Psychologie Psychologie Waarom liegen we? Leugens maken de taal ingewikkelder Liegen en bedriegen zijn een inherent onderdeel van ons bestaan. Ze zouden zelfs een stimulerend effect op de ontwikkeling van onze complexe taal hebben gehad.
Maatschappij Maatschappij De twijfels van schrijver Rik Van Puymbroeck: 'Hoe raak je af van het oplichterssyndroom?'
Opinie | Tommy Browaeys Opinie | Tommy Browaeys 'Hebben we de tsunami aan mentale problemen bij jongeren echt niet zien aankomen?' De berichten rond het stijgende gebruik van antidepressiva bij jongeren zijn bijzonder schrikwekkend, vindt Tommy Browaeys. 'Wordt de jeugd te snel volwassen?', vraagt hij zich af.
Psychologie Psychologie Jeugdpsychiater Tine Oosterlink: ‘Jongeren tijdens de pandemie zijn gefnuikt in hun ontwikkeling’ Kinder- en jeugdpsychiater Tine Oosterlinck zit al meer 20 jaar in het vak. De enorme vraag, de wachtlijsten en het middelentekort in de sector zorgen voor veel frustratie, vertelt ze. ‘Kinderpsychiater is een mooi beroep, maar het is soms moeilijk om je staande te houden.’
Opinie | François Levrau Opinie | François Levrau 'Waarom spelen we vals?' 'Tijdens de Mexico City Marathon speelden zowat één op de drie deelnemers vals. Dit leidde tot grote consternatie. In een wereld waar mensen elkaars gedrag kopiëren en waarbij het leven snel en op een extatische wijze moet beleefd worden, is ‘valsspelen’ misschien gewoon ‘part of the game’', schrijft sociaal filosoof François Levrau. 'Dat we dan ook nog eens meesters zijn in het vergoelijken van onze eigen onhebbelijkheden, maakt de zaak alleen maar erger.'
Onderwijs Onderwijs Opleiding psychologie boomt: ‘Kies er niet voor als je je eigen problemen wilt oplossen’ Het aantal studenten psychologie neemt een hoge vlucht. De universiteiten kunnen de instroom nauwelijks behappen.
Boeken Boeken 'Is gedrag willen ‘afleren’ wel een goed pedalogisch idee?' 'Wie met kinderen en jongeren werkt, weet het: we worden steeds meer uitgedaagd, uitgetest, uitgeput. En toch blijven we vaak op dezelfde manieren met gedragsmoeilijkheden omgaan', schrijft kinder- en jeugdpsychologe Katelijne Van Lommel in haar nieuwste boek Sprekende harten, strijdende zwaarden: toolbox voor moeilijk gedrag bij kinderen en jongeren (Pelckmans) . Ze specialiseerde zich uitgebreid in de materie van moeilijk gedrag. Wij bieden u hier een fragment aan.
Maatschappij Maatschappij Hoogbegaafd en werkzoekend: 'Ze hebben altijd het gevoel dat er iets raars is met mij' Veel hoogbegaafden zouden liever een andere, uitdagender job hebben. Alleen zit onze kenniseconomie niet echt op hen te wachten. ‘Niemand die in België werk zoekt, zet hoogbegaafdheid op zijn cv.’
Maatschappij Maatschappij Hoogbegaafd in de klas: ‘Ook sterke leerlingen hebben recht op onderwijs op maat’ In Edegem richtten twee moeders van hoogbegaafde kinderen vorig jaar een schooltje op waar zulke kinderen extra begeleiding krijgen. Ze hebben er ondertussen hun eerste schooljaar op zitten.
Maatschappij Maatschappij Kindermisbruikbeelden: ‘Veel populaire zoektermen op pornowebsites grenzen aan strafbare’ Dat VRT-presentator Sven Pichal verdacht wordt van het bezit en de verspreiding van kindermisbruikbeelden, slaat zowel zijn familie, voormalige collega’s als het brede publiek met stomheid. ‘Kindermisbruik is minder vaak een ver-van-mijn-bedverhaal dan we zouden denken’, zegt criminologe Minne De Boeck.
