‘In de chaos die Johan Van Overtveldt creëerde, is er één constante: de rekeningen kloppen niet’

‘Na twee maanden debat is het enige wat overblijft chaos en verwarring. Is het nog maar eens onkunde? Of is is het dit keer gewoon bedrog?’ vraagt Kamerlid Peter Vanvelthoven (SP.A) zich af na de kritiek van Europa op de begroting en de aanslepende hervorming van de vennootschapsbelasting.

“J’en ai marre” schreef Johan Van Overtveldt eind september in een open brief. In volle begrotingsbesprekingen was hij de aantijgingen op zijn persoon beu. Als een volwassen Calimero schudde hij toen de vooroordelen van zich af. “Ik kan wél tellen”, “Mijn cijfers kloppen wél” en “Ik doe mijn huiswerk wél goed” was zijn boodschap. Vandaag, anderhalve maand later, stel ik vast dat ook de Europese Commissie vindt dat de rekening niet klopt en dat de minister na de begroting ook de noodzakelijke hervorming van de vennootschapsbelasting dreigt te kelderen. Na twee maanden debat is het enige wat overblijft chaos en verwarring. Is het nog maar eens onkunde? Of is is het dit keer gewoon bedrog? Hoe dan ook, om in het taalgebruik van de minister te blijven: “Il faut le faire“.

Ik neem de tijdlijn er opnieuw bij van de hervorming van de vennootschapsbelasting: hij lekt plan A in de pers, legt een plan B neer in de schoot van de regering en stuurt dan nog een plan C naar de Hoge Raad van Financiën voor advies. Drie verschillende plannen, telkens weer met andere tarieven en andere compensatiemaatregelen. Resultaat vandaag? Een koterij waar een kat haar jongen niet in terugvindt. Eerst met een verlaging van 20% voor iedereen, dan met verschillende tarieven voor grote bedrijven en kmo’s. Eerst met een hogere roerende voorheffing, dan zonder. Eerst met beperking voor tankkaarten, dan zonder. Eerst met een volledige afschaffing van de notionele intrestaftrek, dan zonder. In plan A bracht de afschaffing van de notionele intrestaftrek meer dan 3 miljard op, in plan B was dat nog 1 miljard, en de Hoge Raad wijst er in haar advies op dat de afschaffing in 2017 amper 270 miljoen zal opleveren. Van 3 miljard naar 270 miljoen in twee maanden voor de impact van dezelfde maatregel in hetzelfde jaar. Il faut le faire.

Maar in de chaos is er wél één constante, met name dat ook dit keer de rekening niet klopt. Eric Van Rompuy (CD&V) heeft het advies van de van de Hoge Raad goed gelezen als hij zegt dat het plan-Van Overtveldt een bijkomende put slaat van 2 miljard. De track record van de minister boezemt dan ook weinig vertrouwen in met het oog op een goede afloop. Door zijn zogenoemde ‘budgetneutrale’ tax shift loopt het tekort in 2020 op met meer dan 6 miljard. Dat zeg ik niet, maar de Nationale Bank. Door zijn onkunde of onwil om de belastingen te innen zoals het hoort lopen we dit jaar alleen al tegen een tekort aan van 2 miljard. Dat zeg ik niet, dat blijkt uit de cijfers van de regering zelf.

Eerlijke bijdragen van grootbanken en multinationals

En intussen tikt de klok maar verder, terwijl een nieuwe vennootschapsbelasting dringend en noodzakelijk is. Die kan alleen van de grond komen als we ook een eerlijke bijdrage vragen van grootbanken en multinationals. Alleen zo kunnen we de belastingdruk op onze kmo’s verlichten. Maar dat is buiten de minister gerekend, het plan is klaar en duidelijk: zijn hervorming – als die er überhaupt ooit nog komt – moet uitdraaien op een nieuw (miljarden)cadeau voor aandeelhouders. En wie zal moeten opdraaien voor die zoveelste krater in onze begroting, denkt u? Altijd dezelfden: gezinnen, alleenstaanden, zelfstandigen én onze kmo’s voor wie de hervorming eigenlijk moet dienen.

Ontspoorde hervormingen en kraters in de begroting: het is geen verrassing dat Johan Van Overtveldt voor het tweede jaar op rij een serieuze waarschuwing krijgt van Europa. Een derde blaam van de commissie is niet aanvaardbaar.

In het Engels hebben ze daar een uitdrukking voor: ‘Three strikes and you’re out“.