Wat zegt het Vlaams regeerakkoord over gezondheid en welzijn?

‘Vlaanderen zal een warme thuis zijn en zorg dragen voor iedereen die hier geboren wordt, opgroeit, woont, werkt en leeft. Onze gemeenschap laat niemand in de steek’, zo staat te lezen in het kersverse regeerakkoord van de Vlaamse Regering. Hoe wil ze dat concreet doen?

Zorgbudgetten worden hervormd en samengevoegd

Vlaanderen telt momenteel drie soorten zorgbudgetten voor mensen die zorg nodig hebben: het zorgbudget voor zorgbehoevenden (de vroegere zorgverzekering), het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood (het vroegere ’tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden’) en het zorgbudget voor personen met een handicap. Dat laatste budget was de nieuwe naam voor het basisondersteuningsbudget (BOB) dat werd ingevoerd met het systeem van de persoonsvolgende financiering in de sector. Dat BOB was de eerste trap in het systeem. Mensen krijgen via het BOB een maandelijks forfaitair bedrag van 300 euro per maand om zelf hun zorg aan te sturen. Over de invoering en het nut van het BOB is lang gediscussieerd, maar nu verdwijnt het dus opnieuw. ‘Behalve voor de kinderen die recht hebben op dit budget ten gevolge van de zwaarste inschaling in de zorgtoeslag uit het Groeipakket’, staat in het regeerakkoord.

De drie zorgbudgetten worden nu samengevoegd tot ‘1 type zorgbudget met 1 uniek inschalingsinstrument’, zo staat in het akkoord. Elke Vlaming zal dus aan de hand van een objectieve uniforme zorgzwaartemeting recht hebben op een gelijke ondersteuning.

Dankzij digitalisering en gegevensdeling zal zoveel mogelijk zorgbudget automatisch worden toegekend.

Nieuwkomers moeten dan weer tien jaar wachten voor ze recht hebben op een zorgbudget

Wachtlijsten in de gehandicaptenzorg: 270 miljoen euro extra

De Vlaamse regering wil 270 miljoen euro extra investeren in het wegwerken van de wachtlijsten. Voor de vzw Onafhankelijk Leven, een organisatie die opkomt voor de rechten van personen met een handicap, is dit allesbehalve genoeg: ‘De wachtlijst voor personen met een handicap zal de komende legislatuur verder aangroeien’, waarschuwt ze. ‘De regeringsonderhandelaars maken voor de komende vijf jaar 270 miljoen euro vrij. Daarmee krijgen amper 5.000 mensen met een handicap hulp en dus een eigen budget. Als je weet dat de wachtlijst jaarlijks met 3 procent aangroeit, is dat een druppel op een hete plaat’, aldus Onafhankelijk Leven.

Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) berekende voor de verkiezingen dat er 1,6 miljard euro extra zou nodig zijn om alle bestaande en verwachte noden op te vangen. 204,5 miljoen euro alleen al gaat naar de dringendste gevallen en naar minderjarigen waarvan de zorg automatisch wordt verdergezet.

De Vlaamse regering wil de wachtlijsten ook helpen inkorten door niet-dringende gevallen opnieuw aan een screening te onderwerpen om eventueel zorgvragen te kunnen schrappen en ook door ruimte te voorzien voor sociaal ondernemerschap. Concreet zullen kleinschalige privé-initiatieven kunnen werken in een regelluw kader.

Geestelijke gezondheidszorg: wachtlijsten worden weggewerkt

Voor mensen met psychische problemen verhoogt de Vlaamse Regering het aanbod in de geestelijke gezondheidszorg zodat de wachtlijsten kunnen worden weggewerkt. Er komt een derde Vlaams Actieplan Suïcidepreventie met ‘Zero Suicide’ als streefdoel.

Rusthuisfactuur: nieuw zorgbudget voor zij die de factuur niet kunnen betalen

De Vlaamse regering zal erop toezien dat de factuur voor zorgbehoevenden in een woonzorgcentrum betaalbaar blijft. Er komt een nieuw zorgbudget voor ouderen die moeite hebben om de rusthuisfactuur te betalen met tot 400 euro extra per maand, bovenop het pensioen, in functie van het inkomen. De regering verstrengt de controle op de dagprijzen en voorziet meer personeel per rusthuisbed door 55 miljoen euro te investeren.

Zorgkassen worden doorgelicht

De Vlaamse regering wil de werking van de zorgkassen laten doorlichten. Bedoeling is de ‘dienstverlening, transparantie en doelmatigheid’ onder de loep te nemen. Dat zal gebeuren door een onafhankelijke instantie.

Roken: rookvrije samenleving voor kinderen

De regering verbindt zich ertoe om tot een ‘Generatie Rookvrij’ te komen, waarbij elk kind geboren vanaf 2019 rookvrij kan opgroeien en niet begint met roken.

Preventie: meer screening

Kankerscreening (bijvoorbeeld borstkanker, darmkanker, huidkanker) en de vroegtijdige opsporing van zeldzame ziekten zullen verder worden uitgebreid. De focus ligt vooral op het verbeteren van de participatie van kwetsbare groepen.

Probleem van eenzaamheid wordt aangepakt

De Vlaamse Regering wil eenzaamheid aanpakken. Ze wil het bewustzijn rond eenzaamheid in de omgeving verhogen en gaat initiatieven ontwikkelen en ondersteunen om dit aan te pakken.