Horrorscenario bij regeringsvorming is plots heel dichtbij

Wie vandaag op vakantie vertrekt, mag er vrij gerust in zijn dat er geen regering is, wanneer hij terug naar huis komt. Nu informateur Bart De Wever zijn opdracht teruggegeven heeft aan de koning, is een horrorscenario van uitzichtloze onderhandelingen niet veraf.

De vorige regeringsonderhandelingen duurden 541 dagen. Al voor de verkiezingen waarschuwden politici en vertegenwoordigers van het middenveld dat aanslepende onderhandelingen dit keer echt niet meer kunnen. Sociaaleconomische problemen als werkgelegenheid en concurrentiekracht van de bedrijven moeten dringend aangepakt. Hoe langer de impasse aanhoudt, hoe groter de kans dat ons land wegzinkt in een economische crisis.

Toen de koning Bart De Wever (N-VA) aanduidde als informateur en De Wever op zijn beurt heel duidelijk maakte hoe de kaarten lagen, was er zicht op de snelle vorming van een regering. Dat zou dan een centrumrechtse coalitie zijn met N-VA en CD&V aan Vlaamse kant en MR en CDH in Wallonië.

Intussen is gebleken dat het van enige naïviteit getuigde om CDH tot een mogelijk centrumrechtse alliantie te rekenen. Of om te denken dat die partij de PS, waaraan ze vastgeklonken lijkt als een Siamese tweeling, in de steek zou laten om een regering te vormen met aartsvijand N-VA.

CDH-voorzitter Benoît Lutgen heeft geen ‘non’ tegen De Wever gezegd op basis van zijn nota. Hij heeft De Wever wandelen gestuurd omwille van een diepe afkeer tegen Bart De Wever, de N-VA en alles waar die partij voor staat.

Dat bleek ook toen CDH-kopstuk Melchior Wathelet in Terzake zei dat het onmogelijk is om vertrouwen te hebben in een partij die de splitsing van België in punt 1 van haar statuten heeft geschreven. Of in iemand die tijdens de campagne ‘straffe woorden’ heeft gezegd tegen de Franstaligen.

De argumenten van CDH om niet in een coalitie met Bart De Wever te stappen, zijn na de onderhandelingen dezelfde als voor de onderhandelingen. CDH heeft nooit de bedoeling gehad om de voorstellen van de informateur ernstig in overweging te nemen. De partij heeft meegespeeld in het scenario dat de Brusselse burgemeester Yvan Majeur (PS) bij de aanduiding van de informateur voor ogen had. Bart De Wever mocht eerst een paar toerkes lopen vooraleer de PS dan aan het stuur zal komen.

CDH heeft De Wever wekenlang om de tuin geleid, aan het lijntje gehouden, een neus gezet, een rad voor ogen gedraaid, voor de zot gehouden.

Hoe het nu verder moet met de regeringsvorming is op dit moment niet duidelijk. Koning Filip kan een vertegenwoordiger van CD&V, MR of CDH het veld insturen. Dat zijn de overgebleven partijen van de centrumrechtse coalitie die tijdens de informatieronde is voorbereid. Bart De Wever heeft uitdrukkelijk laten verstaan dat N-VA ook zonder hem als informateur beschikbaar blijft om deel uit te maken van de federale regering.

Meer waarschijnlijk is dat de koning iemand van de PS een opdracht geeft. Dan kan Elio Di Rupo op zoek naar een klassieke tripartite, een coalitie zonder N-VA dus, zoals De Wever werkte aan een regering zonder de PS.

Maar ook dat scenario is uitzichtloos. Zal CD&V Bart De Wever laten vallen en federaal in zee gaan met Di Rupo om tegelijkertijd toch in de Vlaamse regering een coalitie te vormen met N-VA? Dat wordt heel moeilijk.

Ook de deelname van de MR aan een tripartite ligt niet voor de hand. De partij van Charles Michel en Didier Reynders is op haar hart getrapt omdat de PS haar in Wallonië en Brussel naar de oppositie heeft verwezen. ‘Een klassieke tripartite op alle niveaus is altijd ons uitgangspunt geweest. We herhalen nu onze vraag,’ zegt MR-kopstuk Olivier Chastel in De Morgen.

De regeringsvorming is een maand na de verkiezingen verworden tot een stellingenoorlog met totaal tegengestelde belangen bij de grootste partijen van het land (ieder aan zijn kant van de taalgrens) die als belangrijkste doel hebben om een regering te vormen zonder de andere.

Daarmee zijn we weer helemaal terug in 2010. Het horrorscenario van een uitzichtloze politieke situatie zonder zicht op een akkoord is plots heel dichtbij. Binnenkort vinden we in de kranten weer de tellertjes terug die aangeven hoeveel dagen de regeringsvorming aansleept.