‘Kan het pokerspel van Benoît Lutgen zijn partij redden?’

Auteur Jules Gheude staat stil bij de recente politieke ontwikkelingen in Wallonië. Hij weegt de kans op slagen van de beslissing van cdH-voorzitter Benoît Lutgen om zijn vertrouwen in de PS op te zeggen.

De politieke toekomst van het CDH is onzeker. In de peilingen staat de partij vandaag onder de 10 procent. Kan het pokerspel van Benoît Lutgen de winkel redden? De man gedraagt zich een beetje als een huursoldaat: nadat hij de socialistische keizer heeft gesteund, is hij nu bereid de libererale koning te dienen…

De ethische voorwendselen die hij daarvoor aanhaalt, houden geen steek, want de afgelopen decennia heeft zijn partij ook geen onberispelijk parcours gereden, net zoals de MR.

Al is het natuurlijk ook zo dat de situatie vandaag voor een groot deel het gevolg is van het systeem dat de PS geïnstalleerd heeft. Ze heeft het cliëntelisme tot een systeem uitgebouwd om zoveel mogelijk de touwtjes in handen te hebben. Het resultaat: een politiek-administratieve hypertrofie, die Wallonië belet van de grond te komen. La Wallonie n’a toujours pas décollé, erkende Philippe Destatte, de directeur van het ‘Institut Jules Destrée’ in oktober 2015.

Zo’n verderfelijke sfeer ondermijnt het vertrouwen van de burger in de politiek en brengt wind in de populistische zeilen. In sommige peilingen haalt de PVDA-PTB vandaag 20% van de stemmen.

Tot nu toe hebben Vlaanderen en Wallonië twee diametraal verscheidene wegen gevolgd: de ene naar rechts, de andere naar links. En de resultaten verschillen ook duidelijk.

Vlaanderen is natuurlijk niet volledig vrij van misbruik. Maar over het algemeen genomen wordt het op een efficiënte manier bestuurd, die voorrang geeft aan begrotingsdiscipline en ondernemerschap.

De economische kloof tussen Noord en Zuid is enorm, zoals blijkt uit de exportresultaten van 2016 : + 10,6 procent in Vlaanderen, met 205,7 miljard euro; – 0,5% procent in Wallonië, met 42,5 miljard euro (cijfers van de BNB). Tussen 1983 en 2015 is de Vlaamse werkloosheidsgraad gehalveerd, van 10,7 tot 5,2 procent, terwijl die van Wallonië vandaag tot bijna 14 procent oploopt.

Voor Vlaanderen is het dus hoog tiid dat elk gewest financieel verantwoordelijk wordt voor zijn eigen keuzes. Daarom voorziet de N-VA een objectief meetbaar, transparent en responsabiliserend solidariteitsmechanisme. (…) De transfers op zich zijn niet het probleem. Maar transfers moeten transparent zijn, een duidelijk doel hebben en aanzetten tot verbetering. Dat is bij de Belgische transfers niet het geval. De transfers zijn ondoorzichtig, complex en stimuleren een regio niet om het economisch beter te doen. Want dan vallen de inkomsten terug. Goed beleid wordt niet beloond, maar afgestraft.

Laten we niet rond de pot draaien. Door 30 jaar onafgebroken aan de macht te zijn, heeft de PS Wallonië grondig aangetast. Zij heeft dus een oppositiekuur nodig om zich diepgaand te hervormen, om met het vereiste pragmatisme de nieuwe uitdagingen van een veranderende wereld aan te kunnen. Daarvoor moet Elio Di Rupo van zijn rol af. Blijkbaar is hij niet de man voor deze belangrijke missie.

Verdwenen Franse socialisten

In Frankrijk, zijn de socialisten vrijwel verdwenen. De ‘reformisten’ staan nu aan de kant van Emmanuel Macron.

Als Elio Di Rupo zich aan het voorzitterschap van de PS vastklampt, zal hij zich in 2019 willen wreken door een links front met de PTB te vormen. In juni 2016 heeft hij al geprobeerd de MR door de uiterst-linkse partij in Bergen te vervangen…

Zo’n een optie zou koren op de molen van de Vlaams-nationalisten zijn. Bart De Wever had het eerder al over een “socialistisch-communistisch Wallonië”.

