Hoe Fausto Coppi 75 jaar geleden bijna de Omloop won

Fausto Coppi (rechts) en ploegmaat Oreste Conte (links) werden in Gent onthaald door onder meer Lomme Driessens (tweede van rechts). © Mark Van Hamme/collectie Roman Clauws
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Fausto Coppi wordt altijd geassocieerd met zijn vijf zeges in de Giro, zijn twee triomfen in de Tour en tal van andere klassieke overwinningen. In zijn carrière won ‘Il Campionissimo’ echter nooit een wegkoers in Vlaanderen. Toch niet officieel, want in 1948 was de Italiaan wél de snelste in de Omloop Het Volk. Tot hij zijn zege kwijtraakte.

In 1948 heeft de dan 28-jarige Fausto Coppi al een halve godenstatus opgebouwd in eigen land, met twee eindzeges in de Giro, twee overwinningen in de Ronde van Lombardije en één in Milaan-Sanremo. Een palmares dat ongetwijfeld nog groter was geweest als de Tweede Wereldoorlog geen grote gaten in de wielerkalender had geslagen.

Op twee zeges in de Grand Prix des Nations in Frankrijk en een ritoverwinning in de Ronde van Zwitserland na behaalde Coppi buiten Italië echter nog geen grote successen. In het wielerland België heeft hij zelfs nog geen kilometer gekoerst. Weliswaar op de weg, want op de piste rijdt hij in een volgeladen winterprogramma van 1947/48 verschillende achtervolgingswedstrijden en omniums in het Gentse Kuipke en de Sportpaleizen van Antwerpen en Brussel, vaak in rechtstreeks duel met de Belgische vedette Rik Van Steenbergen.

Daar zou het bij blijven, want in aanloop naar Milaan-Sanremo, op 19 maart, staat Milaan-Turijn op het programma. Niet te missen voor een Italiaan. Toch kiest Coppi ervoor om op dezelfde dag te starten in de Omloop Het Volk. De koers die dan voor de tweede keer zo wordt genoemd, nadat de eerste twee edities (in 1945 en 1946) nog de naam de Omloop van Vlaanderen hadden gekregen.

Flinke startpremie

De reden voor die opvallende keuze: enkele welstellende Italiaanse immigranten uit Vlaanderen willen de Italiaan een flinke startpremie betalen. Een aanbod dat Coppi niet kan laten liggen, zeker niet op dat moment van zijn nog relatief jonge carrière. De grote sommen zal hij immers pas later opstrijken.

Een ander element dat meespeelt: zijn vriendschap met Guillaume ‘Lomme’ Driessens, die Coppi begin 1947 heeft leren kennen. Bij de voormalige verzorger en latere ploegleider logeert de Italiaan zelfs een tijdlang om in België zijn wegseizoen voor te bereiden. Driessens bezorgt hem zelfs een trainingsgenoot: Jan Bogaerts, de eerste winnaar van de Omloop Het Volk in 1945. Die krijgt voor zijn moeite daarvoor telkens een tube van Coppi.

De Vlaamse wegen zijn voor ‘l’Airone’ (‘De Reiger’) dus geen onbekend terrein wanneer hij op 14 maart in de Omloop Het Volk start. Niet alleen om zijn startpremie te incasseren, maar ook met winstambities. Coppi verkende zelfs de weg die naar de finish in het Gentse Kuipke leidde, zodat hij geen fouten zou maken bij het binnenrijden.

Wielwissels

Voor die Omloop bedenken de organisatoren ook een nieuwigheid, mogelijk op verzoek van Coppi. Om te vermijden dat een bandbreuk de vedetten vroegtijdig zou uitschakelen, mogen die een ‘koppelgenoot’ aanduiden, met wie ze bij pech van wiel kunnen wisselen. Coppi kiest daarvoor zijn Bianchiploegmaat Oreste Conte. Veel Belgische renners zijn niet gelukkig met dat nieuwe systeem, dat al in Italië bestond. Zij rijden immers vooral voor zichzelf. Terwijl Coppi op de onvoorwaardelijke steun van Conte kan rekenen.

Het blijkt geen overbodige luxe, want Conte kan zijn kopman depanneren wanneer die een eerste keer lek rijdt. De knecht is daardoor te ver achteruitgeslagen, wanneer Coppi voor de tweede maal met een platte band langs de kant staat. Hij krijgt echter een wiel van de Belg René Walschot – mogelijk zit Lomme Driessens daarvoor iets tussen – en kan zo weer aansluiten bij de kopgroep.

Daarin toont Coppi zich ook duidelijk de sterkste. Hij rijdt in de laatste kilometers in Gent op kop, vlamt als eerste Het Kuipke binnen en blijft aan de leiding tot de finish. Zijn verkenning heeft geloond.

Het is de eerste zege van de Italiaan in Vlaanderen, tot de ploeg van Sylvain Grysolle, die als tweede is geëindigd, een klacht indient. Coppi’s tweede wielwissel (met Walschot) was immers onreglementair. Dat mocht alleen met de vooraf aangeduide ‘koppelgenoot’ (Conte).

Schande

Vreemd genoeg wordt Coppi niet teruggezet naar de zestiende plaats, als laatste van de kopgroep, maar naar de tweede. Terwijl hij door zijn onreglementaire wissel ook de derde, vierde, vijfde… heeft benadeeld. Het leidt tot controverse, maar de organisatoren willen echter per se dat Coppi, de grote vedette, op het podium staat. Zo stellen ze ook het Vlaamse publiek tevreden, want velen vinden het een schande dat de beste renner in de Omloop zijn zege op die manier is kwijtgeraakt. Enkele dagen later wordt Coppi’s tweede plaats ook bekrachtigd na een onderzoek van het Sportcomité.

‘Il Campionissimo’ laat het niet aan zijn hart komen, en wint vijf dagen later op superieure wijze voor de tweede keer Milaan-Sanremo. Solo, met een voorsprong van liefst vijf minuten. Coppi zal later dat voorseizoen nog eens terugkeren naar België om Luik-Bastenaken-Luik (2 mei) en Gent-Wevelgem (9 mei) te rijden. Zonder succes, want hij geeft telkens op. Pas twee jaar later, in 1950, wint hij zijn eerste en enige grote wedstrijd in België: de Waalse Pijl, weer met vijf minuten voorsprong.

In Vlaanderen blijft zijn officiële wegpalmares echter blanco. Het maakt zijn officieuze zege in de Omloop van 1948 des te specialer.

Met dank aan Patrick Feyaerts en Marc Van Hamme (auteur van het boek ‘De Omloop Het Nieuwsblad).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content