Maatschappij Maatschappij Waarover twijfelt Nina Mouton? 'Ik dacht dat ik de perfecte opvoeding had gekregen'
Psychologie Psychologie Tips hoogsensitiviteit: ‘Het is niet omdat je gevoelig bent dat je niet sterk kunt zijn’ Voorzitter Ilse Van den Daele van de Vlaamse Vereniging voor Hooggevoelige Personen geeft tips.
Opinie | Philippe Noens Opinie | Philippe Noens 'Pedagogisch experiment: ban jouw tiener van sociale media (tijdens de zomervakantie)' 'Grijp in voor het te laat is, en grote lappen van de zomervakantie online zijn verspeeld', schrijft pedagoog Philippe Noens in een pleidooi om het in de zomermaanden zonder sociale media te doen.
Video | Psychologie Video | Psychologie Kan je autisme verbergen? Niet te veel opvallen, eerlijk zijn maar niet ál te eerlijk, oogcontact maken wanneer je met iemand praat… Het zijn de ongeschreven regels van onze samenleving. Lastig, voor iedereen, maar toch net nog wat meer voor mensen met autisme. Orthopedagoog Ilse Noens (KU Leuven) en ervaringsdeskundige Ynske Reynaert vertellen in deze Summer School van de Universiteit van Vlaanderen hoe mensen met autisme zich in allerlei bochten wringen om zo ‘normaal’ mogelijk over te komen.
Opinie | Athena Beckers Opinie | Athena Beckers 'De woorden van Dirk De Wachter over Speedboot TINA zijn tien jaar later actueler dan ooit' ''Speedboot TINA: There Is No Alternative': meer dan tien jaar geleden gebruikte psychiater Dirk de Wachter deze metafoor om de tijdsgeest van onze maatschappij te beschrijven', schrijft Athena Beckers over de analogie tussen zorgverleners en reddingsbootjes uit het boek 'Borderline times'. 'Wie hoop koesterde dat de stuurlui ondertussen begrepen zouden hebben dat de boot veel te snel gaat, dat mensen en masse overboord vallen en dat dit zo niet verder kan, is er aan voor de moeite.'
Opinie | Rit Ornelis Opinie | Rit Ornelis 'Wil je gelijk hebben? Of wil je gelukkig zijn?' 'Waarom is begrip tonen voor het perspectief van een ander zo moeilijk? Wat drijft ons naar polarisatie? En worden we daar wel gelukkig van? In Het eigen gelijk gaat Rit Ornelis op zoek naar wat ons ervan weerhoudt om bruggen te slaan, en wat er nodig is om dat wel te doen.
Opinie | Ilse Van den Daele Opinie | Ilse Van den Daele 'Hoogsensitiviteit is geen ziekte of stoornis. Van een diagnose is dus geen sprake' Ilse Van den Daele is voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Hoogsensitieve Personen. Ze reageert op een opiniestuk van Magali De Reu, waarin volgens haar voorbarige conclusies worden getrokken.
Video | Psychologie Video | Psychologie Waarom kopen we altijd meer dan we nodig hebben? Overkomt het je ook weleens? Je hebt een nieuwe jas nodig en je komt thuis met 2 paar schoenen en een broek. Of je kocht alweer theelichtjes terwijl je kast nog vol met kaarsen ligt. 't Is niet jouw schuld! Het is de schuld van professor Katelijn Quartier, retail expert aan de UHasselt. Want zij weet hoe je een winkel zo kan inrichten dat jij véél koopt. Waarom koop je zo vaak meer dan je nodig hebt?
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Hoe bewaken we onze mentale gezondheid in tijden van polycrisis?' De klimaatcrisis, oorlog in Europa, covid, de energiecrisis,... Hoe blijven we mentaal veerkrachtig in deze instabiele wereld?
Opinie | Bert Bultinck Opinie | Bert Bultinck 'Ons nationaal geluk lijdt onder een zesjescultuur. Hoe erg is dat?'
