Tom Sauer, professor Internationale Politiek, ziet geen al te grote verrassingen in het regeerakkoord wat Defensie betreft, wel ontdekt hij enkele contradicties. ‘Enerzijds wil de regering investeren in gevechtsvliegtuigen en drones, maar hoe gaat ze dat betalen?’
Vóór de verkiezingen op 25 mei vroeg Knack.be aan een reeks experts over de belangrijke hedendaagse thema’s naar de uitdagingen voor de nieuwe regering. Nu de regeerverklaring van de coalitie N-VA, MR, CD&V en Open VLD is goedgekeurd door de Kamer, is het tijd voor een evaluatie. Neemt Michel I de juiste maatregelen?
Vandaag Tom Sauer over Defensie.
Herlees hier de bijdrage: ‘België moet afstappen van idee van volwaardige krijgsmacht’
Tom Sauer, professor Internationale Politiek aan de Universiteit Antwerpen benadrukt dat elke nieuw gevoerd beleid in het verlengde ligt van wat reeds bestond en de beslissingen van de vorige regering. ‘Zeker wat Defensie betreft is een land als België afhankelijk van de Europese Unie en de NAVO.’
Sauer ziet dan ook geen al te grote verrassingen in het regeerakkoord van Michel I. ‘De verklaringen blijven vaag en onduidelijk. Neem nu de aanschaf van nieuwe gevechtsvliegtuigen. Hoe dit gefinancierd zal worden en wanneer ze er juist komen, wordt niet vermeld.’
Drie kernwoorden vallen op in het regeerakkoord, namelijk “realisme”, “betrouwbaarheid” en “ambitie”. ‘Het is opmerkelijk dat dat deze regering voornamelijk wil inzetten op zelfverdediging, en weinig dingen wil veranderen wereldwijd’, analyseert Sauer. Het woordje ambitie moet volgens hem dan ook gezien worden in het licht van een ’toch eerder conservatieve regering.’
Te weinig geld
Voor de verkiezingen gaf Sauer duidelijk aan dat naast specialisatie, samenwerking met andere landen onontbeerlijk is voor het Belgische leger. En dat aspect komt terug in het regeerakkoord. ‘De uitdrukking pulling and sharing wordt veelvuldig gebruikt. En dat is ook logisch, want er is simpelweg te weinig geld om alles zelf te blijven doen’, klinkt het.
In het regeerakkoord staan verschillende contradicties. ‘Enerzijds wil de regering investeren in onder meer gevechtsvliegtuigen en drones, maar hoe gaat ze dat betalen?’, stelt Sauer kritisch. ‘De regering Michel I laat het woord alternatieve financieringsmiddelen even vallen, maar wie of wat ons Belgisch leger gaat onderhouden, is mij niet duidelijk. De private sector die gaat investeren in Defensie, dat zie ik niet onmiddellijk gebeuren. Die staan daar heus niet om te springen’
De Brabander: ‘Wat is het nu’
Ook Ludo De Brabander, woordvoerder van Vrede vzw heeft veel vragen bij de investeringen. ‘Uit de begrotingstabellen blijkt dat Defensie volgend jaar 219,8 miljoen euro zou moeten inleveren en 1,15 miljard tegen eind 2018. Als dat klopt dan is dat hoogst verbazend en valt dat in de verste verte niet te rijmen met wat het regeerakkoord laat uitschijnen’, schreef hij eerder in een opiniestuk op Knack.be
‘In het Kamerdebat liet minister van Defensie Steven Vandeput wat licht schijnen op de defensiebegroting waarbij hij aankondigt dat ook Defensie “heel zwaar” zal moeten inleveren. Maar tegelijk wees hij nogmaals op het belang van de rol van gevechtsvliegtuigen. Wat is het nu?’, vraagt De Brabander zich af.
Clustermunitie
Als expert in kernwapens viel vooral volgende zin Sauer op toen hij het regeerakkoord bestudeerde. ‘We blijven ijveren voor internationale initiatieven met het oog op een verbod of minstens een betere controle op wapensystemen met een willekeurig bereik en/of buitensporig effect op burgers.’
‘Deze zin stond ook vorige keer in het regeerakkoord (dan wel zonder de woorden minstens een betere controle) en toen dachten ik en de Vredesbeweging dat diegene die dit had neergepend clustermunitie in het achterhoofd had, maar vergeten was dat kernwapens het wapensysteem is dat het meest buitensporig effect heeft op burgers. En als ik me niet vergis, hebben medewerkers van het kabinet van Buitenlandse Zaken dat ook zo gezegd aan de vredesbeweging.’ Volgens Sauer kan je de huidige zin ‘bijna niet anders lezen dan dat ook kernwapens wordt bedoeld’, aangezien dit jaar clustermunitie en dergelijke expliciet verder aan de zin werden toegevoegd.
Verbod op kernwapens
‘Als mijn interpretatie correct is, is dat een vooruitgang. Dat zou betekenen dat deze regering ook ijvert voor een verbod op kernwapens. En houdt het de piste open om toch iets actiever te zijn wat de humanitaire benadering betreft.’
In december vindt in Wenen een conferentie plaats over kernwapens. Het is afwachten welke houding België zal aannemen. ‘Bij vorige gelijkaardige conferenties in Oslo en Mexico was er geen Belgische vertegenwoordiger aanwezig. Indien Brussel nu toch iemand stuurt, zou dat een krachtig signaal zijn’, aldus Sauer. ‘Zeker als de Verenigde Staten en mogelijk ook Groot-Brittannië naar Wenen afzakken. Dan kan België eigenlijk niet achterblijven.’
De interpretatie van Sauer is dan ook positiever dan die van onder meer Vredesactie. ‘Zelfs op vlak van de tactische kernwapens, doet de regeerakkoord geen deuren dicht. De vredesbeweging interpreteert de tekst als zijnde “geen unilaterale stappen”. Dat is de misschien de meest logische interpretatie, maar het staat niet expliciet vermeld.’
Herlees hier de bijdrage van Ludo De Brabander: ‘Grote discrepantie tussen ambities voor defensie in regeerakkoord en de ‘begrotingstabellen’
Michel I onder de loep
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier