‘Perfect mogelijk om betere geneeskunde aan te bieden voor lagere prijs’

Knack zette Maggie De Block, minister van Volksgezondheid (Open VLD), Paul Callewaert, algemeen secretaris van de Socialistische Mutualiteiten, en Louis Ide, gezondheidsspecialist van de N-VA, rond de tafel.

N-VA-voorzitter Bart De Wever wil ‘knippen’ in de sociale zekerheid. Ook in de gezondheidszorg? Het debat is meteen geopend. Knack zette Maggie De Block, minister van Volksgezondheid (Open VLD), Paul Callewaert, algemeen secretaris van de Socialistische Mutualiteiten, en Louis Ide, gezondheidsspecialist van de N-VA, rond de tafel.

Een verhelderend debat over de strijd tegen inefficiëntie, de terugbetaling van homeopathie en saunabezoeken, dure medicijnen voor zeldzame ziektes, de nieuwe rol van de huisarts, de inhaligheid van sommige orthodonten, meer patiëntenparticipatie in het ziekenhuis, en waarom dure operaties ook mogelijk moeten blijven voor rokers en hoogbejaarden.

U bent zelf lang huisarts geweest, mevrouw De Block. Vreest u niet dat ziekenhuizen uw hervormingsplannen zullen bekijken als een machtsgreep van de eerstelijnshulp?

Maggie De Block: ‘Met het elektronisch medisch dossier ís de huisarts het eerste en laatste aanspreekpunt van de patiënt. Een patiënt geeft hem inzage in alle aspecten van zijn gezondheid en zijn leven, tot in de meest vertrouwelijke details toe. Een arts die een patiënt behandelt voor een simpele griep, ziet meteen of die ooit een zware burn-out had. Uw huisarts weet dus alles van u. En met die informatie gaat hij niet naar uw verzekeraar of uw werkgever: uw privacy blijft gegarandeerd.’

Paul Callewaert: ‘Wat hebben we aan een huisarts die bijna gratis werkt, als we ons blauw betalen bij de dermatoloog of de oogarts?’

De Block: ‘U hebt een punt. Voor sommige specialisaties is de conventiegraad (dat is het aantal dokters dat akkoord gaat met tarieven die afgesproken worden tussen artsen en ziekenfondsen in de zogenaamde Medicomut, nvdr.) verontrustend laag. De knelpuntgroepen zijn al jaren bekend: huidartsen, oogartsen, kinderartsen, radiologen, plastisch chirurgen en stilaan ook tandartsen. Er is al van alles geprobeerd, maar niets helpt.

Ook u, meneer Ide, hebt jarenlang als arts gewerkt. Waren jullie allebei ‘geconventioneerd’?

Ide en De Block: ‘Altijd.’

Ide: ‘Het is een principe: als arts aanvaard je de afgesproken tarieven. En wie dat niet doet, hangt zijn tarieven zichtbaar uit zodat patiënten weten waar ze aan toe zijn. Dat gebeurt niet altijd. In de klinische biologie krijg ik het op de heupen van onnodige onderzoeken en ondoorzichtige tarieven. Onlangs zag ik een factuur van een lab waar 8 euro meer werd aangerekend dan de tariefakkoorden. De gemiddelde patiënt weet dat uiteraard niet. Hij kent ook al die codes op zijn factuur niet.’

De Block: ‘Het is wettelijk verplicht om dat te afficheren. Artsen, kinesisten, tandartsen en logopedisten hebben we sinds 1 januari een indexsprong gevraagd. Dat was geen gemakkelijke boodschap. De patiënt mag niet de dupe worden van rationaliseringen en efficiëntere werking. Voor de patiënt mag het niet duurder worden.’

Ide: ‘Het is perfect mogelijk om betere geneeskunde aan te bieden voor een lagere prijs.’

Als dat zo is, moet u misschien de nieuwe minister van Begroting worden.

Ide: ‘Ik meen wat ik zeg. Als ik mijn enkel verzwik, kan ik naar mijn huisarts gaan. Hij zal mijn enkel intapen en ik kan weer aan het werk. Ik kan ook naar de spoeddienst van een ziekenhuis gaan: daar zal men wellicht eerst een foto van die enkel nemen. Niet alleen de arts, ook de patiënt wil dat graag. Maar dat kost geld en is nergens voor nodig. Die grijze zone van overbodige prestaties moeten we grondig bekijken. Daar is veel geld te vinden dat we nuttiger kunnen gebruiken.’

Callewaert: ‘Daar staan we toch allemaal achter?’

Ide: ‘Onderschat het verwachtingspatroon van mensen niet. Ze zeggen: ‘Ik ben naar den doktoor geweest en hij nam niet eens een foto.’ Dan voelen ze zich niet goed verzorgd.’

Callewaert: ‘Sommige specialisten weten dat ze sowieso meer dan voldoende patiënten zullen hebben. Ze zien een gat in de markt en vestigen zich als zelfstandig arts of richten een kleine privékliniek op. Daar kunnen ze meer verdienen dan in een ziekenhuis. En ze hoeven zich niets meer aan te trekken van de tarieven. Als een arts niet aan een ziekenhuis verbonden is, is er voor hem geen enkele wettelijke beperking aan wat hij mag vragen. Bepaalde takken van de geneeskunde, zoals orthodontie, hebben zich stilaan onttrokken aan de solidariteit van de ziekteverzekering. Die zorg is feitelijk geprivatiseerd.’

Ide: ‘Het leidt niet alleen tot het opgeven van de solidariteit met de patiënt, ook de collegialiteit tussen artsen brokkelt af. In veel ziekenhuizen worden de nachtelijke wachten verdeeld tussen alle dokters. Maar als oog-, huid- of kinderartsen zich terugtrekken uit de ziekenhuizen, doen ze daar geen wachtdienst meer. Als bepaalde groepen geen zin meer hebben in die klus, moeten steeds van afwijkt, komt in de problemen. Dat gevaar dreigt nu opnieuw.’