‘Jongeren willen niet langer meegaan in een uitzichtloze loopgravenstrategie’

Luc Van Coppenolle van B Plus hekelt de retoriek van Bart De Wever over een geblokkeerde Belgische democratie. Hij ziet in de praktijk net een steeds vlottere samenwerking tussen verschillende niveaus ontstaan.

In een van zijn wekelijkse columns doet Joachim Pohlmann, de woordvoerder van Bart De Wever, deze bekentenis: ‘Van de oude Vlaams-nationale romantiek over het grote onrecht, nam ik lang geleden afstand. Vlamingen worden niet meer onderdrukt, vervolgd of achtergesteld. Ik ben Vlaams-nationalist omdat het de enige uitweg is uit de democratische impasse die ons blokkeert in onze vooruitgang.’ (DM 31/03/2017)

Met deze laatste vaststelling zit de auteur op dezelfde lijn als zijn partijvoorzitter die het confederalisme wil promoten door te verwijzen naar een geblokkeerde Belgische democratie. In zijn nawoord in het onlangs verschenen boek Onvoltooid Vlaanderen stelt Bart De Wever onder meer: ‘Na de federale verkiezingen komen deze twee democratieën samen om te onderhandelen over de vorming van een federale regering. En dat botst. Het resultaat van die clash van visies is een beleid dat niemand wil en waarbij veel te weinig gebeurt.’

Deze bewering is een nogal simplistische veralgemening. Het is toch maar normaal dat, in om het even welk land, bij de vorming van coalitieregeringen er verschillende standpunten dienen verzoend te worden. Zoals steeds gebruikt De Wever hier krachtige oorlogstaal: “botsingen” en “clashes”, hierbij natuurlijk doelend op die onverbeterlijke dwarsliggers, namelijk de Franstaligen. Hij stelt het voor alsof er bij de regeringsvormingen alléén communautaire confrontaties plaatsvinden. Er waren natuurlijk ook ideologische meningsverschillen. Er waren zelfs regeringsonderhandelingen zonder communautair agenda zoals bij de regering Verhofstadt in 1999 en de “Zweedse coalitie” in 2014. Maar dit is een ander verhaal.

Wat opvalt, bij lezing van de geschriften van de partijvoorzitter en van zijn woordvoerder, is de pragmatische benadering van het Belgisch probleem. Zij zijn er zich blijkbaar van bewust dat het traditionele nationalistische discours niet langer meer aanslaat bij de bevolking en zeker niet bij de opkomende generatie.

In hetzelfde nawoord schetst De Wever de gebrekkige werking van de politieke instellingen van ons land. Hij beweert dat alleen een confederaal model dit kan verhelpen. Hiervoor zal een tweederdemeerderheid en een meerderheid in elke taalgroep nodig zijn. De NV-A-voorzitter hoopt hiervoor in Franstalig België, en duidelijk bij de PS, ‘de communautaire appetijt’ te kunnen opwekken. Dit zal wel een illusie blijken te zijn na de recente schandalen in het andere landsgedeelte met een verzwakte PS als resultaat. Het is bovendien te verwachten dat, na de volgende verkiezingen, er dringende budgettaire en sociaaleconomische problemen bij voorrang een oplossing zullen moeten krijgen.

De beweging B Plus is voorstander, niet van een status-quo, maar van een aanpassing van de bestaande structuren. Vooraf zal er een zakelijke evaluatie moeten gebeuren van de knelpunten. De topman van “Solidariteit voor het Gezin” beschreef onlangs de complexe werking van de zorgsector. Hij pleit voor het samenbrengen van verschillende diensten en hij besluit: ‘Op zich maakt het mij zelfs niet uit of dat federaal dan wel Vlaams is.’ Met andere woorden, herfederaliseren als alternatief.