Opinie | Magali De Reu Opinie | Magali De Reu 'Ontbreken van eenduidige definitie blijft struikelblok bij hoogsensitiviteit' 'Met zo'n 20% van de volwassenen die zichzelf als "highly sensitive person" beschouwen, is hoogsensitiviteit trendy', schrijft Magali De Reu. 'Maar wat vaak over het hoofd wordt gezien, is dat hoogsensitiviteit eigenlijk een sluier vormt voor onderliggende condities zoals autisme, ADHD en angst- en stemmingsstoornissen.'
Psychologie Psychologie Paul Verhaeghe: 'Geen wonder dat het onbehagen zo groot geworden is. We zijn vervreemd van ons lijf, van onszelf, van de anderen' Een gevoel van onbehagen maakt deel uit van ons mens-zijn. Ondanks de welvaart op alle vlakken neemt de onrust in onze maatschappij toe. Paul Verhaeghe laat in zijn meest recente boek Onbehagen zien dat iedere tijd een eigen gevoel van onbehagen kent, met de daarbij horende typische problemen – zoals in onze tijd een burn-out, het imposter syndroom of de angst om uitgesloten te worden. Wij bieden u hier een fragment aan.
Boeken Boeken 'Hoe kan je nu lachen als er alleen maar emmers verdriet in je schuilen?' Wat gebeurt er als de liefde van je leven sterft? Bij Stien Verbelen voelt het alsof iemand de resetknop in haar hersens indrukt. Mensen zeggen haar: ‘Lach! Je zal je beter voelen als je lacht.’ Maar hoe kan je nu lachen als alleen maar emmers verdriet in je schuilen? In Voor altijd giet Stien Verbelen haar rouw in woord en beeld. Ze schreef het boek naar aanleiding van het overlijden van haar partner Simon, die in 2021 overleed na een lange strijd tegen kanker. Het boek gaat over het ziekte- en rouwproces, hoe moeilijk en verwarrend dit is, maar is ook een ode aan die grote liefde... Zoals men soms zegt: rouw is de andere kant van de liefde. Haar boek is een monument voor de liefde die blijft. We bieden u hier twee fragmenten aan.
Psychologie Psychologie Kinderpsychiater Binu Singh: ‘Spijtig dat er zo veel boeken over opvoeding geschreven worden’
Opinie | Elise Cordaro Opinie | Elise Cordaro 'Wat Wednesday Addams ons leert over hoe we omgaan met autisme' Waarom hebben mensen sympathie voor fictieve personages met autistische kenmerken, maar niet voor autistische mensen in de realiteit? Ervaringsdeskundige Elise Cordaro haalt het dubbele empathie probleem van Milton aan. Hij stelt dat communicatieproblemen niet enkel ontstaan omdat autistische mensen de niet-autistische moeilijk begrijpen, maar ook omgekeerd. En dat er dan ook van twee kanten toenadering moet komen.
Psychologie Psychologie Waarom we onze kleuters steeds lastiger vinden Is er wat aan de hand met onze kleuters? De resultaten van de jongste Gezinsenquête van het departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin doen vermoeden dat hun gedrag steeds problematischer wordt. Maar is dat ook zo?
Column | Ann Peuteman Column | Ann Peuteman ‘Er is ook niets mis mee om helemaal géén vrienden te hebben’ Van een groot sociaal netwerk worden we allemaal beter, gelukkiger en gezonder. ‘Maar er zijn ook mensen die daar helemaal geen behoefte aan hebben, maar daar moeten ze zich dan wel de hele tijd voor verantwoorden’, schrijft Knack-redactrice in haar column De Zoetzure Dinsdag.
Opinie | Magali De Reu Opinie | Magali De Reu 'Zijn "beperkingen" eigen aan ADHD, of laten ze net zien hoe we er als samenleving mee omgaan?' 'Hoewel de aandacht voor ADHD de afgelopen jaren is toegenomen, blijken een aantal misverstanden hardnekkig, schrijft Magali De Reu. 'Deze vooroordelen werken maatschappelijke uitsluiting in de hand.'
Opinie | Alain Van Hiel Opinie | Alain Van Hiel 'Post-covid blues: zalig thuiswerken als het kan, met frisse tegenzin naar het werk als het moet' Sociaal psycholoog Alain Van Hiel (UGent) staat stil bij de impact die het vele thuiswerk in de coronapaeriode heeft gehad heeft op de manier waarop we nu kijken naar onze dagen op de werkvloer.
