Het PS-model is de olifant in de kamer. We dragen er dagelijks de gevolgen van

Aan wie legt de regering-Di Rupo met een Vlaamse minderheid eigenlijk rekenschap af? Alvast niet aan de Vlaming die hem geen volwaardig mandaat gaf. Wel aan het PS-model, het model waar we niet voor kunnen kiezen, maar wel dagelijks de gevolgen van dragen.

Het regende de voorbije dagen kritiek op de Nieuwjaarstoespraak van Bart De Wever voor de onze N-VA leden. Een speech die vooral tot doel had om onze leden voor de komende kiesstrijd een hart onder de riem te steken. De traditionele partijen gedroegen zich echter als onvervalste oppositiepartijen die, als door een mug gestoken, reageerden op een beleidsverklaring.

Mij niet gelaten. We nemen er geen letter van terug. Niemand hoefde zich te herkennen in de uitspraak dat de kiezer de keuze heeft tussen het PS-model enerzijds en het N-VA anderzijds. Ze hadden het – om maar iets te noemen – kunnen hebben over het eigen model. Daar is het in de politiek tenslotte om te doen.

In plaats daarvan boden de traditionele partijen tegen elkaar op in het ontkennen van het bestaan van het PS-model en haalden ze uit naar onze partij. Een aantal van die ontkenningen neem ik graag even onder de loep.

Open VLD reageerde het felst. Voorzitster Gwendolyn Rutten had het over een ‘schijngevecht’ van N-VA om het land te blokkeren. Patrick Dewael oordeelde zelfs dat het een vervalsing van de kiesstrijd is om het PS-model ter sprake te brengen. ‘Men verkettert een vijand van over de taalgrens, maar de eigen bevolking kan zich daar niet eens over uitspreken.’, oordeelde de kamerfractieleider van Open VLD. Meteen sneed hij daarmee in het hart van het probleem.

Het is een waarheid als een koe dat de Vlaming zich niet over de PS kan uitspreken via verkiezingen. De Vlaamse kiezer heeft geen enkele invloed op de standpunten van die partij, die geïnspireerd zijn door een totaal andere sociaaleconomische realiteit met eigen troeven en tekortkomingen. Als het op verkiezingen aankomt heeft de Vlaamse kiezer -en omgekeerd de Waalse kiezer over onze standpunten- net zoveel vat op de PS als hij op de Britse Labour partij heeft: geen.

Maar dat betekent niet dat de PS geen invloed heeft op het reilen en zeilen in Vlaanderen. Wel integendeel. En dat weten ze bij Open VLD donders goed. Nauwelijks twee maanden geleden ging voorzitster Gwendolyn Rutten door het stof. Ze excuseerde zich uitgebreid bij de kiezer voor de ‘pestbelastingen’ die de liberale partij met haar regeringsdeelname en parlementsleden had doorgevoerd. Dat gebeurde niet onder druk van de Vlaamse kiezer, die het zwaarst onder die belastingen te lijden had. Wel onder druk van het PS-model.

En zo zijn er tal van dossiers waar maar één constante in te vinden is: Open VLD verliest opvallend veel ‘schijngevechten’ tegen het PS-model. Misschien heeft één en ander te maken met het feit dat Open VLD en de andere traditionele partijen zonder Vlaamse meerderheid in de federale regering zijn gestapt? Daar hebben ze alvast geen lessen uit getrokken. Bart Somers zou het zo opnieuw doen.

Maar aan wie legt zo’n regering met Vlaamse minderheid dan eigenlijk rekenschap af? Alvast niet aan de Vlaming die hem geen volwaardig mandaat gaf. Wel aan het PS-model dat hen aan boord van de regering heeft gehesen. Het model waar we niet voor kunnen kiezen, maar wel dagelijks de gevolgen van dragen.

Ook CD&V minister-president Kris Peeters vond de woorden van Bart De Wever ongepast. ‘Modellen zijn goed voor de modewereld, politiek gaat over beleid’, zei hij. ‘Er is geen PS in Vlaanderen’.

Peeters focust zich liever op de bevoegdheden die van het federale niveau naar de gewesten worden overgeheveld via de staatshervorming. Al vergeet hij erbij te vertellen dat ook na de zesde staatshervorming de nieuwe bevoegdheden meer dan ooit hopeloos versnipperd zijn en bijgevolg niet exclusief bij de gewesten liggen. De gewesten kregen het boodschappenlijstje. De portefeuille blijft grotendeels federaal. Vlaanderen blijft afhankelijk van het PS-model. En die afhankelijkheid neemt CD&V voor lief.

Bij een toespraak verweet hij N-VA (zonder ons bij naam te noemen) bovendien voorstander te zijn van verdoken con-separatisme in plaats van het confederalisme waar zijn partij voor staat. Een al te makkelijke verhaal van een partij die maar geen duidelijke invulling wil geven aan het begrip dat ze desondanks hoog in het vaandel dragen.

De N-VA is duidelijk in wat ze wil. Alle bevoegdheden worden ondubbelzinnig Vlaams. Daarna kiezen we wat we samen kunnen doen met de andere deelstaat. Een heldere structuur. Alleen dan zal het PS-model geen ongekozen, ondemocratische invloed meer uitoefenen in Vlaanderen en gaan de Vlamingen ook het beleid krijgen dat de kiezers ze gevraagd hebben. Dat is geen con-separatisme. Dat is de essentie van confederale deelstaten, die elkaars democratie respecteren. Dat is niet wat vandaag in België gebeurt.

Het staat Peeters en Rutten vrij om hun geloof in de huidige structuren en democratie te belijden. Het staat hen vrij om de invloed van de PS in Vlaanderen te ontkennen. Het staat hen vrij om het PS-model in praktijk te brengen zoals ze de voorbije legislatuur gedaan hebben, zonder Vlaamse meerderheid.

Maar sta ons toe om de olifant in de kamer wél te zien en de kiezer daar op te wijzen. De Vlaming voorspiegelen dat het PS-model geen factor is bij deze verkiezingen? Dat is een vervalsing van de kiesstrijd. Niet andersom.