‘Het is niet alleen aan de overheid om elk maatschappelijk probleem van een antwoord te dienen’

Volgens Jean-Jacques De Gucht, Vlaams volksvertegenwoordiger is de overheid slechts een deel van de oplossing wanneer een sector in budgettaire moeilijkheden komt. “Naast de inspanningen van de overheid, zorgen engagement van de burgers en de private sector voor surplus en “verrijking”, klinkt het.

Vlaams cultuurminister Sven Gatz lanceerde gisteren het witboek aanvullende financiering. Het geeft een uitgebreid overzicht van alle bestaande financieringsinstrumenten waarop de creatieve en culturele sector zich kan beroepen. Minstens even belangrijk is dat het initiatief een transparant beeld biedt van de obstakels waarmee de sector geconfronteerd wordt bij zijn zoektocht naar diezelfde aanvullende financiering. De analyse biedt inzichten over welke maatregelen mogelijke barrières kunnen wegwerken om zo het financieringsveld open te gooien.

Daarbij worden pertinente vragen gesteld. Zijn er hiaten in ons huidig financieringsveld? Zijn sommige financieringsinstrumenten te weinig gekend? Worden sommige mogelijkheden niet of onvoldoende gebruikt? Het antwoord op alle drie de vragen luidt eenstemmig ja. Het witboek is dan ook geen sluitstuk, maar een opzet naar wat één van de belangrijkste werven zal zijn voor het beleid de komende jaren: het aanboren van een verscheidenheid aan financieringsbronnen.

In tegenstelling tot wat sommige actoren vanuit een enggeestig ideologisch discours beweren, heeft dit niets te maken met een “uitverkoop” aan de private sector omwille van krimpende overheidsbudgetten. Wel integendeel. Budgettair moeilijke tijden zijn niet de oorzaak van de woelige wateren waarin een sector terechtkomt, maar brengen symptomen aan de oppervlakte van een dieperliggend probleem: een te grote afhankelijkheid van de overheidssfeer. Dit is een historisch gegroeid kwaal vanuit de veronderstelling dat de overheid elk maatschappelijk probleem van antwoord moet dienen. Liberalen detecteren dezelfde uitdagingen. Alleen benadrukken wij dat de overheid hoogstens een deel van de oplossing is.

Dat minister Gatz inzet op aanvullende financiering, is in de huidige context van besparingen meer dan ooit nodig, maar mag dan ook niet als het leitmotiv gezien worden. Het is een onderdeel van een liberale visie dat naast de inspanningen van de overheid, engagement van de burgers en de private sector zorgen voor surplus en “verrijking”. Met andere woorden: zelfs indien er meer subsidiemiddelen dan ooit voor handen zouden geweest zijn, dan nog zou het van wanbeleid getuigen niet in te zetten op aanvullende financiering. Enkel zo creëer je immers een structureel gezonde sector omwille van een verminderde afhankelijkheid van de overheid en meer diversificatie van de financiering.

Uiteraard betekent dit niet dat aanvullende financiering de zaligmakende oplossing is voor de gehele sector. De diversiteit in de sector reflecteert een evenredige nood aan een diversiteit aan financieringsinstrumenten. Zoals vermeld moeten er bovendien ook hier nog verschillende drempels weggewerkt worden. Vervolgens is er voor de overheid nog de taak weggelegd om de verschillende actoren aanwezig in de sector te informeren, coachen en begeleiden in hun zoektocht naar deze nieuwe bronnen van financiering. En zelfs dan zullen er nog subsectoren zijn die onontbeerlijk zijn in het weefsel van onze samenleving, maar niet in de mogelijkheid zijn om extra middelen op te halen. Dat Minister Gatz aangaf dat het “zwaartepunt bij de subsidies zal blijven liggen” is in het belang van deze organisaties dan ook een belangrijk signaal. Maar elke aanvulling is welgekomen. Het witboek is dan ook niet de vijand maar de belangrijkste bondgenoot van de gehele sector.