Vorige donderdag besliste de federale regering dat winkels die geen voeding verkopen, voortaan in het weekend gesloten zouden blijven. Onder meer in Gent beslisten heel wat handelaars vandaag om ook in de week hun deuren dicht te houden. Een financiële aderlating, maar op dit moment primeert de volksgezondheid, klinkt het.
‘Lieve fans van onze winkels… wij gaan solidair zijn met onze collega’s van de horeca… voor de veiligheid van ons allen gaan we de fysieke winkels voorlopig even dicht doen.’ Dat postte Ganesha Vancoillie gisteravond op de Facebookpagina van haar zaak. Samen met haar moeder baat ze The Fallen Angels en The Fallen Angels Gallery uit, twee geschenkenwinkels uit in het centrum van Gent.
‘Ik kan het voor mezelf niet meer verantwoorden om mijn winkel open te houden’, vertelt Vancoillie aan de telefoon. ‘In de week kan ik toch evengoed als op zaterdag besmet worden of zelf iemand besmetten? Ik heb overwogen om slechts een paar mensen, of zelfs maar één klant tegelijk binnen te laten, maar laat ons eerlijk zijn: het is gewoon onmogelijk om jezelf en je klanten 100 procent te beschermen. Bovendien: wij verkopen een luxeartikel, het eerste dat mensen niet meer nodig hebben in tijden van crisis. Behalve dan misschien postkaarten, briefpapier en gelukspoppetjes, producten die vorige week vlot verkochten, maar die stuur ik met plezier op naar wie ze nodig heeft. Verder hoop ik dat mensen cadeaubonnen bestellen bij de Gentse winkels en horecazaken, zodat er toch nog wat inkomsten binnenkomen.’
Laat ons eerlijk zijn: het is gewoon onmogelijk om jezelf en je klanten 100 procent te beschermen.
Vancoillie deelde haar beslissing gisteravond laat met haar Gentse collega’s, via de besloten Facebookpagina voor Gentse handelaars waarvan ze de bezielster is, en ze kreeg al snel navolging. ‘Het is moeiljk om er een precies aantal op te plakken, zeker omdat bij nogal wat handelszaken maandag de sluitingsdag is, en zij dus nog even bedenktijd hebben. Iedereen beslist dat uiteraard zelf, en ik vel daar geen oordeel over, maar ik schat dat al tientallen Gentse ondernemers beslist hebben om niet open te gaan.’
Zo ook Marieke Van Pee van lingeriewinkel Eva’s Appel. ‘Ik heb getwijfeld, want ik lig echt wakker van de financiële gevolgen. Voor mij is dit een heel slechte periode: de nieuwe collectie is net binnen en ik verkoop meestal veel badmode net voor de paasvakantie. Maar in mijn branche is het moelijk om fysiek afstand te houden. Ik ben pas gisteren teruggekomen van een vakantie in Zuid-Spanje, en ben daarbij een drukke luchthaven gepasseerd. Ik wil nu geen behabandjes bijstellen. Dat risico wil ik niet nemen. Ik denk trouwens ook niet dat mensen hun hoofd nu staat naar een nieuwe beha of bikini.’
‘We zijn nu op het punt gekomen waarop alle economische argumenten ondergeschikt zijn aan de volksgezondheid. Het voelt gewoon niet goed om mensen te overtuigen om te komen kopen, terwijl alle experts zeggen dat ze thuis moeten blijven. In Spanje is, behalve voedingswinkels en apotheken, alles dicht, tot en met de stranden. Dat is drastisch, maar duidelijk. Een groot contrast met de halfslachtige maatregelen hier. Ik vind het eigenlijk frappant dat we dit zelf moeten beslissen. Eigenlijk had de overheid deze knoop al moeten doorhakken.’
