Kan de oorlog in Oekraïne tot de val van de federale regering leiden?

Wie trekt de stekker uit Vivaldi: Ecolo of de MR? Die vraag lijkt niet overtrokken nu de gemoederen oplaaien over de energieprijzen en de kernuitstap. Een compromis tussen de Franstalige regeringspartijen MR en Ecolo lijkt stilaan onmogelijk.

België is maar beperkt afhankelijk van Russisch gas, maar de Russische invasie van Oekraïne veroorzaakt een ongeziene stijging van de energieprijzen in de hele EU, boven op de al eerder boomende energiefacturen. Hoe en wanneer de oorlog in Oekraïne zal eindigen, weet voorlopig niemand, laat staan dat iemand kan voorspellen wat daarvan de invloed zal zijn op de Europese energiebevoorrading en -prijzen. Te midden van die internationale hectiek moet de federale regering van Alexander De Croo (Open VLD) op 18 maart beslissen of de reactoren Doel 4 en Tihange 3 nog tien jaar langer open mogen blijven. Door de crisis in Oekraïne lijken de Vlaamse federaleregeringspartijen Open VLD, CD&V en Vooruit een bocht te hebben ingezet om alsnog die twee centrales open te houden. Ook energieminister Tinne Van der Straeten (Groen) houdt, gezien de oorlogscrisis, de deur subtiel op een kier.

Maar de echte clash over de kernuitstap speelt zich af tussen de MR en Ecolo. De titel boven een interview met vicepremier Georges Gilkinet (Ecolo) in de kranten van Sudpresse klonk fors: ‘Le nucléaire peut être utilisé comme une arme, pas le vent ni le soleil. ‘ Met andere woorden: kerncentrales kunnen bijdragen tot de nucleaireoorlogsdreiging en dat is een extra reden om ze zo vlug mogelijk te sluiten. Meer dan die ene krantenkop was niet nodig voor een furieuze reactie van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. In een interview maandagochtend met DH-radio noemde hij de uitspraak ronduit ‘verwerpelijk’ omdat vicepremier Gilkinet volgens hem doelbewust de bevolking angst aanjaagt door verwarring te zaaien over burgerlijke en militaire toepassingen van nucleaire technologie, ‘alsof een kerncentrale kan worden gebruikt om kernwapens te maken’. Bouchez voegt er, even fors, aan toe dat er vandaag ‘geen enkel rationeel argument’ meer is om Doel en Tihange te sluiten. Hij stelt dan ook hardop de vraag of Ecolo bereid is ‘om vanwege een dogma de stekker uit de regering te trekken’. Op de vraag of zijn eigen MR bereid is de regering te laten vallen over de kernuitstap, antwoordt hij allesbehalve ontkennend: ‘Mijn partij zal alle noodzakelijke middelen gebruiken om de belangen van het land te beschermen.’ Kortom, het voortbestaan van de Vivaldimeerderheid ligt meer dan ooit in de waagschaal: de MR heeft 14 en Ecolo 12 van de 87 Vivaldizetels, op een totaal van 150 Kamerzetels. Showdown op 18 maart?