‘Is het niet vreemd dat we een artistiek product boycotten nog voor we het gehoord hebben?’

‘Wacht nog even met een Fatwa tegen Damso uit te vaardigen’, schrijft Youssef Kobo naar aanleiding van de heisa over de maker van het WK-lied voor de Rode Duivels.

Steek uw hand op als u voor gisteren ooit had gehoord van Damso. De Brusselse rapper die enkele maanden geleden werd aangesteld om het WK-lied voor de Rode Duivels aan te leveren staat al tijdje in het oog van de storm. In een open brief aan de sponsors van de Rode Duivels klaagt de Vrouwenraad de keuze van de Belgische voetbalbond voor de jonge Brusselaar aan. Zijn vrouwonvriendelijke teksten zouden hem diskwalificeren als uithangbord voor onze WK-deelname. Naar aanleiding van het protest van de Vrouwenraad zouden al enkele sponsors hun bezorgdheid hebben geuit over de aanstelling van Damso, desondanks kiest de KBVB er voorlopig nog niet voor om de samenwerking te beëindigen.

De kritiek van de Vrouwenraad is terecht. De teksten van Damso laten weinig tot de verbeelding over. Zijn liedjes druipen over van misogynie en geweld; “Ik pak jou wanneer en zoals ik dat wil” Niet meteen een posterboy voor de Rode Duivels en de KNVB die voetbal graag afschilderen als een familiefeest. Maar lopen we niet te snel van stapel? Moeten we niet eerst de release van zijn WK-hymne afwachten voor we hem volledig afschrijven? Is het niet vreemd dat we een artistiek product boycotten nog voor we het gehoord hebben? Moet we een artiest weren omwille van zijn of haar artistieke expressie?

Waar begint de artiest Damso waar eindigt de persoon William Kalubi? Mocht William zich in een interview hebben uitgelaten over vrouwen op dezelfde manier als in zijn songteksten dan spreekt het voor zich dat hij ongeschikt zou zijn voor de rol die hem werd toebedeeld door de Voetbalbond. De artiest en zijn ‘kunst’ of het nu een zanger, kunstenaar, schrijver of acteur gaat zijn immers niet dezelfde persoon. Hun werk kan wel een expressievorm zijn van hun persoonlijkheid en opvattingen zijn, maar hun teksten of acteerprestaties zijn niet onlosmakelijk verbonden aan hun persoon. Robert De Niro is geen gevaarlijke gangster omdat hij in talloze films een gangster speelde, Philiph Roth is geen seksist omdat zijn vrouwelijke personages het meestal hard te verduren krijgen in zijn boeken, net zomin als Franciscus Goya een gewelddadige psychopaat was omdat zijn schilderijen extreem bloederige taferelen vertoonden. En wie zou er ooit durven stellen dat Johnny Cash een moordenaar is of geweld promootte omdat hij ooit ‘I shot a man in Reno, just to watch him die’ zong. Zette Kurt Cobain aan tot seksueel geweld toen hij ‘Rape Me’ zong of zetten The Beatles aan tot nihilisme toen ze Maxwell’s Silver Hammer uitbrachten en is Mick -Sympathy For The Devil – Jagger de duivel zelve? Het antwoord is telkens neen.

Er bestaat nog steeds een duidelijke scheidingslijn tussen het repertoire van een artiest en de persoon zelf. Een verschil dat de meeste fans nog steeds kunnen maken. Ook in de hip hop wereld waar geweld, drugs en misogynie eerder de norm dan de uitzondering zijn in de meeste songteksten.

Desalniettemin ben ik blij dat de Vrouwenraad het debat heeft geopend, in onze samenleving is er vandaag de dag nog steeds te veel ruimte voor verbaal, fysiek en seksueel geweld tegen vrouwen. Elke discussie hierover, ook die over de wansmakelijke teksten van Damso, draagt bij tot een beter begrip over hoe diep misogynie en genderongelijkheid is ingebed in onze samenleving. Een boycot van een liedje nog voor we het gehoord hebben lijkt me echter een brug te ver.