Vlottere samenwerking tussen verschillende niveaus

We stellen vast dat eindelijk ook de samenwerking tussen bepaalde beleidsniveaus vlotter verloopt en dat dit tot betere resultaten leidt. In een recent krantenartikel was bijvoorbeeld te lezen dat dankzij de groeiende samenwerking tussen de VDAB en zijn Waalse tegenhanger Forem er meer en meer Waalse werkzoekenden Vlaamse vacatures invullen; in 2013 waren dat er 14.161, in 2016 16.669. (DM 08/06/2017)

De media tonen weinig belangstelling voor de uitvoering van het cultureel samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse en de Franse Gemeenschap van 7 december 2012. In het jaar 2016 werden acttien (taal)grensoverschrijdende culturele evenementen goedgekeurd en betoelaagd op een totaal van niet minder dan 54 aanvragen.

Ook vanuit het middenveld vernemen we nieuwe vormen van overleg. Het Verbond van Belgische Ondernemers en de drie regionale werkgeversorganisaties hebben onlangs een gezamenlijke oproep gericht aan de vier (!) ministers van Mobiliteit. Deze organisaties (gegroepeerd in “Brussels Metropolitan”) stellen vijftien maatregelen voor om te voorkomen dat de Brusselse economie verstikt in de verkeersproblemen. Zij beklagen zich over het gebrek aan samenwerking tussen de verschillende instanties. (DS 13.06.2017)

In dit rijtje past ook de samenwerking tussen de KUL Campus Brussel en de “Université Saint-Louis” aldaar. In de bacheloropleiding van beide faculteiten rechtsgeleerdheid kan de student kiezen voor een tweetalig traject Nederlands-Frans en omgekeerd. Maar liefst acht juridische basisvakken worden gedoceerd in de andere taal of bijna de helft (48) van de 115 juridische studiepunten. Dit initiatief is uniek in ons land en kan bogen op een groeiend succes; dit jaar volgden meer dan de helft (70) van de KUL-studenten dit traject.

In de jaren 2014-2015 werd er door het onafhankelijk onderzoekscentrum “CRISP (Centre de Recherche et d’Information Socio-Politique)” een enquête gehouden onder de federale, de Gewestelijke -en de Gemeenschapsparlementairen en gepubliceerd in de “Courrier hebdomaire” (n°2278-2015). In het besluit is te lezen (ik vertaal): ‘Het onderzoek heeft aangetoond dat, sedert de zesde Staatshervorming, de institutionele voorkeuren van de parlementairen gevoelig gewijzigd zijn, zodanig dat, afgezien van de vertegenwoordigers van N-VA en VB en in mindere mate van CD&V, zij de voorkeur geven aan een scenario van gedeeltelijke herfederalisering.’ Waarbij, in verband met CD&V, dient vermeld te worden dat op het congres van deze partij in november 2016 er door de CD&V-jongeren een amendement op de congresbesluiten werd ingediend waarbij de mogelijkheid van herfederaliseren is voorzien. Dit voorstel werd door de grote meerderheid van de congresgangers goedgekeurd, tegen de zin van de partijtop.

Hieruit blijkt dat de jonge Vlamingen zich minder aangesproken voelen door de autonomiedogma’s van hun oudere partijgenoten. Dit wordt trouwens bevestigd door een wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd door enkele Belgische universiteitsdocenten en waarvan de besluiten gepubliceerd werden in het European Journal of Social Psychology (vol.45, juni 2015, p.515). Hierin wordt vastgesteld dat onder de jongste leeftijdscategorie slechts 16 procent van de ondervraagden voorstander is van het separatisme. (HLN 14/01/16).

Onze politieke actoren zullen wel inzien dat het grootste deel van de overige 84 procent van diezelfde jongeren niet langer wenst mee te gaan in een uitzichtloze “loopgravenstrategie”. Een defensieve identiteitsbeleving is hen vreemd. Zij wensen dat de echte uitdagingen die op ons afkomen zonder groepsegoïsme worden aangepakt.

Dit artikel werd geschreven door Luc Van Coppenolle, Voorzitter van het Comité Oost-Vlaanderen van B Plus.