Kan extreemrechts in Franstalig België profiteren van de coronacrisis?

In Franstalig België lijkt niet zozeer extreemrechts dan wel de antivaxbeweging te profiteren van antipolitieke sentimenten.

Journalist Manuel Abramowicz, die voor de site RésistanceS extreemrechts monitort, zag op La Boum 2 in het Brusselse Ter Kamerenbos vooral een festivalpubliek. ‘Jongeren die hun eerste festivals gemist hebben door corona.’ De extreemrechtse figuren die Abramowicz er herkende, waren leden van kleine splintergroepjes. ‘Zoals medestanders van Project Yggdrasil van oud-parlementslid voor Vlaams Belang Rob Verreycken. Hij was er ook, denken we, want er stond een verslag op ReactNieuws.be, de extreemrechtse nieuwssite waarop hij vermoedelijk onder een pseudoniem publiceert. Verder waren er ook leden van Voorpost, Vlaams Collectief en S.O.S. Vrijheid en Recht.’

Tomas Bouters, de oud-militair die in 2014 werd veroordeeld voor het beramen van een moordaanslag op Filip Dewinter én Abou Jahjah, werd dan weer gezien op een terrasje in Middelkerke. ‘Zijn groep, Project Thule, verkoos daar een pintje te drinken. Ook Carrera Neefs, ex-N-VA en ex-VB, was erbij. Zij zit nu bij Nationale Beweging, de ‘broederbeweging’ van Nation, de Franstalige unitaire extreemrechtse beweging.’

Abramowicz zag in het Ter Kamerenbos vooral nieuwe gezichten uit de antivaxbeweging. ‘Zo is er Belgium United for Freedom, niet zozeer extreemrechts, wel poujadistisch, en verspreiders van samenzweringstheorieën. De leidster ervan is Laetitia Knevels, oud-voorzitster van Nation in Luik. Het is een amalgaam van kleine groepjes, dat soms samenwerkt en vaak ruzie maakt.’

Kan extreemrechts in Franstalig België profiteren van de coronacrisis? ‘In Brussel is Franstalig extreemrechts allang opgegaan in VB, en in Wallonië heeft de PTB extreemrechts in de marge gedrukt’, zegt Abramowicz. ‘In de jaren 1990 behaalde extreemrechts tot 20 procent in Charleroi en enkele Brusselse gemeenten. Die kiezers zijn overgestapt naar Raoul Hedebouw, omdat hij de traditionele partijen aanvalt. Op extreemrechtse fora lees je paniekerige reacties: ze hebben vrienden die op Hedebouw stemmen, denkende dat PTB een extreemrechtse partij is. (lacht) Niet alleen de werkgevers zijn dus bang voor de PTB. Zij haalt de voedingsbodem weg voor extreemrechts en zelfs voor populistisch rechts, zoals de Parti Populaire.’

Abramowizc verwerpt de gemeenplaats van ‘het fascistische Vlaanderen en het antifascistische Wallonië’. ‘Er is geen extreemrechts aanbod, maar dat betekent niet dat er geen vraag is. Toen er in 2012 werd gepeild op welke Franse presidentskandidaat de Belgen zouden stemmen, koos 15 procent van de Franstaligen voor Marine Le Pen. Er is dus zeker potentieel voor een partij als het VB in Wallonië en Brussel. Alleen lijken die antipolitieke sentimenten in Franstalig België vandaag vooral tot uiting te komen in antivaccinatiebewegingen.’