Vandaag heeft de MR de kans om aan Wallonië een nieuwe impuls te geven.

Hoe kan men de dingen in een positieve zin veranderen? Grondige besparingen kunnen worden doorgevoerd, door bijvoorbeeld een aantal intercommunales af te schaffen, de provinciebesturen te ontvetten. Zoals Vlaanderen het gedaan heeft, kan men ook de communautaire en regionale instellingen samensmelten (één regering, één parlement). In 1980 hebben de liberalen voor zo’n fusie gepleit, maar de PS verzette zich hiertegen, uit vrees dat ze haar greep op de regio zou verliezen.

Eén ding is zeker: alles moet worden gedaan om een eind te maken aan de hebzucht en de schandalen die de afgelopen maanden boven water zijn gekomen. Als de MR die uitdaging aangaat, kan de partij aan de Waalse kiezers een aantrekkelijke imago bieden en goed scoren.

In Brussel, probeert Olivier Maingain, de voorzitter van Défi, de ethische prijzen omhoog te krijgen. Maar hij weet ook hoe Saint-Just en Fouquier-Tinville onthoofd werden… Niemand heeft er geen baat bij om met regeringen in lopende zaken in Brussel en in de Federatie Wallonië-Brussel voort te gaan.

Volgens de onafhankelijk zetelende volksvertegenwoordiger Hendrik Vuye, kan de gewijzigde positie van de PS ook de strategie van Bart De Wever in gevaar brengen. De N-VA-leider rekende inderdaad op de overwegende machtpostie van Vlaanderen op het federale niveau om een rechtse sociaaleconomische politiek te bevorderen, die links Wallonië ertoe zou brengen een nieuwe staatshervorming te vragen.

Hendrik Vuye onderstreept het “belgicistische” karakter van de CDH en de MR. Maar hij weet ook dat Charles Michel gezworen had dat hij nooit met de N-VA zou regeren. Wat de humanisten betreft, ze hebben niet geaarzeld in 2001 om concessies te doen waarvan ze drie maanden eerder nog niet wilden horen. Dit om extra geld voor het katholieke onderwijs te krijgen. Voor “Madame Non” mochten de kinderbijslagen ook niet gesplitst worden…

Als we de meest recente peilingen mogen geloven, zal Bart De Wever in 2019 de troeven in handen hebben. En de man is niet bereid om zijn confederaal project op te geven. Een project dat de Vlaamse natie naar de onafhankelijkheid onherroepelik zal leiden. Als de Franstaligen zich ertegen verzetten, kan België onbestuurbaar worden en door implosie verdwijnen.

Het is een scenario dat François Perin in 1981 voorzien had (25 jaar voor de fictie “Bye bye Belgium” van de RTBF) : Wat zou de Vlamingen beletten hun onafhankelijkheid eenzijdig uit te roepen en hun natie te doen gelden ? Zij hebben al de hefbomen van hun toekomstige legitimiteit gecreërd. De Walen mogen dan wel verkondigen dat ze Belg zijn: wie van hen zou vechten (letterlijk genomen: door mee te doen in een burgeroorlog) om België te herstellen, tegen de wil van de Vlamingen in? De vraag stellen is ze beantwoorden. De Walen zouden dan wel eens met tegenzin onafhankelijk kunnen worden, en zich tot een discipline gedwongen zien die zij zich niet kunnen voorstellen, want ze zouden daarmee zelf debiteur worden van hun beruchte “verworven rechten”. (…) De enige nationaliteit waar zij makkelijk in zouden kunnen opgaan nadat men hen de Belgische nationaliteit in de handen heeft geduwd, is de Franse (…).

Jules Gheude is auteur en publicist. Onlangs verscheen van hem ‘Waals Testament – Ongemakkelijke waarheden over de toekomst van België’ (Uitgegeven bij Doorbraak Boeken).