‘Hopelijk duurt dit allemaal niet té lang, maar een topseizoen wordt het hoe dan ook niet meer. Ik heb nog het geluk dat ik geen personeel heb, en dat lingerie een product is dat een vertrouwensband vraagt. Mijn vast cliënteel zal na de crisis wel terugkomen, maar ik vrees dat nogal wat handelaars ondertussen omzet verliezen aan bol.com en andere onlinespelers. En ik hou mijn hart vast voor de zelfstandigen die pas begonnen zijn. Laat ons hopen dat de beloofde steunmaatregelen nog worden uitgebreid.’
We zijn nu op het punt gekomen waarop alle economische argumenten ondergeschikt zijn aan de volksgezondheid.
Ook Ief Stuyvaert, zaakvoerder van Bookz&Booze, een winkel die boeken en bijpassende dranken verkoopt, heeft voor de totale sluiting gekozen, in de eerste plaats uit burgerzin. ‘Ik vind dat de boodschap aan de bevolking duidelijk moet zijn: blijf thuis, punt. Behalve dan uiteraard de mensen die instaan voor zaken als de zorg, de voedselbevoorrading en de afvalophaling, alles wat we absoluut nodig hebben. Een fles gin is daar niet bij, zelfs een goed boek niet. (lacht) Los daarvan is dit ook een pragmatische beslissing: mijn producten worden vaak als geschenk gekocht. Nu etentjes en feestjes worden uitgesteld, is er uiteraard ook minder nood aan cadeaus.
‘Ik ga hier dan ook niet hele dagen wachten op die eenzame klant. Dan kan ik nuttiger dingen doen met mijn tijd, misschien zelfs vrijwilligerswerk.’
‘Ik voel dat collega’s dezelfde beslissing overwegen. Al is dit een financiële aderlating, zeker voor handelaars die iedere maand duizenden euro’s aan huur moeten ophoesten. De maand is halfweg en ik weet nu al dat ik mijn huur deze maand niet ga terugverdienen. Dat is de eerste keer sinds de opening twee jaar geleden. Personeel heb ik niet, dus die zorg blijft mij bespaard. Wie geen grote buffer heeft, gaat dit niet overleven. In ieder geval denk ik dat dit de enige juiste beslissing is. De kans is trouwens groot dat we over enkele dagen toch verplicht moeten sluiten. Dat zal voor iedereen duidelijker zijn, en duidelijkheid is altijd beter. De beslissing van de overheid om de bibliotheken de sluiten en daarna die maatregel weer te versoepelen, dat is een soort besluiteloosheid waar mensen opstandig van worden.’
Jos Vermeiren, directeur van Unizo Oost-Vlaanderen, bevestigt dat heel wat winkels in snel tempo dicht gaan. Ondermeer Decathlon en JBC hebben al hun filialen al gesloten, en ook het Belgische dameskledingmerk Julia June houdt zijn boetieks dicht. ‘Ik schat dat in Gent ongeveer de helft van de niet-voedingswinkels dicht is of uitsluitend op afspraak werkt. De handelaren doen dat omdat ze zich ernstige zorgen maken over de volksgezondheid, en ook omdat nu veel personeelsleden afwezig blijven omdat ze voor hun kinderen moeten zorgen. We krijgen op dit moment heel veel vragen binnen van ondernemers, ondermeer over de compensatiepremies bij sluiting en over de voorwaarden voor technische of economische werkloosheid van hun personeel. Daarover is helaas nog veel onduidelijkheid, maar wij zijn hiervoor voortdurend in overleg met de overheden op alle niveaus.’
Volgens Filip Horemans, woordvoerder van Unizo op nationaal niveau, kan ondertussen worden gesproken van een algemene trend, die zich ook in andere steden en regio’s manifesteert. ‘We verwachten dat heel wat zelfstandige handelaars en ketens gaan volgen. Wij pleiten er ondertussen voor dat de zaken die zelf kiezen voor een volledige sluiting, aanspraak kunnen maken op dezelfde premies als de zaken die daar door de overheid toe verplicht werden.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
