Tatoeages winnen nog altijd aan populariteit en worden steeds normaler in het straatbeeld. Waarmee moet je zoal rekening houden als je overweegt een tattoo te laten zetten? En wat als je er later spijt van krijgt?
Hoeveel mensen nemen een tattoo?
Volgens de FOD Volksgezondheid worden in ons land jaarlijks zo’n half miljoen tatoeages gezet. Er zijn geen gegevens bekend over het profiel van de mensen die het doen, maar je ziet tattoos bij alle leeftijden en bevolkingsgroepen – niet alleen bij hippe vogels, maar ook bij zakenmensen en coole oma’s. En waar een tatoeage vroeger bedekt moest kunnen worden, worden nu ook vaak tattoos aangebracht op bijvoorbeeld vingers, hals en onderarmen.
Waarom kies je voor een tatoeage?
Voor sommigen is het louter een vorm van lichaamsversiering: een stukje kunst op je huid, iets wat je als persoon uniek maakt. Voor anderen hangt er een sterke symbolische of emotionele betekenis aan vast, bijvoorbeeld als herinnering of als eerbetoon aan een geliefd persoon. Wie een tattoo overweegt, kan uitgaan van een persoonlijk ontwerp of op het internet of in de tattooshop op zoek gaan naar een afbeelding die hij mooi vindt.
Hoe gaat het in zijn werk?
De tatoeëerder maakt eerst een schets van de gewenste afbeelding. Die wordt als een soort plakplaatje op de huid aangebracht. Het tatoeëren zelf gebeurt door het doorprikken van de huid met een naald die met hoge snelheid op en neer beweegt om de inkt net onder de huid aan te brengen. Soms is een tweede sessie nodig om details bij te werken. Bij een grote tattoo wordt vaak in verschillende beurten gewerkt.
Is er een leeftijdsgrens?
De wettelijke leeftijdsgrens voor het zetten van een tattoo is 18 jaar. Ben je jonger dan 18 jaar en wil je een tattoo, dan heb je de toestemming van je ouders of voogd nodig en wordt meestal ook gevraagd om je door een ouder te laten vergezellen. Bij jongeren tussen 12 en 16 jaar is dat laatste verplicht en mogen ook geen tatoeages worden aangebracht op hoofd, hals, polsen en handen.
Wanneer wordt het om gezondheidsredenen afgeraden?
Soms wordt een tattoo afgeraden vanwege de gezondheidsrisico’s, vooral infecties. Dat is bijvoorbeeld zo voor vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven. Ook is het plaatsen van een tattoo geen goed idee voor mensen met diabetes, hart- en vaatziekten, een afweerstoornis of bloedstollingsproblemen. Bij chronische huidziekten, zoals eczeem en psoriasis, bestaat dan weer het risico dat de ziekte rond de tatoeage gaat oplaaien. Wil je ondanks een van die medische problemen toch een tatoeage laten zetten, bespreek dat dan met je arts.
Op welke lichaamsplaatsen laat je beter geen tattoo zetten?
Een tattoo laten zetten op een plek waar de huid geïrriteerd is of waar een litteken zit dat minder dan een jaar oud is? Niet doen. Plaatsen waar je het afgelopen jaar bestraling of plastische chirurgie hebt gehad, komen evenmin in aanmerking. Laat je ook niet tatoeëren op een plek die recent al is getatoeëerd of waar onlangs een tatoeage is weggelaserd.
Met welke complicaties moet je rekening houden?
Op korte termijn kun je te maken krijgen met infecties, meestal te wijten aan het gebruik van niet-steriele materialen. Op langere termijn kunnen allergische reacties optreden, soms na blootstelling aan de zon, soms op kleurstoffen of additieven in de inkt of op stoffen die pas in de huid worden gevormd als de inkt wordt afgebroken.
Er kunnen ook problemen opduiken bij een MRI-onderzoek. Metaalpartikels in de tatoeage-inkt kunnen de MRI-beelden verstoren, wat het onderzoek onbetrouwbaar maakt. Breng de radioloog hiervan op de hoogte.
Hoe kies je een tattooshop?
Ga naar een tatoeagezaak die erkend is en gecontroleerd wordt door de FOD Volksgezondheid. Zo ben je zeker dat gewerkt wordt in goede hygiënische omstandigheden en met gesteriliseerd materiaal. Om geregistreerd te worden, moet de tatoeëerder een opleiding van 20 uur volgen en slagen voor een praktisch examen. Hij moet ook aan een aantal verplichtingen voldoen, zoals elke klant informeren over de gebruikte inkt, mogelijke complicaties en nazorg. Een tatoeëerder mag in geen geval aan de slag gaan bij een klant die onder invloed is van alcohol, drugs of medicijnen.
