‘Ik wil nooit meer theater missen’

Ik wil nooit meer theater missen.

Net voor de cultuursector – eindelijk! – weer openging, keek ik allicht voor de laatste keer in tijden naar een theaterregistratie. De VPRO zond de Romeinse tragedies van Ivo van Hove en Internationaal Theater Amsterdam uit in zo maar eventjes tien afleveringen van een halfuur. Je kon ze dus zelfs bingen, als je daar zin in had. Het is dan ook een grote productie, gebaseerd op werk van William Shakespeare, die in mijn herinnering eigenlijk acht uur duurde. Ze ging in 2007 in première, en sindsdien is ze een klassieker in het repertoire van Van Hove. Ik noem ze altijd als een van mijn favoriete stukken aller tijden, wanneer er nog eens iemand met een zuur gezicht vraagt: ‘Maar welke voorstellingen vind jij dan wél goed?’

Romeinse tragedies – de regie, de tekst, de cast – is, blijkt nu bijna vijftien jaar na de première, zelfs zo goed dat ze naar televisie kon worden vertaald. Het kan eigenlijk zo op Netflix, om ook dat cliché maar eens te gebruiken. De spanningsbogen werken perfect, het geweldige ensemble zorgt voor het beste acteerwerk dat eender waar in de Lage Landen te zien is. Op geen enkel moment heb je het gevoel dat je naar iets zit te kijken om vooral een sector in crisis te steunen, hoewel de twee keren dat ik het live zag wel een veel diepere indruk hebben gemaakt. (Er was toen tijdens de voorstelling voor het publiek eten op het podium te krijgen.)

Ik ben maar wat blij dat ik weer naar een echte zaal mag. Toch hoop ik dat die registraties van voorstellingen blijven. Het hoeven absoluut niet zulke geavanceerde en dure producties als Romeinse tragedies te zijn, het mag zelfs met één camerastandpunt waardoor er af en toe al eens een scène buiten beeld blijft. Net als een lijst met favoriete voorstellingen, heb ik – zoals iedereen die van theater houdt – namelijk ook een hele lijst met voorstellingen die ik helaas heb gemist. Het zijn namen van stukken die soms jarenlang in iemands hoofd blijven hangen: opgehemeld door recensenten, overladen met prijzen, bejubeld door vrienden en vaak door stom toeval zelf niet gezien. Ze nemen in de verbeelding soms mythische proporties aan. Het meest voor de hand liggende voorbeeld voor mij is Ten oorlog, die andere marathonbewerking van Shakespeare door Tom Lanoye en Luk Perceval. Ik was nog geen tien jaar toen de première plaatsvond. Zelfs maar een glimp van zo’n stuk opvangen zou mij gelukkig maken – is het niet om iets van de magie te zien waar iedereen het over had, dan wel om me ervan te vergewissen dat het nu ook weer geen ramp was dat ik het miste.