Er blijven besmettingen opduiken met schurft. De apotheken in Antwerpen raken zelfs door hun voorraad medicijnen heen. Ook het Agentschap Zorg en Gezondheid ziet een stijgende trend.
Antwerpse apothekers hebben nog amper crèmes tegen scabiës (schurft) in de rekken liggen. De besmettelijke huidaandoening, die veroorzaakt wordt door de schurftmijt, blijft immers rondgaan in de regio. Ook in de rest van Vlaanderen en de ons omringende landen rapporteren huisartsen een hogere incidentie dan normaal.
Over hoeveel gevallen het precies gaat, is moeilijk te zeggen. ‘Er is een onderrapportering’, zegt Joris Moonens van het Agentschap Zorg en Gezondheid. ‘Voor individuele gevallen of voor gezinsgevallen is er niet langer een meldingsplicht. Collectieve scabiës, namelijk meerdere gevallen in een gemeenschap zoals scholen en zorgvoorzieningen, moeten wel nog bij ons gemeld worden. maar ook daar is er ongetwijfeld een onderrapportering. De covidpandemie heeft die onderrapportering nog verstrekt.’
De laatste jaren merkt Agentschap Zorg en Gezondheid wel een stijgende trend in het aantal scabiësclusters die gemeld worden. ‘Ook anekdotische ervaringen zoals nu de mediaberichtgeving over scabiësgevallen in Antwerpen suggereren dat er een stijging is’, aldus Moonens.
Raadsel
Hoewel schurft iets uit lang vervlogen tijden lijkt of eerder iets wat enkel in armere landen voorkomt, zijn er in België af en toe weleens periodes waarin de schurftgevallen de hoogte inschieten. Dat is trouwens niet ongewoon. Scabiës kent epidemische cycli waarvoor nog geen duidelijke verklaring bestaat. ‘In landen met een gematigd klimaat is de incidentie van scabiës bovendien hoger in de winter dan in de zomer. Wellicht is dit te wijten aan ‘het dichter opeen leven’ in dat seizoen en doordat de mijt in lagere temperaturen langer zonder zijn gastheer kan overleven’, aldus het Agentschap Zorg en Gezondheid.
Vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog en de jaren zestig kwam scabiës vaker voor, mogelijk door leefomstandigheden en de seksuele revolutie. In 2013 kreeg de aandoening ook heel wat aandacht in de media toen dermatologen over een nieuwe epidemie spraken, maar omdat sinds 2009 de aangifteplicht voor scabiës was afgeschaft en er geen exacte cijfers voorhanden waren, was het moeilijk om ook daar een verklaring voor te vinden.
Ook over de huidige stijging, die sinds enige tijd merkbaar is, tasten artsen opnieuw in het duister. Wellicht heeft het opheffen van de coronamaatregelen de schurftmijt opnieuw vrij spel gegeven, net zoals het geval was met de griep. Maar zelfs voor de coronapandemie was er een lichte stijging. Een andere mogelijkheid is dat de diagnose vaak te laat gesteld wordt of dat de radicale saneringsmaatregelen bij schurft niet altijd even nauwgezet worden toegepast waardoor de aandoening zich makkelijk verspreidt. Het Agentschap Zorg en Gezondheid heeft daarom een werkgroep opgericht om in samenwerking met artsenvereniging Domus Medica de behandeling van scabiës te verduidelijken.
Wetenschappers hopen tot slot via DNA-onderzoek van de huidmijt te ontdekken via welke routes de parasiet zich verspreidt en dus ook de ontstaansfactoren van de ziekte te achterhalen.
Onschuldig, maar vervelend
Schurft is gelukkig geen gevaarlijke ziekte, maar het is erg vervelend en de impact op het leven van de patiënt is gigantisch. De schurftmijt nestelt zich onder de huid, wat gepaard gaat met blaasjes en rode bultjes en erg veel jeuk, vooral ‘s nachts. De mijt vertoeft graag op vingers, tenen, polsen, liezen, oksels en rond de enkels.
Schurft gaat niet vanzelf over, maar is goed te behandelen met een speciale crème op basis van permethrine of benzylbenzoaat, die over het hele lichaam moet worden uitgesmeerd om de schurftmijten te doden. Ook alle contacten van de patiënt moeten behandeld worden, tot het kort knippen van vingernagels toe. Alles in huis wat gewassen kan worden, moet gewassen worden op 60 graden, van schoenen en tassen tot knuffels, of afgesloten in luchtdichte zakken.
Patiënten hoeven niet te wanhopen als hun apotheker door zijn voorraad zalf heen is. Het instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) beschikt over geneesmiddelen in tabletvorm, met name het antiparasitaire middel ivermectine. Deze zijn sowieso niet beschikbaar bij de doorsnee apotheek.
Schurftschaamte
Nogal wat mensen schamen zich wanneer ze schurft krijgen. Dat is nergens voor nodig. Scabiës komt wereldwijd bij alle sociale klassen, rassen en leeftijden voor. Je loopt de parasiet op door langdurig, nauw contact met een besmet iemand, bijvoorbeeld door seksueel contact, het uitlenen van kledij of door samen in de zetel te hangen. Vandaar dat de ziekte tegenwoordig zo vaak voorkomt in studentenhuizen. Maar ook in bepaalde asielcentra dook er recent schurft op. Iemand een hand geven, zal je daarentegen geen schurft opleveren.
Meer weten: https://www.zorg-en-gezondheid.be/scabies
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