Een tattoo laten zetten door een amateur, op een festival of als je met vakantie bent in een exotisch land? Geen goed idee!
De Hoge Gezondheidsraad raadde onlangs aan om tatoeages te vermijden, omdat in sommige inkten kankerverwekkende stoffen werden gevonden. Hoe zit dat?
Professor Jan Tytgat, toxicoloog KU Leuven: ‘Tatoeage-inkt is een cocktail van chemicaliën. Je weet nooit precies welke ingrediënten erin zitten en of die al dan niet veilig zijn. Zwitserse onderzoekers analyseerden 416 stalen van 73 inktmerken. Ze vonden behoorlijk wat verboden bewaarmiddelen, nanopartikels en zware metalen. Allemaal stoffen die een bedreiging kunnen vormen voor de gezondheid.’
Is de ene kleur schadelijker dan de andere?
Professor Jan Tytgat, toxicoloog KU Leuven: ‘Zwarte tatoeage-inkt is opgebouwd uit koolstofdeeltjes en kan beschouwd worden als de meest veilige. Blauwe en groene inkten bevatten meer metalen, zoals aluminium en titanium. In rode inkten zitten dan weer azopigmenten, waaruit kankerverwekkende aromatische amines kunnen ontstaan. Conclusie: wil je een tattoo, houd het dan bij zwarte inkt en blijf weg van blauwe, groene en zeker rode tinten, vanwege het verhoogde risico op toxiciteit.’
Hoe weet je zeker dat een tatoeëerder met veilige inkt werkt?
Professor Jan Tytgat, toxicoloog KU Leuven: ‘Er is een lijst met verboden stoffen die niet in tatoeage- inkten gebruikt mogen worden, maar er is geen lijst met toegelaten, veilige stoffen. Een bonafide tatoeëerder kan je dus hooguit een certificaat voorleggen waaruit blijkt dat in het door hem gebruikte materiaal geen azokleurstoffen of verboden bewaarmiddelen zitten. Mijn advies is dan ook: als je niet overtuigd bent, neem dan liever geen tattoo. Er zijn altijd risico’s aan verbonden.’
Wat als je achteraf spijt krijgt?
Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 1 op de 5 na verloop van tijd spijt krijgt van een tattoo. Tot enkele decennia geleden had je weinig opties: je kon de tattoo chirurgisch laten wegsnijden of laten afschaven. In beide gevallen ging het om een vrij ingrijpende behandeling en was littekenvorming onvermijdelijk. Vandaag kunnen ongewenste tattoos verwijderd worden met behulp van lasertechnologie.
Hoe werkt tattooverwijdering met de laser?
Jos Martens, zaakvoerder TattooClear: ‘Alles begint met een intakegesprek. De klant krijgt informatie over de behandeling, het geschatte aantal sessies en het te verwachten resultaat. Pas daarna gaat de lasertherapeut aan de slag. Hij richt de laserstraal op de inkt die is ingekapseld door de huid. De kapseltjes barsten open en de vrijgekomen inktdeeltjes worden via het lymfesysteem afgevoerd. Omdat dit natuurlijke opruimingsproces heel traag verloopt, zitten er minstens 8 weken tussen 2 behandelingen.’
Is elke kleur goed te verwijderen?
Jos Martens, zaakvoerder TattooClear: ‘Om een kleurpigment optimaal te verwijderen, moet de laserstraal goed door de kleur in kwestie worden geabsorbeerd. Wij werken met 3 verschillende frequenties. Een laserstraal met een golflengte van 1.064 nanometer is geschikt om zwarte en donkere tattoos te verwijderen, 694 nano- meter doet groen- en blauw- tinten verdwijnen, en de kleuren rood en bruin worden aangepakt met een golflengte van 532 nano- meter. Wit en geel zijn het moeilijkst te verwijderen, maar het lukt wel. Het grootste probleem is trouwens niet de kleur zelf, maar het feit dat we vaak niet weten welke inktkwaliteit gebruikt werd.’
Hoeveel behandelingen zijn nodig om een tatoeage te verwijderen?
Jos Martens, zaakvoerder TattooClear: ‘Dat hangt van een aantal parameters af, zoals de hoeveelheid inkt die gebruikt werd en hoe diep de tattoo onder de huid zit. Ook het huidtype speelt een rol (hoe witter, hoe beter), net als de plaats op het lichaam waar de tatoeage zit. Soms zijn 2 tattoos over elkaar heen aangebracht. Dat vraagt uiteraard meer sessies. In ons centrum zijn er gemiddeld 8 à 10 behandelingen per tattoo nodig. De prijs per behandeling start vanaf 90 euro.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
