Oktober is het begin van het griepseizoen. Tijd dus om aan het griepvaccin te beginnen denken. Dokter Geert Top van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid beantwoordt vragen van onze lezers.
Zeven jaar geleden heb ik het guillain-barrésyndroom (GBS) gehad. Mag ik het griepvaccin krijgen? (Ina Stabergh, Bekkevoort)
Geert Top: GBS is een plots opkomende tijdelijke verlamming die na behandeling meestal geneest of stabiliseert. Jaarlijks zijn er in ons land een hondertal nieuwe gevallen. De precieze oorzaak kennen we nog niet. We weten wel dat verschillende virussen een rol kunnen spelen, waaronder het griepvirus. Wie griep doormaakt, heeft altijd kans op complicaties, en GBS is er één van. Recent is een langer durende studie uitgevoerd bij mensen die het syndroom hebben doorgemaakt: toen zij nadien tegen griep gevaccineerd werden, bleek er geen extra risico te zijn. Er blijkt ook wel een minimale kans op GBS te zijn door het griepvaccin, maar die is veel kleiner dan de kans dat je het syndroom door het griepvirus krijgt.
De kans op bijwerkingen door het vaccin, en al helemaal op blijvende letsels, is véél kleiner dan wanneer je griep krijgt.
Algemeen gezien lijkt het me dus beter om te vaccineren. Al kan ik niet oordelen over uw persoonlijke gezondheidstoestand: daarvoor kunt u beter uw huisarts consulteren.
Ik ben bijna 82 en heb vrijwel geen contact met de buitenwereld, behalve bij mijn wekelijkse bezoek aan de supermarkt. Ik heb al jaren geen griepvaccin meer gehad en ook geen griep. Is het vaccin écht noodzakelijk? (Louisa Van Hinderdael, Antwerpen)
Top: Iedereen kan besmet worden, ook tijdens dat ene bezoekje aan de supermarkt. Als daar veel mensen lopen te snotteren – zeker kleine kinderen – kunnen zij u aansteken. Bovendien is het risico op complicaties veel hoger als je 82 bent.
Is het écht noodzakelijk? Tja, er ‘moet’ niets. Maar een vaccinatie is wel aanbevolen, toch als u de kans op pakweg een longontsteking wilt minimaliseren.
Als je je half oktober laat inenten, ben je dan de hele winter beschermd? (Josiane Slootmaekers)
Top: Je laat je liefst niet vroeger dan half oktober inenten. Midden november is nog op tijd. Na twee weken ben je al voldoende beschermd, en in West-Europa begint het griepseizoen normaal pas in december of later. Meestal ben je na een vaccinatie ongeveer zes maanden beschermd, al kan die bescherming op het einde wat afzwakken. Zeker bij oudere mensen is dat sneller het geval. Zij kunnen zich dus beter pas volgende maand laten inenten. Te vroeg vaccineren is ook voor de rest van de bevolking geen goed idee, tenzij we signalen krijgen dat een vroege griep in aantocht is.
Ik word 66 in december en kan me niet herinneren dat ik ooit al geveld ben tijdens een van de griepepidemies. Is dat voldoende reden om ook dit jaar geen griepvaccin te halen? (Jan Van den Bergh, Perk)
Top: Zeg nooit nooit: het kan iedereen overkomen. Bovendien verhoogt de kans op complicaties al vanaf 65 jaar, dus het lijkt me belangrijk om dit jaar toch een vaccinatie te overwegen. Griep is tenslotte een ernstige infectie: je bent minstens een week van de kaart, onder meer door zware spierpijn, hoge koorts en pijnlijke hoestbuien. En als je na een vaccinatie toch griep doormaakt, omdat de bescherming bijvoorbeeld is afgenomen, dan is de ziekte vaak minder ingrijpend en is er ook minder kans op complicaties.
Tot slot wil ik nog één hardnekkig vooroordeel de wereld uit helpen: van het griepvaccin kun je absoluut geen griep krijgen.
Hoe groot is het risico op een blijvend letsel door een griepvaccinatie?
Top: Een griepvaccin blijft een geneesmiddel: bijwerkingen zijn altijd mogelijk. Zo is er een minimale kans op het guillain-barrésyndroom, zoals ik bij de eerste vraag heb uitgelegd. Maar de kans op bijwerkingen, en al helemaal op blijvende letsels, is véél kleiner dan wanneer je griep krijgt. Het griepvaccin wordt vooral aanbevolen bij mensen met een verhoogde kans op complicaties, zoals ouderen, mensen met chronische ziektes en zwangere vrouwen. Longontstekingen zijn bijvoorbeeld een vaak voorkomende complicatie.
En wat we vaak vergeten: griep is een ernstig virus dat elk jaar doden maakt. Het is niet gewoon een ‘ snotvalling‘ of een ‘hoestje’ in de winter.
Lees ook: Griepvaccin of niet? 10 misverstanden
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
