Kinderen van antivaxxers, vaccinatieweigeraars, zijn niet meer welkom in enkele Nederlandse kinderdagverblijven. Er wordt gevreesd voor een epidemie. Hoe gaan Belgische crèches om met niet-ingeënte peuters?
De groep ouders die hun kinderen liever niet laat vaccineren blijft wereldwijd groeien. Volgens een rapport van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu neemt het aantal ingeënte zuigelingen bij onze Noorderburen, waar geen enkele vaccinatie wettelijk verplicht is, zienderogen af. Voor bof, mazelen en rodehond (BMR-vaccin) daalt het aantal tweejarigen die het vaccin reeds kreeg zelfs tot onder de aanbevolen 95 procent van de Wereldgezondheidsorganisatie (92,9 procent in 2015).
De daling wordt mede veroorzaakt door antivaxxers, die weigeren hun kinderen te laten inenten. Volgens hen onderdrukken vaccinaties de immuniteit van hun pasgeboren telgen. Met onder andere gedragsproblemen, astma en hyperkinesie als gevolg. De ingespoten vloeistoffen zouden ook autisme in de hand werken. Daarenboven lijkt inenting hen overbodig omdat de ziektes waartegen de vaccinaties ons beschermen niet meer bestaan in Europa.
De anti-vaccinatiebeweging bereikte de Belgische crèches nog niet, maar ook hier groeit de groep van vaccinatiesceptici. Zijn onze Belgische kinderdagverblijven hierop voorbereid?
Geen weigeringen
‘In België is enkel het poliovaccin verplicht’, zegt Nele Wouters, woordvoerder van Kind en Gezin . ‘Enkel dat vaccin kan afgedwongen worden. Niemand kan ouders wettelijk verplichten om de andere inentingen toe te dienen. Crèches kunnen niet-gevaccineerde kinderen ook niet de deur wijzen aangezien er geen uitsluiting mag zijn van kinderen ongeacht de reden.
Vaccinatie-expert van de UAntwerpen, Pierre Van Damme, raadt het ook op medisch vlak af om kinderdagverblijven de bevoegdheid te geven kinderen te weigeren: ‘Niet-gevaccineerde kinderen zijn al meer kwetsbaar dan anderen. Het kan bovendien ernstige gevolgen hebben wanneer de kinderen door uitsluiting niet kunnen deelnemen aan de groepsimmuniteit.’ Die groepsimmuniteit zorgt er juist voor dat niet-gevaccineerde individuen beschermd blijven wanneer het percentage ingeënte personen voldoende groot is.
95 procent
Als de vaccinatiegraad voor mazelen – zoals in Nederland – zakt tot onder de 95 procent, moet er wel gedacht worden aan maatregelen volgens Van Damme. Eens die drempel gepasseerd is, kan er namelijk een epidemie ontstaan. En hoewel het mazelenvirus voornamelijk oncomfortabele symptomen meedraagt, kunnen complicaties als longontstekingen of herseninfecties ook de kop op steken.
Als we met de rug tegen de muur komen te staan, moet de overheid de vaccinaties bij kinderen tijdelijk verplicht maken.
‘Als ouder moet je er mee voor zorgen dat iets dergelijks niet gebeurt’, zegt Van Damme. ‘Maar ook als overheid draag je verantwoordelijkheid. Als we met de rug tegen de muur komen te staan, zou die in eerste instantie de vaccinaties bij jongere kinderen tijdelijk verplicht moeten maken.’
Maar zo een vaart loopt het nog niet in België. ‘Voor zuigelingen ligt de vaccinatiegraad voor mazelen boven de 96 procent (volgens cijfers van het Agentschap Zorg & Gezondheid van de Vlaamse overheid, nvdr.). We doen het iets minder goed wanneer we kijken naar de tweede dosis die schoolkinderen van 10 à 11 jaar moeten krijgen: 93 procent van de kinderen laat zich vaccineren . Hier mag er dus een tandje worden bijgestoken’, zegt Van Damme.
Twijfelaars
Volgens Nele Wouters stijgt het aantal weigeraars in ons land dus niet. Het aantal twijfelaars daarentegen neemt wel al enkele jaren toe. ‘Mensen zijn mondiger en kritischer geworden. Het grote aanbod van informatie online speelt hierin een grote rol. Veel ouders weten niet meer wat ze moeten geloven.’
Bovendien moeten bepaalde urban legends over vaccinaties uit de wereld geholpen worden. Zoals het geloof dat bepaalde vaccinaties autisme in de hand werken. ‘Dat verhaal is al twintig jaar oud’, vertelt Van Damme. ‘De arts die het schreef is zijn licentie kwijt en het artikel werd teruggetrokken. Toch blijft het fake news circuleren.’
Sensibilisering
Blijven inzetten op sensibilisering zal volgens Van Damme het grote verschil maken. ‘Ook al is de groep critici in België klein, we moeten steeds meer te weten proberen komen waarom ouders hun peuters niet laten inenten. Als je de groep beter kent, kan je hen op hun niveau informeren. Zolang we inzetten op sensibilisering, is een plan B nog niet onmiddellijk nodig.’
Lees ook: Amper 1 op de 10.000 krijgt bijwerkingen van vaccins, meeste nog onschuldig ook
Lees ook: Gezondheidsraad past aanbeveling voor vaccinatie tegen mazelen aan
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier