen. En in de straten van onze “verloederde” wijken.

Aleppo brengt kerst juist weer dichtbij.

Petra Schipper is dominee van de Protestantse Kerk Boechout (VPKB) en voordien pastor in diverse ziekenhuizen en woonzorgcentra en tevens psychotherapeut.