Vlaams minister-president Jan Jambon voert bilaterale gesprekken met regeringspartijen N-VA, Open VLD en CD&V om de begrotingspuzzel te leggen. Een van de centrale vragen is hoe diep de regering-Jambon in de buidel zal tasten om de gezinnen, organisaties en bedrijven door de energiecrisis te loodsen en welke maatregelen ze daarvoor wil inzetten. Naast steun aan bedrijven liggen ook de versterking van het Groeipakket en de uitbreiding van de Jobbonus op tafel.
Er is al redelijk wat gezegd en geschreven over de timing van de maatregelen van de Vlaamse regering om de energiefactuur voor gezinnen en bedrijven te verlichten. Minister-president Jan Jambon zal dat Vlaamse steunpakket maandag uit de doeken doen in zijn Septemberverklaring in het Vlaams Parlement. Dan moet niet alleen duidelijk zijn met welke energie- en koopkrachtmaatregelen de regering-Jambon over de brug komt, maar ook wat de impact van die maatregelen is op het Vlaamse begrotingstraject.
Vlaams minister van Financiën en Begroting Matthias Diependaele (N-VA) heeft al meermaals laten verstaan dat Vlaanderen ‘gerichte’ maatregelen moet nemen en dat hij niet van plan is om de begrotingsteugels te laten vieren. Het Vlaamse begrotingstekort voor volgend jaar wordt geraamd op 450 miljoen euro. Dat is 150 miljoen euro beter dan het eerder geraamde tekort van 600 miljoen euro. Dat lagere tekort komt er onder meer door de inflatiebonus, waardoor de Vlaamse inkomsten bij de huidige hoge inflatie sneller stijgen dan de uitgaven.
Open VLD-viceminister-president Bart Somers heeft al laten verstaan dat hij die inflatiebonus graag wil gebruiken voor de uitbreiding van de Jobbonus. Nu krijgen werknemers met een brutoloon onder de 2.500 euro per maand een bonus. Die bonus daalt naargelang het brutoloon hoger is. Concreet: wie minder dan 1.800 euro bruto verdient, ontvangt het maximum van 600 euro netto, wie 2.500 euro bruto verdient, ontvangt nog 20 euro. Iemand met een loon van 2.500 euro of meer maakt geen aanspraak meer op de jobbonus.
‘Vandaag geven we aan ongeveer dertig procent van de Vlamingen een jobbonus. Wij willen die uitbreiden naar een grotere groep en de bedragen optrekken met het geld van de inflatiebonus’, zo zei minister Somers maandag in Het Nieuwsblad. Hoe die uitbreiding er moet uitzien, is volgens Somers stof voor de onderhandelingstafel, maar een piste zou zijn om het loonplafond op te trekken naar 3.000 euro bruto.
Daarnaast is het geen geheim dat CD&V van de indexering van het Groeipakket (kinderbijslag) een speerpunt heeft gemaakt in de onderhandelingen. De Vlaamse christen-democraten vragen al langer om de eerdere besparing op de kinderbijslag terug te draaien en de indexering te verhogen. De partij vraagt daarnaast ook extra middelen om de noden in de kinderopvang aan te pakken.
Vlaams minister van Economie Jo Brouns (CD&V) kondigde eerder ook al aan dat hij een kader klaar heeft om bedrijven te steunen. Daar is er naar verluidt nog discussie of de ondernemingen best ondersteund worden door leningen of door premies. Werken met leningen en waarborgen heeft het voordeel dat het niet meteen weegt op de begroting. Het is enkel een tijdelijke schuldverzwaring en die bedragen worden op termijn ook terugbetaald.
De regering-Jambon zal de komende dagen keuzes moeten maken. “Het is logisch dat niet alle verlanglijstjes zullen kunnen ingewilligd worden”, zegt een bron. Vrijdag komt de regering samen om de puzzel te leggen. Doorgaans slaagt de Vlaamse regering er in om de klus in één lange zitting te klaren, maar het is niet helemaal uitgesloten dat er deze keer ook extra vergaderingen volgen tijdens het weekend. De traditionele deadline is de Septemberverklaring op maandag.
