De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geeft in een intern rapport toe dat er zware fouten werden gemaakt in de strijd tegen ebola. Informatie werd achtergehouden, een regionaal WHO-hoofd hinderde experts, een noodkreet van Artsen zonder Grenzen werd genegeerd, de gecoördineerde respons liet maanden op zich wachten.
De WHO wordt geacht de wereld zo gezond mogelijk te houden en dus zo snel dat kan tegen ziektehaarden op te treden.
In dit geval duurde het drie maanden, van 21 maart, toen het eerste verslag van een ebolageval in Guinee bij de WHO bekend werd, tot eind juni, eer de organisatie zich ten volle bewust werd van het probleem en er een vergadering kwam van regionale ministers van volksgezondheid om acties te coördineren.
In april had Artsen zonder Grenzen, dat in de getroffen landen werkt, nochtans al volop alarm geslagen, maar dat drong niet door tot de hoogste regionen van de WHO – vooral omdat de regionale WHO-directeur voor Afrika, Luis Sambo, niks doorgaf. Hij is officieel geen verantwoording verschuldigd aan het overkoepelend bestuur van de WHO.
Volgens het intern rapport, dat niet is vrijgegeven, maar dat naar het persagentschap Associated Press werd doorgespeeld, heeft de WHO de signalen niet opgepikt die nochtans heel duidelijk waren. Het rapport stelt dat de WHO te lijden heeft van de besparingen van de jongste tijd, maar vooral kreunt onder de politieke benoemingen en de administratieve beperkingen.
Experten tegengehouden
De besparingen maakten dat enkele teams niet happig waren om uit te rukken – zouden ze wel betaald worden?
De politieke benoemingen en de daar soms uit voortvloeiende incompetentie vormen een zwaarder probleem. Zo weigerde het regionaal WHO-hoofd voor Guinee assistentie te verlenen toen buitenlandse experten die in Guinee wilden komen werken het moeilijk vonden om aan een visum te geraken. Ook in Guinee bleef 500.000 dollar aan hulp een hele tijd in de administratieve rompslomp haperen.
In juni nam de directeur-generaal van de WHO, Margaret Chan, die zich in een telefonisch gesprek met de TV-zender Bloomberg “heel ongelukkig” noemde over de vroege gang van zaken, het heft meer in eigen hand, maar dan nog verliep de respons trager dan wenselijk.
In een reactie die door de Canadese tv-zender CBC werd uitgezonden zei Peter Piot, de Belgische medeontdekker van het ebolavirus, dat het regionale bureau voor Afrika in de frontlijn stond in de strijd tegen de ziekte. “Maar ze deden niks. Dat bureau is echt niet competent.” Pas vijf maanden en 1.000 doden na het eerste rapport over een geval van ebola uit maart werd de noodtoestand in de getroffen gebieden afgekondigd.
Intussen zijn er officieel meer dan 9.000 gevallen van besmetting vastgesteld en zijn er meer dan 4.500 mensen aan de ziekte overleden.
(RR)
