Hoe terecht is het gezonde imago van verspakketten uit de supermarkt?

© Belga
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Verspakketten zijn aan een opmars bezig in supermarktland. Het aanbod breidt steeds verder uit met exotische recepten. Maar is zo’n zelfgemaakt gerecht uit een doosje wel zo gezond als het lijkt?

De aandacht voor zelf en vers koken neemt toe, net als de afkeer bij de consument voor voeding in pakjes en zakjes. Supermarkten spelen daar gretig op in door uit te pakken met allerlei kartonnen pakketten boordevol kleurrijke, verse, ongesneden groenten en andere basisingrediënten waarmee zelfs de grootste keukenkluns met een bijhorend receptenkaartje een zelfgemaakte, smaakvolle maaltijd op tafel kan toveren.

Net als de populaire maaltijdboxen worden verspakketten gretig in huis gehaald door drukbezette gezinnen en inspiratieloze thuiskoks. ‘Verspakketten geven inspiratie, laten je nieuwe recepten uitproberen en kunnen nieuwe smaken en variatie in je weekmenu brengen. Dat kunnen we alleen maar toejuichen’, zegt Jolien Jonckheere van het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw. ‘Bovendien wordt je winkeltijd gereduceerd, wat op drukke dagen welkom kan zijn.’

Supermarktketen Albert Heijn sprong met een pakket voor erwtensoep als eerste op de verspakketkar, ondertussen vind je ze in alle supermarktketens terug, van Aldi tot Jumbo: dozen voor soep, stamppot, mediterrane schotels, oosterse curry’s, Mexicaanse wraps en pokebowls. Alle ingrediënten zijn netjes afgemeten voor – meestal – vier personen. Je hoeft enkel nog zelf vis of vlees te voorzien.

Verrassend genoeg zijn verspakketten goedkoper dan als je alle ingrediënten los zou kopen. Concreet bespaar je er 1,40 euro mee, zo berekende het Nederlandse Voedingscentrum. En de maaltijden worden over het algemeen als een stuk lekkerder beschouwd dan industriële kant-en-klare maaltijden.

Een gezonde keuze

Makkelijk, snel, minder verspilling én lekker. Een topproduct, dus. Maar hoe gezond is het? Uit onderzoek door de Nederlandse Consumentenbond uit 2019 blijkt dat je met de pakketten best wel een gezonde maaltijd op tafel zet, maar dat er nog ruimte voor verbetering is.

Het aandeel groenten in het pakket doorstaat ruimschoots de gezondheidstest: gemiddeld iets meer dan 200 gram per portie. Daarmee heb je al meer dan de helft van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid groenten op.

Daarnaast zijn de porties uit de verspakketten met gemiddeld 570 kcal ook niet extreem calorierijk. Niet onbelangrijk, aangezien de Belg nog maar recent het wereldnieuws haalde als vierde grootste eter ter wereld. Belgen consumeren bijna dubbel zoveel calorieën dan ze nodig hebben.

Wat kan beter?

Helaas ontkom je met verspakketten niet aan de alomtegenwoordige zakjes en pakjes. De brikjes met kookroom of plastic zakjes gevuld met kant-en-klare sausjes bevatten allerlei additieven, die toch wel heel dicht bij de industrieel bereide maaltijden aan hurken, en waarvan vermoed wordt dat ze niet zo lief zijn voor de micro-organismen in ons lichaam.

Ook zitten er aanzienlijke hoeveelheden zout in de sausjes, net als in de meegeleverde bouillonblokjes en kruidenzakjes. Per portie kom je met een verspakket al gemiddeld uit op een kleine 2,5 gram zout. Dat is heel wat als je weet dat de maximale aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zout 6 gram per dag is.

De rijst, couscous, wraps of lasagnebladen bestaan zo goed als altijd uit geraffineerde koolhydraten, waarvan je best niet te veel eet. De volkorenvariant verdient de voorkeur omdat ze meer vezels en B-vitamines bevatten. Gewone couscous bevat bijvoorbeeld 2,5 g vezels per portie, volkorencouscous al 6,5 g. Met de richtlijn van 30 g vezels per dag in het achterhoofd, telt elke vezel.

Creëer je eigen gezonde twist

Toch hoef je verspakketten niet helemaal links te laten liggen. ‘Je hebt zelf ook nog veel in de hand’, weet Jonckheere. ‘Vaak moet je apart nog vlees, pasta of rijst aankopen. Hou de voedingsdriehoek van Gezond Leven in je achterhoofd en beperk je portie vlees, ga eens voor een plantaardig alternatief op basis van soja of seitan, kies voor volkoren granen en voorzie eventueel nog wat extra groenten met een slaatje. De hoeveelheid zout die je toevoegt, kies je bovendien ook zelf door bijvoorbeeld de helft van de meegeleverde bouillon, saus of vinaigrette te gebruiken.’

Zulke tips worden ook vermeld op de verpakking van het verspakket. Maar waarom voegt een fabrikant überhaupt zoveel zout toe aan een product dat een gezond imago dient te hebben? Het antwoord van supermarktketen Jumbo aan de Consumentenbond luidt als volgt: “We proberen het gebruik van extra zout door de consument te vermijden. Bij een te sterke zoutreductie wordt het product minder op smaak gewaardeerd en dan schieten we ons doel, namelijk consumenten helpen om meer groente te eten, voorbij.”

‘Het kan voor sommige mensen inderdaad een hulp zijn om vaker gezonde, verse maaltijden te bereiden, mits je de voedingsdriehoek in je achterhoofd houdt. Voor anderen zal dit geen wonderen verrichten, omdat er vaak nog andere drempels zijn die het moeilijk maken om gezond te eten en koken. Het is vooral een kwestie om te kijken welke aanpak voor jou werkt’, besluit Jonckheere.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content