Zorg naar thuis verplaatsen heeft veel consequenties
Als de plannen van minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken Maggie De Block worden doorgevoerd, dan zal dat op alle echelons voor grote veranderingen zorgen.
“Dit plan is alles of niets”, zegt gezondheidseconoom Dominique Vandijck in het magazine HealthCare. “Als je ergens halverwege zou moeten stoppen – door een legislatuurwissel bijvoorbeeld die het plan niet ondersteunt – dan riskeer je een catastrofe.” Maar er is toch de hospitalisatieverzekering? ‘Amper’ 2,5 miljoen Belgen hebben geen aanvullende verzekering en een groot deel daarvan kan binnen de verhoogde tegemoetkoming een beroep doen op de sociale maximumfactuur. Maar alleen is die hospitalisatieverzekering vandaag de dag volledig gericht op ‘hospitalisatie’ en wil mevrouw De Block het aantal ligdagen reduceren en zorg doorschuiven naar zorghotels en thuiszorg.
Neem nu die zorghotels. “Als we weten dat zorghotels op dit moment een louter Vlaamse zaak zijn – want in Wallonië is er nog geen enkele – en als we weten dat de Vlaamse programmatiewet 1.500 bedden in zorghotels voorziet, is het voorspelbaar dat de federale overheid hier nite direct in zal tussenkomen”, denkt gezondheidseconoom Vandijck. Zullen de hospitalisatieverzekeringen hun polissen dan aanpassen? Wie weet. Op dit moment is er maar één hospitalisatieverzekering die het verblijf in een zorghotel vergoedt. “3,9 miljoen Belgen zijn verzekerd via hun werkgever. Het is dus die werkgever die zal bepalen wat er in de polis zit”, zegt Assuralia. “Slechts 4 à 5 procent van de gezondheidskosten worden gedragen door de aanvullende verzekeringen. 20 procent wordt door de patiënt gedragen…”
Patiënt betaalt
Die patiënt vreest inderdaad. Het Vlaams Patiëntenplatform geeft een mooi voorbeeld: het ziekenvervoer. Dringend ziekenvervoer naar het ziekenhuis is federale materie. Niet-dringend liggend ziekenvervoer is gemeenschapsmaterie, zonder Riziv-tussenkomst. Dit zit soms in de aanvullende verzekering, maar de modaliteiten en de hoogte van terugbetaling lopen heel sterk uiteen. Als er meer wordt gewerkt met gespecialiseerde ziekenhuizen, zal dat gevolgen hebben voor dit soort niet-dringend ziekenhuisvervoer en dus voor de portemonnee van de patiënt. Dat kan de patiënt honderden euro’s kosten.
Maar ook andere kosten vallen, bij een accentverlegging ziekenhuis-thuiszorg ten laste van de patiënt. Voorbeeld is de wondverzorging, zegt dokter Daniël De Coninck, waarnemend voorzitter van het Wit-Gele Kruis. “Neem het vacuum wondverband en de enterale voeding”, stelt hij. Het vacuum wondverband zit in de ligdagprijs van het ziekenhuis vervat maar bij thuiszorg kost die 32 euro per dag. Enterale voeding zit in de ligdagprijs in het ziekenhuis, maar bij thuiszorg dekt de forfaitaire vergoeding de kosten absoluut niet.” De Coninck pleit dan ook voor een financiering van een behandelingstraject.
Huidige verpleegopleiding onvoldoende
Zorg verplaatsen naar thuis, betekent ook meer en beter opgeleide thuisverpleegkundigen. Alle actoren – zelfs over de landsgrenzen heen – zijn het erover eens: de huidige verpleegopleiding van drie jaar is onvoldoende.
En de overheid? Minister De Block is zich zeer goed bewust van het risico. Werkgroepen en doorgedreven overleg, geconcretiseerd in pilootprojecten, moeten ervoor zorgen dat ernstige problemen snel en efficiënt worden aangepakt. Op Vlaams niveau zet minister Vandeurzen alle zeilen bij en is er intens overleg. Ook met de patiëntenorganisaties. De Waalse minister van Welzijn Maxime Prévot zegt dat het “Waalse denkwerk vordert” en dat hij vooral werkt aan een dialoog tussen alle sectoren. Maar concrete werkgroepen zijn er nog niet.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier