‘We stijgen in de geluksranglijst, maar we waren nog nooit zo langdurig ziek’

Eerder dan naar het World Happiness Report te kijken, kijken we beter eens in de spiegel, schrijft Tommy Browaeys.

Hoera! België is gestegen in het World Happiness Report in opdracht van de Verenigde Naties en nestelt zich op positie 16 van de 143 landen die onder de geluksloep genomen werden. In dat rapport is het ondertussen een traditie dat Finland met de bloemen aan de haal gaat en dat de landen uit Het Hoge Noorden netjes bovenaan staan. Het onderzoek gaat verder dan de graad van geluk die de inwoners zichzelf aanmeten. Ook het financiële plaatje, levensverwachting, sociaal vangnet, vrijheid en zelfs corruptie worden meegenomen.

Ons land klimt één plekje in vergelijking met vorig jaar, terwijl de score (6,9) dezelfde blijft. Net als mijn ouders bij het trimestriële rapport altijd mijn cijfers met die van de klas vergeleken en er bij hun goedkeurende blik of motiverend wijsvingertje rekening mee hielden, mogen we dat als positief bestempelen.

Bij Grote Broer Duitsland – dat we toch regelmatig als (economisch) voorbeeld aanhalen – zal het net wat anders binnenkomen, want die schaffen das niet meer tot in de Top-20. En we mogen ons gelukkig prijzen dat we niet het lot delen van landen onderaan de ladder. Misschien kunnen we al wat opsteken van Het Lage Noorden want het is ook een traditie geworden dat de Nederlanders ons de loef afsteken. We vinden onze noorderburen op plekje 6, net voor Noorwegen.

Kampioen in langdurig ziek zijn

Hoera? Eén van de werkpunten waar we inspiratie voor kunnen gebruiken is vast en zeker hoe we van die minder benijdenswaardige positie in het klassement van langdurig zieken verlost raken. Want die distels zijn voor ons. Nergens anders in Europa swingen die cijfers zo de pan uit als bij ons: op 15 jaar verdubbeld en stevig op weg naar 600.000. Ik weet niet voor de hoeveelste keer ik er eigenlijk naar verwijs en eerlijk gezegd lag het niet in mijn ambitie om er nog op terug te komen – choose your battles. Tegelijkertijd kruipt het bloed waar het niet gaan kan en druppelt de inkt waar hij niet stromen kan. Al maakt metaalmoeheid zich al eens meester van de hamer waarmee een aantal gelijkgestemde letterwevers en ik op diezelfde nagel kloppen.

In alle verkiezingsdebatten en -opinies wordt vaak naar die statistiek verwezen als sleutel op de deur richting economisch, financieel, sociaal en mentaal evenwicht in onze overheids-KPI’s, die bijna één op één vergelijkbaar zijn met de ingrediënten voor geluk die meegenomen worden in de jaarlijkse peiling van de Verenigde Naties. Misschien brengt de laatste rechte lijn naar de stembusgang nog een aantal realistische eureka-ideeën. In de hoop dat die na de stembusgang niet verwateren in beloftes die niet nagekomen (kunnen) worden. Met noodzakelijk compromis of de ander als voorspelbare schuldige. Walk your talk, klinkt als leidraad om op het vlak van duurzaamheidsambities niet van greenwashing beticht te worden.

Dus toch nageltje klop. Als we erin slagen om qua langdurig zieken niet enkel voor een tragere groei maar een effectieve daling te zorgen, kruisen onze posities in beide klassementen zich ongetwijfeld vroeg of laat. Misschien doen we er goed aan om de geluks-loep waarmee de VN naar onze blijheid kijkt van een spiegeltje te voorzien, zodat we met een gezonde dosis introspectie naar onszelf en dan recht in elkaars ogen kijken. Dwars door alle muizen of olifanten in de kamer heen.

Indien we het niet voor de langdurig zieken van vandaag doen, kijken we best goed naar de people die morgen voor de profit van mijn generatie instaan en de planet verder overeind moeten houden. In het World Happiness Report voor jongeren onder de 30 komen de Belgische wissels op de toekomst op plaats 24. Dus relatief gezien zijn dat momenteel de minst gelukkige landgenoten. Ding Dong! Voor de categorieën 30-44 en 45-59 landen we respectievelijk op posities 13 en 15. In de laatste rechte lijn naar ons – voor velen zuurverdiende – pensioen zijn we dan weer een beetje minder blij (plek 19 vanaf 60 jaar). We zitten samen in dat bootje, in onze geluk-sloep Spiegeltje, spiegeltje…

Tommy Browaeys schrijft rond mentaal welzijn en hoogsensitiviteit. Meer van zijn gedachtekronkels op waarjewerkelijkademt.be.