Psychologie Psychiater Jim van Os: ‘Ik sta heel kritisch tegenover euthanasie bij jongeren, mensen onder de 30 zeg maar’
Psychologie Hoe blijft u mentaal gezond in deprimerende tijden? ‘Leg uw innerlijke criticus het zwijgen op'
Psychologie Psychologie Psychologen luiden alarmbel over lifestyle-, burn-out- en veerkrachtcoaches Het is "hoog tijd" om de titel van psychotherapeut wettelijk te beschermen en een beter kwaliteitskader in te voeren. Dat zegt BFPT, de Belgische Federatie van Psychotherapeuten.
Psychologie Psychologie ‘Mensen zagen de videoboodschap van Aron Wade en vroegen zich af: waarom wil jij nou dood?’ Ondraaglijk psychisch lijden is vaak niet even zichtbaar als fysiek lijden en daarom moeilijker te bevatten. Toch gaat het evengoed door merg en been, en kan het ertoe leiden dat mensen de dood nog als de enige uitweg zien.
Psychologie Psychologie Psychiater Dirk De Wachter over 'Vertroostingen': ‘Ik wil niet klinken als een toxische optimist of een pastoor' In de zomer van 2021 werd bij Dirk De Wachter een levensbedreigende kanker vastgesteld. Het maakte van Vlaanderens bekendste psychiater plots een patiënt. Vanuit die ervaring schreef hij zijn Vertroostingen, het laatste Time to Read-actieboek. ‘Mensen met een groot verdriet worden zelden getroost door een gezellige kerstmarkt.’
Psychologie Psychologie Hersencellen reageren veel sterker op beelden van lichamen dan op andere objecten Menselijke hersencellen reageren veel sterker op beelden van lichamen en lichaamsdelen dan op beelden van andere objecten. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de KU Leuven en UZ Leuven, dat gepubliceerd is in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS. De onderzoekers vonden een nieuwe manier om te registreren hoe individuele menselijke hersencellen reageren op visuele stimuli.
Maatschappij Maatschappij Waarom we ongelukkiger zijn met meer loon Onze inkomens namen de voorbije jaren toe, en toch zijn we minder tevreden over onze job. Knack legde de resultaten van de enquête van Jobat voor aan Frederic Vermeulen, professor economie aan de KU Leuven. ‘De focus op alleen het inkomen is achterhaald.’
Psychologie Psychologie Jaloezie in een relatie: waarom sommige mensen alles willen controleren Is een beetje argwaan in een relatie gezond? Nee. Wantrouwen ontwikkelt een eigen destructieve dynamiek. ‘Een kind dat opgroeit in een sfeer van wantrouwen, leert de wereld met argwaan te benaderen’, zegt Martin Schweer, professor aan de Universiteit van Vechta.
Psychologie Psychologie 'Bijna een vijfde van de mensen onderbreekt zelfs een vrijpartij voor een telefoonsignaal. Waar ben je dan mee bezig?' De smartphone maakt ons ziek: constant verbonden zijn met je telefoon leidt tot chronische stress en burn-out, ook en zeker bij jonge mensen, ziet neuropsychiater Theo Compernolle. 'Ons brein is gewoon echt niet goed in multitasken. Het enige dat je ermee bereikt, is dat je veel taken tegelijk gaat verknoeien.'
Psychologie Psychologie ‘Eén op de drie mensen heeft een jeugdtrauma. En dat heeft grote gevolgen’ Veerle Segers en Eva Kestens maakten een podcast over jeugdtrauma’s, een thema waar veel te weinig over gepraat wordt. ‘Jeugdtrauma’s kunnen ook voor fysieke klachten zorgen.’
Psychologie Psychologie ‘Sorry dat je het zo voelt’: hoe passief agressief gedrag de wereld heeft overgenomen Hoe zeg je iets venijnigs, terwijl je het altijd kunt ontkennen? De hele wereld lijkt zich te bekwamen in passief agressief gedrag. Werkt perfect op de werkvloer en online. 'Maar koppels kennen elkaars trucs', zegt psychoanalyticus Josh Cohen.
Maatschappij Maatschappij Wonderwoud in Oostakker: Katrien Kintaert en haar honden wijzen verloren jongeren de weg terug naar de samenleving Sommige straten hebben een tragische naam. De Gefusilleerdenstraat, bijvoorbeeld. De weg ligt verstopt in een deelgemeente van Gent, zeg gerust in het hol van Pluto – al hebben de marketeers daar een andere naam voor verzonnen: het Wonderwoud. Het is een straat vol symboliek, die doodloopt op een executieoord. Tientallen verzetsstrijders zagen hier, tussen 8 …
Psychologie Psychologie Hoe verloopt een bijna-doodervaring? ‘In de Verenigde Staten zien heel veel mensen Elvis Presley’ In zijn nieuwe boek Bijna dood probeert neuroloog en hersenwetenschapper Steven Laureys te achterhalen wat er precies in de hersenen gebeurt tijdens een bijna-doodervaring, maar kijkt hij ook over de grenzen van de wetenschap heen. In onderstaand fragment beschrijft Laureys hoe een BDE zich manifesteert in verschillende tijden en culturen.
