Weinig mensen kennen het gevaar van chemische stoffen waarin ook vaak zogenaamde hormoonverstoorders zitten. Nochtans zitten ze overal: in je bad, in de lucht, in je zetel, op je bord en op je huid.
Dagelijks worden we blootgesteld aan een cocktail van chemische stoffen waarin ook vaak zogenaamde hormoonverstoorders zitten. Stoffen als pesticiden, brandvertragers en parabenen bootsen de natuurlijke hormonen in ons lichaam na of grijpen in op hun werking. Al in 2002 omschreef de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een hormoonverstoorder als een lichaamsvreemde stof die de hormonale huishouding van mens en dier (en hun nageslacht) flink kan ontregelen. Ondertussen zijn er al zo’n 800 chemische stoffen die erkend worden als hormoonverstoorder. Ze zitten in cosmetica, bewerkte voedingsproducten, maar ook in de lucht, de bodem en het drinkwater.
Een kleine dosis hormoonverstorende stoffen kan al grote gevolgen hebben zoals problemen bij de voortplanting, obesitas, autisme, ADHD, Alzheimer en Parkinson. Ontegensprekelijk bewijs hiervoor is er echter niet, maar vast staat wel dat een verminderde blootstelling aan hormoonverstoorders geen kwaad kan. Maar hoe kan je die chemicaliën het best vermijden. De Gezinsbond lanceerde een website met handige tips. Enkele voorbeelden:
1. Vermijd hormoonverstoorders op je bord
Eet biologische groenten en fruit. Die bevatten geen sporen van pesticiden, die soms een hormoonverstorende werking kunnen hebben. Groenten en fruit die de meeste resten van bestrijdingsmiddelen bevatten zijn aardbeien, spinazie, nectarines, appels, perziken, peren, kersen, druiven, selder, tomaten, paprika en aardappel. Daarvan kies je dus maar beter zoveel mogelijk de biologische variant. Geen biologische producten beschikbaar? Schil je groente of fruit of kies voor banaan, aubergine, kool, avocado, broccoli, honingmeloen, ananas, mango… . Ze behoren tot de ‘Clean 15’-producten: een lijst met 15 groente- en fruitsoorten die de minste pesticideresten bevatten.
Groenten en fruit met de minste pesticideresten:
Maïs, avocado, ananas, kool, ui, erwten, papaya, asperge, mango, aubergine, honingmeloen, kiwi, cantaloupemeloen, bloemkool en pompelmoes.
Groenten en fruit met de meeste pesticideresten:
Aardbeien, spinazie, nectarines, appels, perziken, peren, kersen, druiven, selder, tomaten, paprika’s en aardappelen.
Daarnaast is zelf koken met pure, natuurlijke ingrediënten altijd een betere optie dan kant-en-klare maaltijden. Bewerkte, industriële voeding bevat immers heel wat bewaarmiddelen én zit dikwijls verpakt in plastic, waarvan de hormoonverstorende stoffen zich zomaar in de voedingswaren kunnen nestelen. Alle ongezonde stoffen van je bord weren, is echter onmogelijk. Toch kan je door voldoende afwisseling in je menu te brengen, het risico op blootstelling aan hormoonverstorende stoffen verspreiden.
2. Gebruik natuurlijke cosmetica
Ook cosmetica kan hormoonverstoorders bevatten. De gebruikte bewaarmiddelen (parabenen), microplastics, parfums, kleurstoffen, zware metalen en ander additieven vinden via de huid snel de weg naar binnen. Ook hier is het een goed idee om voor biologische producten of producten gemaakt van natuurlijke stoffen te kiezen om hormoonverstoorders te vermijden.
3. Ventileer en verlucht
De lucht kan een bron zijn van hormoonverstoorders. De lucht binnenskamers is vaak nog slechter dan buiten omdat ook meubels, tapijten en behangpapier minuscule kleine stofjes loslaten die zich in de lucht verspreiden. Zorg dus voor een goede ventilatie in je huis en verlucht regelmatig door een raam open te zetten. Boen je vloer met nat, want de schadelijke stoffen accumuleren zich op de grond.