Cultuur Cultuur Pedro Elias: 'Als ik de geur van wiet ruik, ben ik al bang om in een psychose te belanden’ Met vallen en opstaan probeert televisiemaker Pedro Elias zijn nieuwe mantra na te leven: minder denken, meer voelen. ‘Waarom moet een mens per se proper leven?’
Technologie Technologie Rouwen met deepfake en AI: ‘Advies vragen aan je dode moeder is perfect mogelijk’ Dankzij deepfaketechnologie en artificiële intelligentie wordt het mogelijk om met overleden geliefden te praten. Maar is dat wel zo'n goed idee? ‘Zowel op psychologisch als op technologisch vlak hangen er risico’s aan vast', klinkt het. ‘Maar de technologie is er en zal almaar meer worden gebruikt.’
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Hoeveel noodkreten over mentale gezondheid bij jongeren moeten er nog klinken?' 'Hoeveel jongeren laten we nog psychische klachten ontwikkelen?', vragen vijf studenten orthopedagogie. Zij ondervroegen leerkrachten en leerlingen, en reiken een aantal oplossingen aan om meer in te zetten op het welzijn van jongeren in het secundair onderwijs.
Opinie | Dirk Draulans Opinie | Dirk Draulans Is het dan zo erg dat de mens door AI wat dommer wordt? Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans vraagt zich af of we ons echt grote zorgen moeten maken over het delegeren van ‘kennis’ aan machines.
Cultuur Cultuur Actrice Ahlaam Teghadouini (Roomies): ‘Als ik verhuis, kan ik zelf mijn meubels tillen' Ze heeft lang met haar lichaam geworsteld, maar nu is actrice Ahlaam Teghadouini er blij mee. ‘Als ik verhuis, kan ik zelf mijn meubels tillen.’
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Psychologie voor het klimaat: klimaatcrisis vertoont veel gelijkenissen met de covid-pandemie' Academici en professionele organisaties pleiten ervoor om de expertise van psychologen en gedragswetenschappers ter harte te nemen in de strijd tegen klimaatverandering.
Psychologie Psychologie Wachtlijsten psychologische hulp wegwerken? 'Vaak is gespecialiseerde zorg niet nodig' Door psychisch lijden te medicaliseren, riskeer je iemand in zijn lijden vast te zetten, vindt biologe en psychologe Ariane Bazan. ‘Veel problemen waar mensen mee zitten, moeten niet per se door gespecialiseerde psychologen opgevangen worden.’
Opinie | Marleen Finoulst Opinie | Marleen Finoulst 'Vrijdag de dertiende? Ondanks het krimpende aantal gelovigen, blijft bijgeloof springlevend' 'Bent u op vrijdag de dertiende extra waakzaam voor ongelukken omdat het een onheilspellende combinatie is? Misschien blijft u wel angstvallig thuis. U bent niet de enige', schrijft Marleen Finoulst, gewezen huisarts en ondervoorzitter van SKEPP.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Hoe werkt je brein je tegen als je goede voornemens hebt? Waarom zijn bitterballen op feestjes en recepties zoveel populairder dan bloemkool? Waarom nemen we als mens toch zoveel beslissingen waar we achteraf spijt van hebben? En hoe zorg je ervoor dat 75 mensen, zonder dat ze het zelf echt willen of beseffen, zomaar hun schoenen uittrekken? Klinisch psycholoog Elke Van Hoof laat je op een heel nieuwe manier kennismaken met ons brein. Ze leert je dat er een oermens woont in je brein en dat is blijkbaar nog goed ook.
Psychologie Psychologie Comedian Bas Birker: ‘Na alle morfine in het ziekenhuis weet ik zeker dat drugs mijn ding niet zijn’ Toen de theaters eindelijk heropenden, lag comedian Bas Birker als een plank in een ziekenhuisbed. Een horrorhernia. Ondertussen staat hij weer. Of beter: loopt hij heen en weer.
