Toprelatiecoaches over vreemdgaan: ‘Je bent plots onbevangen, je voelt weer iets’

Moet je een onenightstand opbiechten aan je partner of zwijg je beter in alle talen? En kun je een relatie na zo’n crisis redden? De vermaarde Duitse relatiecoaches Eva-Maria en Wolfram Zurhorst geven hun mening over onder meer vreemdgaan en polyamorie. ‘Het is goed als het voor beide partners oké is. Maar het is bijna nooit oké voor allebei.’

De Duitse relatieadviseurs Eva-Maria Zurhorst (°1962) en Wolfram Zurhorst (°1968) behoren tot de bekendste relatie-experts in Duitsland. Eva-Maria Zurhorsts boek Liebe dich selbst und es ist egal, wen du heiratest (‘Hou van jezelf en het maakt niet uit met wie je trouwt’) werd al in 2004 gepubliceerd en groeide uit tot een bestseller. Sindsdien heeft ze nog veel meer relatiegidsen geschreven, sommige samen met haar man.

Laten we meteen beginnen met een specifieke crisissituatie. Stel: na een dronken avondje uit tijdens een zakenreis heb je een onenightstand. Moet je dat soort ontrouw opbiechten aan je partner?

Eva-Maria Zurhorst:Ja. Dan kun je dingen uitklaren. Want als je een onenightstand hebt tijdens een zakenreis, scheelt er iets met je relatie.

Waarom is het belangrijk dat je partner ervan op de hoogte is?

Eva-Maria Zurhorst: Tegenvraag: waarom ben je zo bang om het op te biechten als het niet belangrijk is? Je hersenen bedriegen je als je zegt dat het gewoon lag aan het feit dat je op zakenreis was, of aan de alcohol. De alcohol nam gewoon je remmingen weg. Als je drinkt, maak je het korset los waarin je elke dag gekneld zit.

Wolfram Zurhorst:Dan komen alle gevoelens en behoeftes naar boven die je anders wegstopt, onder controle houdt en niet aan je partner laat zien.

Eva-Maria Zurhorst: Je heb erkenning nodig, nabijheid. Je bent plots onbevangen, je voelt weer iets. Als zo iemand bij me komt, zeg ik: waarom leer je niet écht te leven? Onze levensstijl kan een vernietigende impact hebben op relaties. Want hoe kun je nu een goede relatie hebben met al die stress, al dat werk, al die afspraken en daarbovenop nog eens 99 hobby’s?

Biechten mensen een misstap niet vooral op omdat ze vergeven willen worden?

Eva-Maria Zurhorst: Veel mensen doen dat natuurlijk.

Een misstap bekennen maakt niet alles weer goed. Integendeel, er is een wonde blootgelegd.

Zo iemand zou ook tegen zichzelf kunnen zeggen: hou op met dingen op te biechten en neem verantwoordelijkheid voor je daden.

Eva-Maria Zurhorst: Dat zou ik die mensen ook aanraden. Een misstap bekennen maakt niet alles weer goed. Integendeel, er is een wonde blootgelegd. Het is duidelijk geworden dat er iets mis is en vervolgens moeten beide partners met zichzelf worstelen, en met elkaar. Want het is duidelijk dat minstens één van hen iets mist.

Sommige mensen zeggen dat ze van meerdere mensen tegelijk kunnen houden.

Eva-Maria Zurhorst: In twintig jaar counseling heb ik nog nooit een koppel ontmoet waarvan beide partners gelukkig werden van polyamorie of vreemdgaan.

Wolfram Zurhorst: Het is goed als het voor beide partners oké is. Maar het is bijna nooit voor allebei oké.

(Lees verder onder de preview)

Wat is het doel van counseling? Willen jullie relaties herstellen of redden?

Eva-Maria Zurhorst: Redden in elk geval niet. Ik zeg vaak: hoop alsjeblieft niet dat je oude relatie terugkomt. Je kunt ze alleen maar begraven, en dan samen met je partner een nieuwe, veel betere relatie beginnen.

Wolfram Zurhorst: Mannen willen een relatie meestal reactiveren. Daar ben ik niet de juiste persoon voor. We reiken partners vooral tools aan die voor opheldering kunnen zorgen. Soms leidt dat er ook toe dat twee mensen uit elkaar gaan.

Eva-Maria Zurhorst: We adviseren vaak een scheiding bínnen de relatie. Dan laat je elkaar eerst los en doet ieder vervolgens zijn huiswerk. Vooral als de ene persoon zich vastklampt aan de andere en niet wil lossen. Zo iemand zal zijn partner dan meeslepen naar een counselingsessie. Maar dat werkt niet.

Wanneer is counseling succesvol?

Wolfram Zurhorst: Het komt niet zo vaak voor dat stellen gelukkig zijn na counseling. Maar als twee mensen die hier in onmin binnenkwamen de ruimte verlaten met het gevoel dat er iets in hen geraakt is waardoor ze weer met elkaar door één deur kunnen, dan is dat ook een vorm van geluk. Dat is niet zo spectaculair…

Eva-Maria Zurhorst: … maar je voelt ineens wel liefde in de kamer. Het klinkt misschien als een cliché, maar voor mij is het nog altijd een speciaal moment als iemands pantser na jaren eindelijk wordt doordrongen. Al is het dan maar een beetje.

Zijn het nog altijd vooral vrouwen die hulp zoeken?

Wolfram Zurhorst: Almaar meer mannen maken een afspraak voor beide partners of alleen voor zichzelf, ongeacht hun leeftijd.

Eva-Maria Zurhorst: Jongere koppels komen vaak samen. En ze komen veel vroeger dan oudere koppels, soms kort na het begin van hun relatie, omdat ze vragen hebben en het goed willen doen. Tien jaar geleden was dat helemaal anders.

Steeds meer jonge vrouwen zien zichzelf als performancekunstenaars in een relatie.

Hoe verklaart u dat?

Eva-Maria Zurhorst: Online dating en pornografie. Steeds meer jonge vrouwen zien zichzelf als performancekunstenaars in een relatie. Volgens de statistieken surfen jongens al op hun elfde voor het eerst naar pornosites. Daar zien ze op seksueel gebied alles waar wij vroeger niet eens van konden dromen, alleen krijgt dat in het echte leven geen vervolg. In een echte relatie wordt dan duidelijk dat wat ze op pornosites zagen onrealistisch is.

Het toeval ruimt almaar meer plaats voor het algoritme. Zorgt dat ervoor dat partners beter bij elkaar passen?

Eva-Maria Zurhorst: Soms wel.

Wolfram Zurhorst: Dat is ook wat ik merk.

Eva-Maria Zurhorst: We hebben het dan niet over Tinder of soortgelijke apps. Maar op ernstige datingsites moeten mensen ter voorbereiding vragen beantwoorden die ze zichzelf nooit gesteld zouden hebben in de analoge wereld. Die online datingsites en -apps hebben wel gezorgd voor problemen die er vroeger niet waren. Want om meer kans te maken op een date, construeren mensen vaak een geïdealiseerde persoonlijkheid. Dat kan al bij een eerste ontmoeting tot een zware teleurstelling leiden.

We lijken te leven in een tijd van stop-en-gorelaties: voortdurend opgeven, relaties verbreken en met iemand anders beginnen. Zijn mensen wel op zoek naar een partner voor het leven?

Eva-Maria Zurhorst: Elke scheiding is een pijnlijke ervaring, die ons achterlaat met een gevoel van mislukking. We beginnen elke keer opnieuw omdat we denken dat het dit keer wél leuk zal worden. Als die relatie dan toch weer strandt, is ons vertrouwen in relaties helemaal zoek. Maar als je als koppel een crisis overwint, krijg je juist meer zelfvertrouwen.

Wisselt iemand die vaak van partner verandert op een gegeven moment niet gewoon van rekwisiet?

Eva-Maria Zurhorst: Ja.

Wolfram Zurhorst: En daar wordt uiteindelijk niemand gelukkig van. Als single ben je veilig, kun je in jouw comfortzone blijven en jezelf voor de gek houden. Relaties zijn voor de dapperen. En eerlijk gezegd: ze zijn het enige wat ons toegang geeft tot liefde. Als ik geen relaties aanga, kan ik nooit echt liefhebben.

Eva-Maria Zurhorst: Relaties brengen kwaliteiten in een mens naar boven waar iedereen naar verlangt. Mededogen. Anderen leren kennen en waarderen. Je wordt een vollediger mens.

Wolfram Zurhorst: Een diverser mens ook. Een relatie biedt je een geweldige kans om te groeien als persoon.

Welk advies zouden jullie geven aan mensen die op zoek zijn naar een partner?

Wolfram Zurhorst: Dat veel dingen beter gaan met een partner, maar dat door een relatie je eigen angsten niet verdwijnen. Op wie je ook botst, zij of hij zal op je knoppen duwen en je teleurstellen. Op een gegeven moment zal je partner gemiddeld blijken te zijn, en soms onzeker. Maar als dat alles niets voor je uitmaakt, staat de deur open voor een volwassen relatie.

Eva-Maria Zurhorst: Een relatie is een soort laboratorium waar je persoonlijkheid wordt ontwikkeld. Een relatie geeft ons de kans om door te dringen tot delen van onszelf waar we alleen nooit zouden komen.

Door Bettina Musall