4. Draag kleding van natuurlijke materialen
Was kleding die je net gekocht hebt altijd eerst voor je ze voor het eerst draagt. Kies ook voor kleding van natuurlijke stoffen. Die bevatten minder hormoonverstoorders dan kledij van synthetische materialen. Maar hoe weet je of kleding vervuild is? Daarvoor check je best het etiket. Labels met de belofte ‘geurvrij’, ‘antibacterieel’ of ‘niet strijken’ klinken aanlokkelijk, maar wijzen op de aanwezigheid van heel wat chemicaliën.
5. Warm geen voeding in plastic potjes op in de microgolfoven
Schuif niet eender wat in de microgolfoven om op te warmen. De krachtige elektromagnetische straling werkt immers niet enkel op je voeding in, ook de verpakking wordt eraan blootgesteld. Volgens wetenschappers kunnen chemische stoffen in plastic – zoals BPA – tijdens het verhittingsproces gaan lekken en zo in je voeding terechtkomen. Warm je voeding dus liefst op in een glazen bakje of porselein.
6. Poets veilig
Eco-labels zijn een veilige keuze voor poetsproducten, die vaak heel wat kleurstoffen en sterke parfums bevatten. Ze laten chemische stoffen achter op je vaat, kleding en in je woning. Soms zijn water en een scheutje azijn al voldoende. Gebruik je toch schadelijke producten, verlucht je kamer dan achteraf extra goed.
7. In de keuken
Een gekende hormoonverstoorder in de keuken is Teflon. Deze kunstmatige anti-kleeflaag kan bij verhitting schadelijke stoffen lekken, die zo makkelijk in onze voeding sluipen. Let op de vermelding van Teflon of PTFE (de chemische naam van teflon) op je potten of pannen. Is je anti-kleefpan beschadigd of bekrast? Gooi ze dan weg. Alternatieven uit gietijzer, roestvrij staal, keramiek of zonder perfluorverbindingen zijn sowieso een veiligere keuze.
8. Smeer verstandig tegen de zon
Zonnecrèmes zijn een moeilijk verhaal. Je hebt ze nodig om jezelf te beschermen tegen de schadelijke straling van de zon, maar zelf zijn ze ook niet heilig. Ze bevatten potentiële hormoonverstoorders die je beter vermijdt. Aangeraden wordt om in plaats van zonnecrèmes met chemische filters, producten met minerale filters te gebruiken. Die bevatten over het algemeen minder chemische stoffen. Over het effect van de nanodeeltjes in minerale filters is evenwel nog niet veel bekend. Ook zonnecrèmes met biologische en natuurlijke ingrediënten zijn een goed alternatief. Gebruik zonnecrème zeker niet meer nadat de houdbaarheidsdatum verlopen is. Ze werken niet alleen minder goed, maar de chemische stoffen breken na die periode ook af en zijn dan nog schadelijker.
9. Bescherm je baby
Wie een baby in huis heeft, is beter extra op zijn hoede omdat baby’s nog in volle ontwikkeling zijn en dus extra kwetsbaar. Kinderen hebben in verhouding tot hun lichaamsgewicht een veel grotere huidoppervlakte dan volwassenen. Bovendien stoppen ze ook graag allerlei dingen in hun mond. Je zult je kindje, net zoals jezelf, nooit helemaal kunnen beschermen tegen stoffen die de hormonen verstoren, aangezien ze zelfs in de lucht voorkomen. Enkele haalbare dingen die je toch kan doen zijn de groenten- en fruitpapjes met biologische ingrediënten bereiden en speelgoed, knuffels en kleding kopen met natuurlijke, ecologische materialen.
Bron: Gezinsbond
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