Psychologie Psychologie Autisme-expert Peter Vermeulen: ‘Te veel kinderen krijgen het label autisme opgeplakt’ Uit een Pano-reportage blijkt dat steeds meer kinderen het label autisme krijgen. Om toegang te krijgen tot het buitengewoon onderwijs is die diagnose cruciaal. ‘Dat zou niet mogen,’ zegt autisme-expert Peter Vermeulen. ‘Schaf die koppeling af en focus op de noden van het kind.’
Psychologie Psychologie Jong Talent: Glenn Kiekens (33) pleit voor preventie en meer interventieonderzoek rond zelfverwonding bij jongvolwassenen ‘Een op de zeven 18-jarigen die van het middelbaar naar de universiteit gaat, begint in die periode voor het eerst met zelfverwonding’, zegt Glenn Kiekens, docent klinische psychologie aan de universiteit van Tilburg.
Psychologie Psychologie Hoe worden we gelukkig? 'Eenvoud is de sleutel' De Duitse filosoof en podcastmaker Jörg Bernardy schreef een boek over de kracht van eenvoud in turbulente tijden. 'Het gaat niet om de grote gelukzaligheid maar om kleine dingen in het dagelijkse leven.'
Opinie | Yves Vanden Auweele Opinie | Yves Vanden Auweele 'Mentale gezondheid? Enkel focussen op de veerkracht van de individuele jongere is niet voldoende' 'Als er voor de ruimere sociaal-opvoedkundige dimensie van het onderwijs geen of onvoldoende ruimte is, maak je het de jongeren moeilijker om hun weg te vinden. Zo worden ze juist meer vatbaar voor mentale problemen', schrijven Yves Vanden Auweele, Marc Eneman en Herman Wouters op de internationale dag van de geestelijke gezondheid. Ze roepen de nieuwe Vlaamse regering op om de leerkrachten ook tijd en ruimte te geven voor hun opvoedkundige taak.
Opinie | Christelle Baseke Kaisala Opinie | Christelle Baseke Kaisala 'Hoe kon ik de mythe van de sterke zwarte vrouw aan diggelen slaan?' 'Ik ben niet de enige binnen de Afrikaanse diaspora die een andere invulling wenst te geven aan wat sterk zijn betekent', schrijft Christelle Kaisala. In deze bijdrage naar aanleiding van de 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid staat ze stil bij de mythe van de sterke zwarte vrouw.
Column | Martha Claeys Column | Martha Claeys 'Ik wil bij het dutjesministerie' Hoewel we steeds meer praten over zelfzorg en de waarde van nietsdoen, lijkt er weinig te veranderen in onze cultuur.
Opinie | Isabelle De Pau Opinie | Isabelle De Pau 'We hebben nood aan eindtermen rond ‘psychologische geletterdheid’' 'Ik geef 35 jaar les in de derde graad van het secundair onderwijs en ik stel vast dat steeds meer jongeren te maken hebben met stress, angst, depressie en andere problemen', schrijft Isabelle De Pau naar aanleiding van de 10-daagse van de geestelijke gezondheid.
Opinie | Erika De Crom Opinie | Erika De Crom 'Na ‘Kalm Waes’: waarom geen vervolg met als titel ‘Rondom Tom’? 'Dank aan Tom Waes en de programmamakers van ‘Kalm Waes’ omdat ze het fenomeen ‘stress’ in de kijker zetten. Maar ze maakten echter een grote, in onze cultuur ingebakken denkfout door het fenomeen volledig te psychologiseren en de verantwoordelijkheid om kalmer te worden helemaal bij het individu te leggen', schrijft Erika de Crom. 'Stress is geen probleem van vele mensen afzonderlijk. Het is de maatschappij die ons druk oplegt en daar moeten we ook naar kijken. Wat speelt er zich af rondom Tom?'
Wetenschap Wetenschap Mentale gezondheid: een beetje bang zijn is best oké Vooral bij jongeren nemen angstgevoelens toe. Waarom? Is dat erg? En wat is de functie van bang zijn?
Gezondheid Gezondheid Problematisch gebruik van sociale media bij jongeren, en dan vooral bij meisjes, zit in de lift Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie gebruiken jongeren sociale media steeds vaker op een problematische manier. Dat zou vooral bij meisjes het geval zijn. ‘Nochtans spenderen jongens ook veel tijd op hun smartphone, maar zij zijn minder snel geneigd om te rapporteren dat ze zich zorgen maken over hun digitale welzijn.’
België België Wim Distelmans: ‘Meer dan 100 mensen kwamen vorig jaar uit het buitenland naar België voor euthanasie’ België heeft een van de meest progressieve euthanasiewetgevingen ter wereld. ‘Heel wat mensen in het buitenland zijn jaloers op onze wetgeving.’
Psychologie Psychologie Communicatiewetenschapper over de taal van de liefde: ‘Kussen maakt ons gelijkwaardig’ Wanneer en waarom zijn mensen begonnen met kussen? Hoort de kus bij de menselijke seksualiteit? En waarom veranderde de katholieke kerk er van mening over? De Duitse communicatiewetenschapper Hektor Haarkötter geeft antwoorden.
Gezondheid Gezondheid De hond als therapeut? ‘We mogen niet alle heil verwachten van het dier’ Honden worden steeds meer ingezet in ziekenhuizen, kantoren en scholen om welzijn en productiviteit te bevorderen. Maar het is ook belangrijk om rekening te houden met de work-lifebalance van de hond, waarschuwen experts.
Column | Jelle Dehaen Column | Jelle Dehaen ‘Een diagnose is een momentopname, maar het stigma is onuitwisbaar’ ‘"Tegenwoordig heeft iedereen een diagnose!" Zo luidt de dooddoener op elk familiefeest. De teneur is dat we een stel doetjes zijn geworden omdat psychologen op elk lastig kind een ADHD-etiket kleven’, schrijft columnist Jelle Dehaen.
België België Hoe overleef je filestress? ‘Zit mindful achter het stuur en laat anderen invoegen’ Nooit waren er meer files in Vlaanderen. En dan moet de filepiek van oktober nog komen. Vooral onverwachte files kunnen stress met zich meebrengen. Gelukkig heeft verkeerspsycholoog Frederick Vinckenbosch tips om daarmee om te gaan.
Gezondheid Gezondheid Eenzaam is niet altijd alleen (en omgekeerd) Eenzaamheid is gelinkt aan gezondheidsproblemen. Maar ook niet genoeg alleen kunnen zijn kan contraproductief werken. Wetenschappers zoeken naar een balans tussen de twee.
Psychologie Psychologie Waarom blijven oude mensen koppig autorijden? ‘Het is dat of thuiszitten’ Naar aanleiding van een ongeval in Brasschaat waarbij een 92-jarige bestuurder een vrouw doodreed, gaan er weer stemmen op om ouderen rijvaardigheidstests op te leggen. ‘De hamvraag is waaróm zo veel tachtigplussers tegen beter weten in blijven rijden’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman in haar boek Grijsgedraaid – Waarom we bang moeten zijn om oud te worden.
Psychologie Psychologie Midlifecrisis? ‘Op middelbare leeftijd hoeven we onszelf niet meer zo tragisch serieus te nemen’ Mannen in de midlifecrisis worden belachelijk gemaakt, vrouwen in de menopauze tot nu toe eerder verzwegen. De Zwitserse filosofe Barbara Bleisch legt uit hoe u het best met de middelbare leeftijd kunt omgaan.
Psychologie Psychologie Filosofe Fabienne Brugère: ‘We koesteren te veel illusies over de liefde’ De liefde is universeel, en het tegendeel, het einde van de liefde, is dat evenzeer. Maar de Franse filosofe Fabienne Brugère zag dat over le désamour – een term die geen vlotte Nederlandse een-op-eenvertaling heeft maar die duidt op het voorbijgaan van de liefde – alleen op fluistertoon en in beperkte kring wordt gesproken.
Psychologie Psychologie Waarom dromen we over uitvallende tanden, achtervolgingen of vallen in een put? Terwijl we slapen, kent onze fantasie geen grenzen. Onze dromen zijn spectaculair of dramatisch, maar nooit saai. We hebben erotische dromen, dromen waarin we achtervolgd worden of in een put vallen. Wat heeft dat allemaal te betekenen? Psycholoog en droomexpert Michael Schredl legt het uit.
Technologie Technologie Jong Talent: Janneke Schokkenbroek onderzoekt schadelijk technologiegebruik in romantische relaties ‘Digitale tools bieden niet alleen mogelijkheden maar brengen ook uitdagingen met zich mee voor het aangaan, onderhouden en beëindigen van romantische relaties’, zegt Janneke Schokkenbroek, die voor haar doctoraat aan de UGent schadelijk technologiegebruik binnen romantische relaties in kaart bracht.
Psychologie Psychologie Non-verbale communicatie: waarom we onszelf meer ‘verraden’ dan we willen Non-verbale communicatie speelt een cruciale rol in hoe we begrepen en gezien worden. Van opgetrokken wenkbrauwen tot een subtiele glimlach, onze mimiek onthult vaak meer dan onze woorden alleen. Door ons daar bewust van te maken, kunnen we onze communicatie verbeteren en misverstanden voorkomen.
Psychologie Psychologie Westen vs. moslims: ‘We beleven onze emoties op een andere manier. Daaruit is het wederzijdse onbegrip ontstaan’ Het wederzijdse onbegrip tussen het Westen en de moslimwereld valt deels te verklaren door onze verschillende beleving van emoties, zegt sociaal psychologe Batja Mesquita. ‘We moeten de blik weer naar buiten richten.’
Psychologie Psychologie Burn-out bij kinderen? ‘Jonge mensen missen veiligheid en geborgenheid’ Balanceert het gros van de Vlaamse jongeren op de rand van een burn-out? Psycholoog en burn-outexpert Gert Braeken gelooft van niet. ‘Al is er wel degelijk iets aan de hand met hun mentaal welzijn.’
Psychologie Psychologie Postnatale depressie treft óók vaders: ‘Het is een onderbelicht probleem’ Prille ouders starten vaker met het gebruik van antidepressiva dan mensen die geen kinderen kregen. Dat geldt voor moeders, maar óók voor vaders. ‘We moeten stoppen met het over de roze wolk te hebben.’
Psychologie Psychologie Hoe kinderen empathie ‘erven’ van hun ouders Wanneer we onze kinderen met empathie behandelen, zullen zij op hun beurt ook empathisch omgaan met hun vrienden en kinderen. Dat ontdekte een groep Amerikaanse psychologen na een langlopend onderzoek van 25 jaar. Toch zijn ouders niet de enigen die de sociale vaardigheden van kinderen beïnvloeden.
Psychologie Psychologie SKEPP-prijs gaat naar Hilde Van Waelvelde De Zesde Vijs van Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale (SKEPP) gaat dit jaar naar pediatrisch kinesitherapeut Hilde Van Waelvelde (UGent).
Psychologie Psychologie Jongeren gratis naar de psycholoog: ‘Nood in West-Vlaanderen om uren te verdubbelen’ Sinds 1 februari kunnen jongeren gratis naar de psycholoog, in theorie. Volgens CD&V-voorzitter Sammy Mahdi is die belofte ‘een lege doos’. Dat is overdreven, maar dat gratis psychische hulp voor onze kwetsbare jeugd niet altijd beschikbaar is, staat vast.
Psychologie Psychologie Experts hekelen wildgroei: wat als uw mental coach een kwakzalver blijkt? In ons land is de term ‘therapeut’ wettelijk niet beschermd, en dus mag iedereen die titel op een koperen bordje aan zijn voorgevel hangen. Dat leidt tot een explosie van het aantal ‘coaches’ allerhande. De overheid moet dringend optreden tegen die ‘kwakzalverij’, vindt Wouter Duyck van de Universiteit Gent.
Psychologie Psychologie Helpt een betaalde sabbatical tegen burn-out? Een jaartje uit de ratrace stappen om even op adem te komen en een RVA-uitkering krijgen? Het is een opmerkelijk verkiezingsvoorstel van Groen om de voortrazende burn-outepidemie tegen te gaan.
Wetenschap Wetenschap Hoe gevaarlijk is vogelgriep voor de mens? ‘Besmette melkkoeien zijn nieuwe wending’ Een recent melkkoeienmysterie zorgt bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor ongerustheid over het vogelgriepvirus. Hoe lang blijft de mens nog buiten schot?
Psychologie Psychologie Hoe voer je een moeilijk gesprek met een vriend of familielid? ‘Je hoeft geen oplossingen aan te reiken’ Bijna de helft van de Vlaamse en Nederlandse psychiaters kampt met burn-outklachten. Zware gesprekken voeren is hun job, maar we komen allemaal weleens in aanraking met een vriend of familielid die in de put zit. Psychotherapeute Marleen Gheldof helpt u op weg om te vragen hoe het écht met iemand gaat.
Opinie | Vrijdaggroep Opinie | Vrijdaggroep ‘Mannelijke onvruchtbaarheid: breek het taboe rond “spermageddon”’ De wereldwijde vruchtbaarheid staat op een kritiek punt, vooral bij mannen. Ondanks goede zorg blijft mannelijke onvruchtbaarheid in België een taboe. Tijd om dat te doorbreken, schrijven François-Guillaume de Lichtervelde van de Vrijdaggroep en Willem Verpoest, voorzitter van de Belgische Vereniging voor Voortplantingsgeneeskunde.
Gezondheid Gezondheid Neurobioloog kreeg een burn-out van haar burn-out: ‘Mijn brein zal nooit meer hetzelfde zijn’ ‘Chronische stress wreekt zich vroeg of laat op het lichaam', zegt de Nederlandse neurobioloog Brankele Frank. Een gesprek over verdraaide hersenen, de tranen van het lichaam en uitgebluste politici.
