Gember zou goed zijn voor het immuunsysteem, de stofwisseling, de bloeddoorstroming, de vertering,… Wat is er van aan?
In de traditionele Chinese en ayurvedische geneeskunde is de gemberplant (Zingiber officinale) al duizenden jaren een vaste waarde als medicijn. Ook in onze contreien maakt gember steeds meer opgang dankzij de populariteit van gemberthees, –siropen en -shots.
Officieel bestaat er geen enkele gezondheidsclaim over gember.
Gember zou ontstekingsremmende, pijnstillende en weerstandverhogende eigenschappen hebben, goed zijn voor de cholesterol, bloedsuiker en nog veel meer. Maar tot nu toe zijn er heel weinig degelijke wetenschappelijke studies die dit allemaal bevestigen. Officieel bestaat er dus geen enkele gezondheidsclaim over deze specerijwortel.
Maar dat gember past in een gezond voedingspatroon staat buiten kijf. Het is een heerlijke smaakmaker en rijk aan vitamine C en verschillende B vitaminen, maar ook mineralen zoals calcium en ijzer.
Bestrijdt gember virussen en bacteriën?
Recent onderzoek lijkt te suggereren dat gember het immuunsysteem stimuleert. De ‘wonderbestanddelen’ die hierbij werkzaam zijn, zijn gingerolen. Dat zijn bioactieve stofjes die verantwoordelijk zijn voor de scherpe smaak van de gember.
De Technische Universiteit van München ontdekte onlangs dat kleine hoeveelheden gingerolen ervoor zorgen dat de witte bloedcellen extra alert worden. Dat komt omdat receptoren, een soort van slotjes op de cellen, die reageren op scherpe componenten in chili en gember zich ook op witte bloedcellen bevinden.
De gingerolen blijken ook daadwerkelijk een effect te hebben, want de witte bloedcellen reageerden 30 procent sterker op een gesimuleerde bacteriële infectie dan de cellen die niet door gingerol gestimuleerd werden. Omgekeerd draaide de toevoeging van een een receptorspecifieke remmer het door gingerol geïnduceerde effect om.
Een kanttekening hierbij is dat het onderzoek werd uitgevoerd in een laboratoriumsetting. Meer onderzoek is nodig bij mensen om de effecten van gember op het immuunsysteem daadwerkelijk aan te tonen, waarschuwen de onderzoekers.
Bovendien moet je al een liter gemberthee consumeren om de nodige concentratie gingerol in het bloed te bereiken. Dat is voor veel mensen onhaalbaar. Te veel gember consumeren, kan trouwens enkele neveneffecten hebben. (zie onder)
Dezelfde kanttekeningen kunnen worden geplaatst bij studies naar het effect van gember op pijn, ontstekingen, de stoelgang, hoge cholesterol, diabetes of zelfs kanker. Het onderzoek voldoet te weinig aan de kwaliteitseisen of is enkel gebeurd op proefdieren of reageerbuizen. Meer onderzoek is nodig.
Wel bewezen: gember is goed voor de maag
Wat wel redelijk goed is aangetoond in wetenschappelijk onderzoek, is dat gember de vertering bevordert na een zware maaltijd en vele vormen van misselijkheid wegneemt, zoals zwangerschapsmisselijkheid, misselijkheid bij reisziekte of na een operatie of chemokuur.
Je kunt daarvoor gembersupplementen nemen, maar overleg altijd eerst met je arts.
Ook hier zijn de gingerolen de werkende kracht achter het mechanisme. In dit geval werken ze in op serotoninereceptoren in de maag en het maagslijmvlies die het gevoel van misselijkheid kunnen opwekken. Als de gingerolen de serotoninereceptoren bezetten, wordt het gevoel van misselijkheid geremd.
Gember voor koude handen en voeten
Een andere fenomeen wat veel mensen ervaren als ze gember eten of drinken, is het verwarmende effect. Dat is eveneens toe te schrijven aan de gingerolen. Omdat ze de doorbloeding in het lichaam bevorderen, stijgt de lichaamstemperatuur.
Deze verbeterde doorbloeding kan tot een interessante bijwerking leiden, die al lang bekend is bij de Indiërs: gember als stimulans voor het libido. Maar ook dat is niet wetenschappelijk aangetoond.
Hoeveel gember mag je maximaal eten?
Het kan nooit kwaad om gember (vers of in poedervorm) eens uit te proberen en te zien of het helpt bij bepaalde symptomen zoals pijn en ontsteking. Maar zoals met alles geldt: overdrijf niet.
Consumeer je elke dag meer dan 5 gram gember, dan kun je weleens wat neveneffecten ervaren zoals brandend maagzuur, maaglast en diarree. Een grote eetlepel geraspte verse gember in warm water per dag is meer dan genoeg. Als je poeder gebruikt, is een koffielepel voldoende. Laat het voldoende lang trekken zodat de gingerolen kunnen vrijkomen.
Sommige groepen moeten extra uitkijken met gember en raadplegen best hun arts:
- Gember is een natuurlijke bloedverdunner. Wie een operatie moet ondergaan, stollingsstoornissen heeft, of ongesteld is, beperkt beter de consumptie van gember.
- Zwangere vrouwen die last hebben van zwangerschapsmisselijkheid overdrijven best ook niet met gember vanwege het gevaar voor een mogelijke spontane abortus en een verstoring van de ontwikkeling van de foetus.
- Gemberthee na de maaltijd kan de spijsvertering stimuleren, maar te veel gember kan ook zorgen dat het lichaam meer maagzuur aanmaakt waardoor je brandend maagzuur krijgt. Wie daar vaak last van heeft, drinkt beter wat minder gemberthee.
Moet je gember schillen?
De schil van de gember is niet giftig, maar kan wel residuen van bestrijdingsmiddelen bevatten als je kiest voor gember uit de conventionele landbouw. Heb je dat liever niet, schil de gember of koop biologische gember.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier