Jeugdwerker Nina Henkens: ‘Scherpe uitspraken van De Wever doen jongeren geen goed’

Er is te weinig aandacht voor de noden van de jongeren, vindt jeugdwerker Nina Henkens.

Hoe maakt de Antwerpse jeugd van tegenwoordig het? Vorig jaar stelde de lokale jeugdwerksector aan duizend jongeren de vraag hoe ze het leven in de stad ervaren. ‘In de leeftijdscategorie 15 tot 18 jaar geeft vijftig procent aan dat ze zich slecht in hun vel voelen’, zegt Nina Henkens van Uit de Marge. ‘De jongeren maken melding van een gebrek aan positieve, veilige contacten in de buurt, mensen die ze kunnen aanspreken en vertrouwen. Uit de studie blijkt ook een gebrek aan openbare ruimte, plekken waar kinderen en jongeren ongestoord kunnen spelen of zich uitleven.’

Vier op de vijf jongeren vinden dat het stadsbestuur te weinig rekening houdt met hun stem. ‘Vaak gaat het daarbij over werk, of hun contacten met de politie’, zegt Henkens. ‘Maar ook het hoofddoekthema komt vaak terug. Dat leeft héél erg bij jonge meisjes. In het jeugdwerk zien we bijna dagelijks hoe meisjes uitgesloten worden van werk, stages en studentenjobs omdat ze een hoofddoek dragen. Dat probleem wordt onderschat.’

Misschien moet u hen vragen die hoofddoek uit te doen?

Nina Henkens: Is het probleem dan opgelost, denkt u? Moeten we afglijden naar een maatschappij waarin je, om mee te mogen doen, delen van jezelf moet weggommen?

Is het huidige beleid wel zo verschillend van dat van Bart De Wevers voorganger Patrick Janssens (SP.A)?

Henkens: De belangrijkste trendbreuk lijkt me het gebruik van symbolisch geweld door de burgemeester. De Wever doet geregeld bijzonder scherpe uitspraken, die telkens weer dezelfde groep jonge Antwerpenaren viseren. Ik betwijfel of hij beseft welk effect zulke uitspraken hebben. Ze zorgen ervoor dat leerkrachten, politieagenten, en bij uitbreiding de hele gemeenschap die jongeren als een probleem gaat zien. En natuurlijk heeft dat ook een effect op de jongeren zelf. In het jeugdwerk voel je dat heel sterk. Vaak gaat het over jongeren die al een negatief zelfbeeld hadden. Die uitspraken doen daar geen goed aan.

Borgerhout werd vorig jaar nog eens opgeschrikt door rellen tussen de politie en jongeren. Wat loopt daar mis?

Henkens: Met permissie, maar waren dat rellen? Bij mijn weten is er een fiets omvergegooid en is er met een paar eieren gesmeten.

Bij een ander incident raakten twee agenten gewond.

Henkens: Die incidenten werden veroorzaakt door een beperkte groep jongeren die de weg kwijt zijn. Dat zijn jongeren die begrensd moeten worden. Op een gedecideerde manier, maar niet door een hele wijk te stigmatiseren.

Als je met jonge Antwerpse migrantenkinderen over de politie praat, keert één probleem altijd terug: hun fundamentele wantrouwen tegenover die politie.

Henkens: Dat klopt. Toch staan de wijkagenten vaak heel dicht bij de jongeren en slagen ze er niet zelden in om dat vertrouwen wél te winnen. Het stadsbestuur heeft ook duidelijk geïnvesteerd in interne diversiteit bij de politie. Dat is belangrijk. Een instelling als de politie wint aan legitimiteit als de hele stad zich erin herkent. Maar ik geloof niet dat die interne diversiteit alle problemen zal oplossen. Ethnic profiling is en blijft een belangrijk probleem. Hetzelfde geldt voor racisme. Het jaarverslag van de dienst diversiteit stelt dat er in 2017 negen gegronde klachten over racisme zijn binnengekomen. Ik weet uit ervaring dat dit een zware onderschatting is.

Nog even over het jeugdwerk: wat vindt u van de bevoegde schepen Nabilla Ait Daoud (N-VA)?

Henkens: Ze heeft niet bespaard, maar haar budget is ook niet verhoogd. Als je naar de demografische evolutie van de stad kijkt, is dat een probleem. In de Antwerpse binnenstad is het aantal jongeren in tien jaar tijd met meer dan 20 procent gestegen. Tegelijk worden de noden, gezien de stijgende armoedecijfers, almaar groter. Daar maak ik me echt wel zorgen over.