Om goed te kunnen presteren, moeten onze hersenen vooral in goede gezondheid zijn. Net als de rest van ons lichaam heeft ons brein voldoende hydratatie nodig, anders functioneert het minder goed.
Ons brein bestaat voor 76 % uit water. Water is dan ook het hoofdbestanddeel van ons lichaam. De hoeveelheid water die verloren gaat via zweet, urine en de ademhaling moet dus genoeg gecompenseerd worden door wat we eten en drinken. Sommige bevolkingsgroepen lopen een verhoogd risico op dehydratie: jonge kinderen, bijvoorbeeld, en ook senioren. Maar sommige volwassenen kunnen ook uitgedroogd raken door te weinig te drinken tijdens lichamelijke inspanning, na een ziekte met hevige diarree of – in mindere mate – omdat ze van nature niet snel genoeg dorst krijgen. Dorst is immers een signaal dat het lichaam een tekort heeft aan vocht.
Onderzoeken hebben aangetoond dat een aanzienlijk tekort aan water een invloed heeft op de werking van het brein. Een van die studies, die de wetenschappelijke kennis op een rijtje zet, onderwierp 101 personen 4 uur lang aan een temperatuur van 30 °C. Sommigen mochten drinken, anderen niet. Tijdens de test bleek het dorstgevoel al op korte termijn gelinkt te zijn aan een vermindering van het geheugen. Als helemaal geen water werd gedronken, met uitdroging tot gevolg, ging de vermindering van het herinneringsvermogen gepaard met concentratiemoeilijkheden. Na 90 minuten stelde men ook verminderde energie vast en een verhoging van het angstgevoel en depressie. Die effecten verminderden weer zodra de testpersonen konden drinken.
Eerder was al gesteld dat de nadelige gevolgen van te weinig vocht merkbaar worden vanaf een verlies van minstens 2 % lichaamsmassa door uitdroging. Maar het onderzoek toont aan dat de gevolgen al aanwezig zijn wanneer het lichaamsgewicht met minder dan 1 % daalt.
Water tegen een kater
Alcohol stimuleert de vochtafscheiding. Hoe meer je drinkt, hoe meer je uitdroogt. De vloeistofdruk in de hersenen vermindert, wat je ‘de day after’ schele hoofdpijn kan bezorgen. Wie al eens te diep in het glas gekeken heeft, kent ook het fenomeen ‘nadorst’: je hersenen smeken om water. Niet alleen je hersenen trouwens. Uitdrogingsverschijnselen na te veel drinken leiden ook tot een droge mond, sufheid, een trekkerige huid en overgevoeligheid voor prikkels. Je geheugen werkt minder goed. Misschien herinner je je de volgende dag enkel flarden. Dergelijke black-outs zijn het gevolg van de gestoorde hersenwerking door alcohol.
De verschijnselen eigen aan een kater zijn niet alleen het gevolg van uitdroging. De typische hoofdpijn wordt nog verergerd door afbraakstoffen van alcohol die gevormd worden in de lever en door het uitzetten van de bloedvaten in en rond de schedel. Misselijkheid en braken zijn dan weer het gevolg van irritatie van het maagslijmvlies door te veel alcohol. Effectieve antikatermiddelen bestaan niet, maar het beste wat je kunt doen om het draaglijker te maken, is veel water drinken. Een stevig ontbijt helpt ook, en een eenvoudige pijnstiller tegen de hoofdpijn. Het is natuurlijk beter om nooit een kater te hebben door niet overmatig te drinken.
Als je toch wat meer gaat drinken, kunnen de volgende tips helpen om een kater te verminderen.
– Eet voldoende voor je drinkt; drinken op de nuchtere maag verhoogt de kans op een kater.
– Je drinkt beter water als je dorst hebt.
– Drink niet te snel en niet te veel.
– Drink niet allerlei alcoholische dranken door elkaar.
– Wissel alcohol af met niet-alcoholische dranken.
– Omdat een kater in sterke mate het gevolg is van uitdroging, is het goed om voldoende water te drinken voor je in bed duikt.
Regelmatig drinken
Moeten we dan naar de fles water grijpen als we echt dorst krijgen nadat we de eerste tekenen van dorst genegeerd hebben? Ja, want water drinken biedt onmiddellijk verlichting van de problemen waar we dan last van hebben. Anderzijds is het niet voldoende voor het permanent goed functioneren van onze hersenen. De oplossing? Regelmatig water drinken, zelfs als je geen dorst hebt.
Wat de hoeveelheid betreft, is er geen consensus. Veelal wordt 2 liter water (of koffie, thee of kruidendrank) per dag aanbevolen, inclusief het vocht dat door de voeding wordt aangebracht.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
