‘Veel kinderen ademen constant door de mond, waardoor ze sneller ziek worden en hun gezicht uitzakt’

Bij onze geboorte doen we het allemaal prima, maar ergens onderweg vergeten we hoe het moet: correct ademen. De Nederlander Rob Koning – Mr. Breath voor de vrienden – schreef een boek met ademtips.

‘Als je tachtig jaar wordt, heb je tijdens je leven ongeveer een half miljard keer ademgehaald.’ Ademcoach Rob Koning, die zichzelf liever Mr. Breath noemt, heeft naar eigen zeggen een missie: hij wil ‘de kracht van ademen en de positieve effecten daarvan onder een zo groot mogelijk publiek bekendmaken’. Daarom schreef hij een boek, met eenvoudige oefeningen die ons moeten helpen om weer beter te ademen. Koning omschrijft ons als ‘wandelende hoofden’ die nauwelijks nog in contact staan met ons lichaam, en legt vlotjes de link naar burn-out. Uiteraard spelen daarin andere factoren mee, zo geeft Koning toe, maar mediteren en correct ademen kunnen wel helpen om een burn-out te voorkomen of te genezen. Als tip geeft hij een ‘ademmeditatie’ mee. U gaat rechtop zitten, sluit de ogen en observeert uw ademhaling. Telkens als u ontdekt dat u aan iets anders denkt, brengt u uw aandacht opnieuw naar die ademhaling. Doe dat dagelijks tien minuten, bij voorkeur ’s avonds, en u zult een stuk kalmer worden.

Veel kinderen ademen constant door de mond, waardoor ze sneller ziek worden, hun gezicht uitzakt en hun tanden scheefgroeien.

Voor yoga- en meditatiefanaten is zo’n oefening weinig opzienbarend. Maar verder in zijn boek komt Koning wel met opvallende uitspraken. Zo is het volgens hem belangrijk om vol in te ademen en zo ‘de leeuw(in) die in je zit te ontketenen’. Ook diep uitademen is cruciaal: het middenrif moet terug in zijn oorspronkelijke positie schieten, ‘alsof je een gespannen elastiekje loslaat’. Veel mensen houden volgens Koning spanning vast met hun middenrif, omdat ze angstig zijn. Verder raadt hij iedereen buikademhaling aan: ‘de beweging van de inademing waarbij het middenrif omlaaggaat en de buik als gevolg daarvan uitzet, althans, als daar ruimte voor is’. En daar wringt volgens Koning vaak het schoentje: omdat veel mensen een zichtbare buik niet sexy vinden, houden ze hem in om er slanker uit te zien. Daardoor gaan ze ‘hoger’ en oppervlakkiger ademen. Gelukkig heeft Koning ook daarvoor weer een oefening. Ga ontspannen liggen of zitten en adem vier tot zes tellen rustig en diep in. Daarbij blaast u uw buik op als een ballon. Hou dan uw adem vier tot zes tellen vast, en adem ten slotte weer ontspannen uit, tot uw buik weer zacht is.

Ingehouden buiken

‘Buikademhaling is inderdaad cruciaal’, bevestigt adem-, stem- en uitspraakcoach Carry De Clercq (ademenstem.be). ‘Het is onze natuurlijke adem. Zolang we die hebben, ervaren we rust in ons lichaam. Door stress gaan we hoog ademen, wat ons nog méér stress oplevert. De lage buikadem is aangeboren en zien we dus bij elke pasgeboren baby, bij de geboorteschreeuw. Bij hen is het nog een reflex om te buikademen wanneer ze geluid maken, maar veel mensen leren dat in de loop der jaren af. Ik krijg inderdaad af en toe mensen – vooral vrouwen – over de vloer die zichzelf hebben aangeleerd om altijd hun buik in te houden. En er is nog een andere, prangende oorzaak. Veel kinderen beginnen verkeerd te ademen in het eerste leerjaar, wanneer ze leren lezen. Er zijn de goede lezertjes, die extra hun best willen doen voor de juf en daardoor hoog gaan ademen. En er zijn ook eerste lezers die stress krijgen omdat het lezen moeilijk loopt. Dat heeft allemaal negatieve effecten op de ademhaling.’

Als u al begint te hyperventileren bij zo veel onheil, heeft De Clercq goed nieuws: de correcte ‘ademstemreflex’ blijft sluimerend aanwezig, dus u kunt die opnieuw wakker maken. ‘Ik vind het wel cruciaal om te oefenen met spraak. Veel gestresseerde mensen gaan naar de yoga of mindfulness en leren daar diep tot in de buik te ademen. Dat is prima, maar tijdens die lessen praten ze natuurlijk niet. Praten met een correcte ademhaling is de missing link: als je dát kunt, kun je altijd goed ademen.’

En dan is er nog één ander werkpunt voor veel mensen, zegt De Clercq: wanneer we niet praten, moeten we door de neus ademen. ‘Ook dat zie ik bij veel kinderen misgaan. Ze ademen constant door de mond, waardoor ze sneller ziek worden (omdat de lucht minder goed wordt gefilterd), binnensmonds praten, hun gezicht uitzakt en hun tanden scheefgroeien. Toch is ook neusademhaling aangeboren: zo ademen baby’s vanzelf wanneer ze geen geluid maken. Met hun lipspieren en tongpuntje houden ze hun mondje dicht. Wie dat afgeleerd heeft, kan daarop oefenen.’ Want om Mr. Breath zelf te citeren: ‘ the nose is to breathe and the mouth is to eat‘.