Opinie | Stijn Bruers Opinie | Stijn Bruers 'Discriminatie van dieren is een morele illusie' 'Onze zintuigen zijn niet altijd te vertrouwen. Maar hoe zit het met onze intuïties en morele oordelen over goed en slecht?' vraagt moraalfilosoof Stijn Bruers, die stelt dat ook die laatste niet altijd te vertrouwen zijn.
Gezondheid Gezondheid Stress blijkt vaak chronisch probleem bij ambtenaren Ambtenaren die uitvallen met stressgerelateerde aandoeningen, blijken ook de jaren nadien vaak te hervallen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van Medex, de dienst die onder meer informatie verzamelt over ziekteafwezigheden bij de federale overheid. Minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter (Groen) trekt vanaf 2023 elk jaar 1 miljoen euro extra uit voor een beter beleid …
Maatschappij Maatschappij ‘Manifesting’: van onschuldig zelfhulpmiddel tot oplichtingspraktijk Manifesting of ‘manifesteren’ is een pseudowetenschappelijke zelfhulpmethode die erop neerkomt dat het volstaat om zaken te ‘visualiseren’ opdat ze realiteit zouden worden. Onschuldige fun? Soms, maar er liggen ook gevaren en oplichters op de loer.
Psychologie Psychologie Waarom een man van 50 een sportauto koopt: de midlifecrisis uitgelegd Een nieuwe auto of een jong lief: mannen van middelbare leeftijd maken allerlei veranderingen door. De Italiaanse psycholoog Pasqualina Perrig-Chiello onderzoekt waarom de midlifecrisis zo anders verloopt bij mannen dan bij vrouwen. ‘Vooral wie perfectionistisch is, krijgt het hard te verduren.’
Maatschappij Maatschappij Het is niet allemaal uw schuld: hoe groot is de rol van toeval in de opvoeding van kinderen? De ontwikkeling van kinderen is meer dan een mix van nature en nurture. Meer dan 30 procent van wat iemand wordt, is bepaald door een vorm van toeval. Een nieuw boek over de vader van Hitler stemt tot nadenken.
Psychologie Psychologie 'De verhuftering van de maatschappij': waarom verkeersagressie toeneemt Op sociale media duiken opvallende beelden van verkeersagressie op. Hoe komt het dat mensen letterlijk uit hun krammen schieten in het verkeer? En hoe ga je het best om met die hufterigheid? Twee sociaal wetenschappers proberen onze frustraties te verklaren.
Maatschappij Maatschappij Alternatieve kinderopvang: waarom we wat meer als De Planckaerts moeten gaan leven ‘It takes a village to raise a child’, luidt het gezegde. Maar waar is dat dorp als je het nodig hebt? Pedagoge Lynn Geerinck haalt gezinnen van hun eiland af en brengt hen samen. ‘Onze kinderopvang is niet goed afgestemd op de menselijke natuur.’
Psychologie Psychologie Angstexpert Bram Vervliet: ‘Het is gezond om je eigen zorgen te wantrouwen’ Een ongeziene energiecrisis, een ge-krenkte kernmacht op oorlogspad en een ontregeld klimaat? Volgens psycholoog en angstexpert Bram Vervliet is het niet gek om vandaag bezorgd te zijn. Maar positief blijft hij wel.
Opinie | Frank Vanfleteren Opinie | Frank Vanfleteren '"Ouderen" is in de eerste plaats een werkwoord' 'Hoe meer we zelf weten over ouderen, hoe meer we ons over deze stereotypen heen kunnen zetten en de mens zien die schuilt achter elke persoon met gerimpelde huid', schrijft 'Agisme zal plaats maken voor empathisch denken en handelen over de generaties heen.'
Psychologie Psychologie EHRM oordeelt dat België mensenrechtenverdrag geschonden heeft in euthanasiezaak Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft België het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens geschonden in een euthanasiezaak. Dat zegt het Hof dinsdag in een arrest. Het Hof valideert tegelijkertijd wel het Belgische rechtskader dat alle fasen en voorwaarden regelt die in acht moeten worden genomen voor de handeling van euthanasie, alsmede de correcte toepassing ervan in dit specifieke geval.