‘Haal de lessen die leerlingen door corona gemist hebben in met extra lesuren’

‘Onze Vlaamse economie moet het hebben van goedgeschoolde medewerkers. Investeren in onze jongeren is investeren in onze toekomstige welvaart’, schrijft Hans Maertens van Voka. Hij roept op om de leerachterstand weg te werken die leerlingen in de coronaperiode hebben opgelopen.

De afgelopen 2 jaar waren door de coronapandemie dramatisch voor ons onderwijs. De klas- en schoolsluitingen volgden elkaar in sneltempo op. En scholen die wel openbleven, zagen hun effectieve lestijden beperkt door afwezige leerkrachten en onvolledige klassen. Nu we eindelijk de te strenge quarantaineregels laten varen, is er beterschap op komst. Maar de opgestapelde leerachterstand maken we niet zomaar weer goed. Als we deze schoolse achterstand niet aanpakken, zal de coronageneratie de gevolgen dragen in hun verdere schoolloopbaan en ook in hun professionele carrière. Onze Vlaamse economie moet het hebben van goedgeschoolde medewerkers. Investeren in onze jongeren is investeren in onze toekomstige welvaart.

Al voor het derde schooljaar op rij stapelen de leerverliezen zich op. Onderzoek toont telkens aan hoe dramatisch de situatie is. Na het eerste coronaschooljaar waren de schoolsluitingen en het afstandsonderwijs verantwoordelijk voor een halfjaar schoolse achterstand. In het tweede coronaschooljaar werd die achterstand niet weggewerkt en zelfs versterkt. Voor dit schooljaar is er nog geen onderzoek naar leerverliezen afgerond, maar de achterstand dreigt nog verder te zijn opgelopen. Vele klassen zaten al talloze uren in de studie, of erger nog: weeral thuis. De schoolse achterstand is algemeen, maar treft de kinderen met een uitdagende thuissituatie het hardst. Net zij zouden het meeste baat hebben bij een ononderbroken schoolcarrière.

De corona-achterstand komt bovenop de gestage achteruitgang van de Vlaamse onderwijskwaliteit. Ooit was Vlaanderen wereldtop, maar die tijden liggen al 20 jaar achter ons. Ons onderwijs kost steeds meer geld, en toch daalt de kwaliteit.

Alle alarmbellen moeten afgaan. We kunnen ons geen algemene kennisdaling veroorloven. Vlaanderen is arm aan grondstoffen, maar traditioneel rijk aan goedgeschoolde medewerkers. De echte effecten van deze 3 coronaschooljaren zullen zich op lange termijn laten voelen. Het leerverlies van vandaag, betekent het productiviteits- en welvaartsverlies van morgen. En het verlies aan groei is niet het enige effect. De getroffen kinderen zullen in hun latere professionele loopbaan gemiddeld gesproken minder verdienen en een hogere kans op werkloosheid kennen. Dat weten we uit studies naar de effecten van de grote lerarenstaking in het Franstalig onderwijs midden de jaren negentig.

Hoe halen we die leerachterstand in? Simpel: haal de lesuren die leerlingen hebben gemist in met extra lesuren. Daarvoor zullen we de gebaande paden moeten verlaten. De schooldag langer maken, de zomervakantie tijdelijk inkorten of zomerscholen structureel organiseren mogen geen taboe zijn. Na een uitzonderlijke periode zijn uitzonderlijke maatregelen nodig om de leerachterstand weg te werken.

Voka roept op om experten samen te brengen om het beleid hierin te adviseren. Doe dat heel snel. Tegen de paasvakantie moet er een keuzelijst op tafel liggen zodat we voor de zomer van start kunnen gaan met een relanceplan voor ons onderwijs. Het rapport van de commissie beter onderwijs vormt een goede basis.

De Vlaamse ondernemingen hebben er alle belang bij om de onderwijskwaliteit weer op een hoog peil te krijgen. Elke werkgever schreeuwt nu al om nieuwe medewerkers. De krapte op de arbeidsmarkt zal niet verdwijnen. We hebben elke morzel talent nodig, willen we samen blijven groeien. Daarom moeten we het opnemen voor onze jonge mensen en hun leerachterstand wegwerken. Experten moeten met de scholen op korte termijn een relanceplan ontwikkelen en uitrollen.

Hans Maertens is gedelegeerd bestuurder van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen.