‘Is de benaming ‘seks zonder toestemming’ geen minimalisering van een misdaad?’

‘Seks zonder toestemming is namelijk geen seks. Seks zonder toestemming is verkrachting. En verkrachting is een misdaad’, schrijft An Moerenhout (Groen) naar aanleiding van de Europese cijfers over geweld tegen vrouwen.

Vanmorgen schreven verschillende kranten dat vier op de tien Belgen seks zonder toestemming zouden goedpraten. Er stond te lezen dat een deel van de Belgen het ok vindt om naar bed te gaan met een dronken vrouw of met een gedrogeerde vrouw, ook als ze de toestemming weigert. En dat een deel van de mensen seks zonder toestemming ok vindt als de persoon mee naar huis is gegaan of zich uitdagend kleedt, of als het slachtoffer ’s nachts alleen op straat loopt.

Ondertussen bestudeerden een aantal onderzoekers de studie en blijkt dat de vraag waarop de meeste artikelden focusten dubbelzinnig is geformuleerd. Op verschillende nieuwssites werden de titels in de loop van de dag dan ook aangepast.

Als blijkt dat het hoge cijfer niet eenduidig kan afgeleid worden uit de vraagstelling, dan lucht dat in zekere zin op. Maar die vaststelling mag de slinger ook niet laten doorslaan en ons het probleem laten ontkennen. Het is niet omdat er kanttekeningen te plaatsen zijn bij het wetenschappelijk onderzoek, dat het probleem niet bestaat. Nog maar een paar maanden geleden maakte de Belgische politie nog bekend dat zij in 2014 gemiddeld acht verkrachtingen per dag noteerden. En dat is dan nog eens een onderschatting, want heel wat slachtoffers durven geen aangifte te doen.

Ook de term “seks zonder toestemming”, die gebruikt werd door het onderzoek van de Europese Commissie, blijft wringen. Seks zonder toestemming is namelijk geen seks. Seks zonder toestemming is verkrachting. En verkrachting is een misdaad.

Minimaliseren van het probleem

De term “seks zonder toestemming” wringt omdat het een minimalisering is van de misdaad, en omdat deze minimalisering net een deel is van het probleem. Het is een van de redenen waarom verkrachting nog steeds zo een prangend en al te tegenwoordig probleem is. De daders minimaliseren welk leed ze hebben veroorzaakt, en in welke mate een verkrachting een leven kan verwoesten. Of ze minimaliseren in welke mate zij verantwoordelijk zijn voor de misdaad. Ook sommige slachtoffers denken dat zij mede verantwoordelijk zijn voor wat hen is aangedaan. Maar daar is niks van aan. Als een vrouw – of een man – neen zegt, dan betekent het neen. En daar veranderen drugs, alcohol, uitdagende kledij of ’s nachts over de straat lopen, niks aan.

In de loop van de dag reageerden heel wat mensen op de term “seks zonder toestemming”. Onder meer de adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van mannen en vrouwen. “Het is wat het is. En dat is verkrachting. De boodschap die wij moreel en juridisch moeten geven, is dat er voor seks een duidelijke ja moet worden gegeven,” zegt de adjunct-directeur. Gelijk heeft ze.

.

Net als de andere cijfers in het onderzoek, geeft de commotie over de term ‘seks zonder toestemming’ aan dat de strijd nog lang niet gestreden is. En dat we, zowel als beleidsmakers als samenleving, nog veel werk voor de boeg hebben. Dat er vandaag acht Belgen per dag verkracht worden, is onaanvaardbaar. Het moet een absolute prioriteit zijn van ons beleid en van onze samenleving om dat onaanvaardbaar hoge aantal terug te dringen. En de eerste stap is het probleem en de misdaad bij naam noemen.