Artsen melden dat patiënten dit seizoen meer uitgesproken griepverschijnselen vertonen dan gewoonlijk. Slaat de griep zwaarder toe dan andere jaren? Vijf vragen aan viroloog Steven Van Gucht.
Dankzij afvalwateranalyses weten we dat het coronavirus sinds half december op de terugweg is. De griepepidemie, die eind vorig jaar uitbrak in ons land, is daarentegen nog niet voorbij. De krokusvakantie, waarin mensen vaker binnen het gezin blijven, zal wellicht voor beterschap zorgen.
Influenza laat zich ook voelen in de ziekenhuizen. Onlangs werd er zelfs code oranje ingesteld. Dat betekent dat in bepaalde situaties mondmaskers bij bezoekers en personeel geadviseerd wordt. Maar ook de grieppatiënten die thuis uitzieken, vertonen opvallend meer ernstige symptomen dan normaal, zo melden artsen. Zelfs bij de jongere, actieve bevolking.
Hebben we deze winter te maken met een uitzonderlijke griepgolf?
Steven Van Gucht: Integendeel. We zien eerder een gemiddeld seizoen wat betreft het totale aantal griepgevallen. Momenteel bevinden we ons net voorbij de piek van de epidemie, wat typisch is voor deze periode. Als we kijken naar de ernst van influenza kunnen we zelfs spreken van een minder ernstig seizoen dan normaal. Voorlopig zien we weinig of geen oversterfte. Daar kan in de staart van de epidemie nog verandering in komen omdat ouderen langer getroffen worden griep en later nog kunnen overlijden. Er zijn ook relatief weinig zeer ernstige infecties die een opname op de afdeling intensieve zorg vragen.
We lijken af en toe te vergeten hoe zwaar griep kan huishouden in het lichaam. Zijn de symptomen dit jaar inderdaad meer uitgesproken?
Van Gucht: De duur en ernst van de symptomen bij de jonge, actieve bevolking meten we niet. Het individuele verloop van de ziekte wordt dus eerder anekdotisch vastgesteld. Wat we wel meten is het aantal griepgevallen en ziekenhuisopnames. In de ziekenhuizen zelf wordt ook nog gekeken naar hoeveel mensen op intensive care belanden, en naar de oversterfte.
Wat zou de verklaring kunnen zijn van de langdurig aanhoudende griepklachten?
Van Gucht: Dat de voorbije coronapiek in december een gat in onze weerstand zou hebben geslagen waardoor griep zwaarder kan toeslaan, zien we niet terug in de cijfers. Het gaat om een heel typisch griepseizoen, zoals je dat kunt verwachten rond deze tijd van het jaar. Wat wel mogelijk is, is dat mensen met griepachtige klachten twee aandoeningen tegelijk te pakken hebben, zoals corona én een bacterie of corona én griep. Dat is een dubbele belasting op je systeem. Daardoor voelen klachten net iets zwaarder aan. Je kunt zelfs drie infecties tegelijk hebben. Zulke complexe co-infecties gebeuren met allerlei virussen en bacteriën en zijn soms moeilijk te achterhalen. Een langdurige hoest en vermoeidheid kunnen bijvoorbeeld een gevolg zijn van mycoplasma, een bacterie die dit seizoen opvallend vaak voorkomt en een longontsteking kan veroorzaken. Zeker in het najaar lag het aantal gevallen in ons land ontzettend hoog. Ondertussen is dat aantal weer aan het dalen.
Is zo’n mycoplasmaseizoen ongewoon?
Van Gucht: Niet echt. We zien om de vijf á tien jaar een winter met een verhoogde mycoplasma-activiteit. De vorige keer was al meer dan tien jaar geleden. Met mycoplasma kun je meestal nog enigszins functioneren en moet je niet zozeer het bed houden zoals bij een zware griep, maar symptomen als hoesten, kortademigheid en vermoeidheid kunnen lange tijd blijven aanslepen.
Als dit griepseizoen vrij normaal is, kunnen we er dan van uitgaan dat het influenzavirus zijn inhaalbeweging sinds de coronacrisis voltooid heeft?
Van Gucht: Absoluut. Die inhaalbeweging werd al eerder gemaakt. We zitten op het vlak van influenza opnieuw vrij stabiel. Ook vorig jaar zagen we een min of meer vergelijkbaar griepseizoen.