De wekelijkse vergadering tussen de regeringstop en de partijvoorzitters lijkt geen onverdeeld succes. De superkern kent geen wettelijk statuut, maar wel wat koele minnaars. ‘We gaan de regering toch niet stimuleren om te veel volmachtenbesluiten te nemen?’, zegt N-VA-fractieleider Peter De Roover.
Urenlang vergaderen en uiteindelijk nog veel ontevreden gezichten. Zo kunnen de eerste zogenaamde superkernen worden samengevat. Daarin zit de regeringstop samen met de negen partijvoorzitters die de bijzondere machten voor premier Sophie Wilmès (MR) en co. goedkeurden. N-VA-fractieleider Peter De Roover vertegenwoordigt zijn voorzitter Bart De Wever.
Afgelopen zaterdag stonden negen besluiten op de agenda. Na vier uur mocht iedereen beschikken. Er werd ook een duchtig woordje gesproken over de maatregelen die de lokale politie uitrolt tegen de verspreiding van het coronavirus. Volgens regeringspartij Open VLD gaan die her en der veel te ver. ‘België is geen politiestaat’, bezwoer voorzitter Gwendolyn Rutten eind vorige week nog.
Maar niet iedereen is tevreden. Bart De Wever wil naar eigen zeggen geen oppositie voeren, maar kaartte toch enkele punten aan op Radio 1. Zo juicht hij toe dat alle politiezones GAS-boetes zullen kunnen inzetten om overtredingen tegen de social distancing-maatregelen te bestraffen. Om in één klap aan te stippen dat hij niet blij is met de uitwerking van de maatregel. Zo zijn de boetes niet van toepassing op minderjarigen en staat de som van 250 euro in steen gebeiteld.
De superkern discussieerde ook lang of dat besluit naar de Raad van State moest voor juridisch advies. Open VLD, Défi en Groen-Ecolo toonden zich voorstander. Omwille van tijdswinst werd die stap uiteindelijk overgeslagen.
Het doet de vraag rijzen in welke mate de superkern niet meer is dan een therapeutische sessie. De Wever weet het zelf ook niet. ‘Het is niet duidelijk of men streeft naar informeren of consensus vinden’, zegt hij. ‘Er wordt heel lang gesproken, maar uiteindelijk is het de regering die beslissingen neemt.’
Zijn CD&V-collega Joachim Coens erkent dat het een opvallende constructie is. ‘Maar het is logisch dat de regering dialogeert met de partijen die de volmachten controleren’, luidde het op de radio. De term ‘dialogeren’ lijkt er in ieder geval op te wijzen dat de oppositiepartijen al bij al beperkte inspraak krijgen.
Werkloosheidsuitkeringen
En toch willen de groenen de vergadering net aangrijpen om op het beleid te wegen. Fractieleider Kristof Calvo bracht onlangs maar liefst vijftig voorstellen aan bij de regering – voorlopig zonder antwoord. Ecolo-covoorzitter Jean-Marc Nollet zet maandag in de Franstalige media druk op de ketel. Hij wil dat er de regering de eerstkomende zaterdag werk maakt van sociale maatregelen. De meest opvallende is de bevriezing van de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen. N-VA’er De Roover trekt grote ogen. ‘We gaan de regering toch niet stimuleren om te veel volmachtenbesluiten te nemen?’
Hoewel De Roover bij zijn mening blijft dat de vergadering vooral in het leven werd geroepen om ‘sluipsgewijs richting een soort Vivaldi-coalitie te glijden’, deinst hij ervoor terug om de superkern als compleet nutteloos te bestempelen. ‘De eerste stap is om te kijken of het volmachtenbesluit wel nodig is en of er niet via het parlement gewerkt kan worden. De tweede stap is om suggesties te doen vooraleer het besluit wordt genomen.’
Groen-voorzitter Meyrem Almaci legt het op een gelijkaardige manier uit. ‘De fundamentele vraag is of het besluit onder de bevoegdheid van de bijzondere machten valt’, zegt ze. ‘Tenzij er een dwingende reden is, is volgens ons advies van de Raad van State nodig.’ Ook Almaci is van oordeel dat maatregelen indien mogelijk het normale parlementaire traject moeten volgen.
Achterkamertjes
Want hoe je het ook draait of keert: in de zaterdagse vergadering heeft de regering het laatste woord. ‘Als men telkens consensus zou moeten zoeken, dan krijgt elke partij de facto vetorecht. Dat is niet de bedoeling’, zeggen zowel De Roover als Almaci. Volgens De Roover heeft Wilmès doen blijken dat ze het parlement meer zal betrekken dan aanvankelijk gedacht.
In dat parlement is er trouwens nog de speciale coronacommissie, voorgezeten door CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten. Die richt zich specifiek op de volmachtenbesluiten. Maar die commissie is tandeloos. Als ze bevoegde ministers wil horen, moet ze op hun goodwill rekenen. Bovendien lijkt de bijeenkomst vooral in het leven te zijn geroepen om de beslotenheid van de superkern te onttoveren.
Deze week werd de geplande vergadering van de coronacommissie bovendien uitgesteld. Verherstraeten wacht op het advies van de Raad van State over de besluiten die vorige week werden genomen. Vanaf die binnenlopen kan er op korte termijn geschakeld worden, zegt hij. ‘De bedoeling is dat de intervalperiode tussen het genomen besluit en de commissievergadering zo kort mogelijk blijft.’
De Roover kijkt er met gemengde gevoelens naar. ‘Had de regering de parlementaire weg bewandeld en niet via een volmachtenbesluit gewerkt, dan was het voorstel allicht al afgeklopt.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
