Maurits Vande Reyde (voorzitter Jong VLD) vraagt zich in zijn bijdrage voor het Schaduwparlement af of we echt willen leven in een wereld waarin de overheid mensen alles kan verbieden, in plaats van in te zetten op verantwoord gedrag.
Terug van nooit weggeweest afgelopen week: de drang om alles te verbieden wat schadelijk zou kunnen zijn. Geen alcohol meer in tankstations, een hogere drinkleeftijd, weg met reclame voor tabak en als het nog zo even doorgaat ook geen suikers, cafeïne of Pokémon meer. Verbieden is al langer een trend. Nu lijkt het helemaal het standaard antwoord op elk maatschappelijk probleem.
Toegegeven, wanneer het over verslaving gaat zijn de argumenten van de verbodspleiters niet redeloos. De gezondheidskost van alcohol en tabak zijn er nu eenmaal. Je kan die niet wegnuanceren, ook niet door te schermen met economische belangen. Volksgezondheid moet altijd voorrang krijgen op de overlevingskansen van eender welke sector. De argumenten pro-verbod zijn legitiem en verdienen een beschaafd debat. Ook al klinken ze net wat holler wanneer je als verbodspartij zelf sterk bier promoot.
De reguleringspolitie heeft ongelijk. Strenge wetten en meer verbod zijn niet de juiste weg.
Toch heeft de reguleringspolitie ongelijk. Strenge wetten en meer verbod zijn niet de juiste weg om verslavingsproblemen op te lossen. De keuze tussen deugdelijk plezier en schadelijke afhankelijkheid is een menselijke keuze. Wanneer we dat in handen van de overheid leggen, schakelen we tegelijk het enige effectieve wapen uit in de strijd tegen verslaving. Dat is ons al even menselijk mechanisme om verantwoord gedrag te ontwikkelen. Hoe paradoxaal het daarom soms ook lijkt: meer vrijheid is het enige effectieve middel tegen alle nefaste neveneffecten van dingen die in onze dagelijkse cultuur zitten.
Weinigen willen daarom bijvoorbeeld een hogere leeftijd voor seksuele relaties. Het is nochtans net hetzelfde pad naar verantwoordelijkheid dat daar speelt. Verbied jongeren alles tot aan het huwelijk en je krijgt gegarandeerd miserie. Leg een celibaat op en…goed, we weten allemaal hoe dat afloopt. Waarom sommigen dan denken dat verantwoordelijkheidszin zich bij bier en sigaretten anders zou ontwikkelen en enkel kan door meer te verbieden, is mij een raadsel.
Bij ons kiezen jongeren zelf op vrijdagavond wie er bob is.
Een maatschappelijke kost is op zichzelf geen reden om meer te reguleren. Veel voorbeelden in het buitenland tonen een averechts effect. Uit de grootschalige ESPAD-studie – een internationale vergelijkingsreferentie over verslavingsgedrag bij jongeren – blijkt nergens een significant verschil in misbruik tussen landen met een hoge of lage wettelijke leeftijd. Sterker nog: het gaat vaker de andere richting uit. Landen als het Verenigd Koninkrijk en Amerika hebben zeer restrictieve wetten op het gebruik van alcohol. Beide samenlevingen kampen met een torenhoog drinkprobleem bij jongeren. ‘Binge drinking’ is er een heus politiek thema. Veel experts pleiten er daarom voor de wettelijke leeftijd opnieuw te verlagen.
Bij ons daarentegen kiezen jongeren zelf op vrijdagavond wie er bob is. Dat is het verschil tussen verbodsdrang en verantwoordelijkheid. Ik wil liever leven in een samenleving die het tweede aanleert. Dat kan enkel wanneer je maar lang genoeg inzet op gedragsontwikkeling. En ja, een groot deel daarvan is ook de mogelijkheid laten om foute keuzes te maken. Het heeft geen zin om dat kunstmatig weg te snijden met het ene overheidsverbod na het andere.
Het Schaduwparlement van Knack.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier