Over stress en burn-out: ‘We hebben nooit geleerd om keuzes te maken’

Jongeren krijgen op hun levensweg steevast de boodschap mee ‘word wat je wil’, maar over de keuzes die ze daarvoor moeten maken, blijven ze in het ongewisse en daar wringt vaak het schoentje. Personal coach Hilde Mariën deelt haar inzichten over veel voorkomende levenscrisissen in het boek ‘Ik ben (het) zo moe’. ‘Er is meer nodig dan de stresstips uit de boekskes‘.

Burn-out, bore-out, levenscrisissen, onzekerheid, stress en een laag zelfbeeld. Iedereen krijgt er weleens mee te maken, maar voor sommigen is het af en toe moeilijk om de uitweg nog te zien. Auteur Hilde Mariën helpt als personal coach deze mensen om de juiste keuzes te maken in hun leven, om tijdig bij te sturen waar het verkeerd loopt, op weg naar meer levenskwaliteit. De Mechelse stelde haar expertise te boek en deelt haar inzichten met Knack.be.

Waarom wou u een boek schrijven over deze specifieke problematiek?

Hilde Mariën: ‘Vanuit mijn praktijk als personal coach merk ik dat er maar weinig diepgaande informatie voorhanden is over omgaan met stress en stressgerelateerde aandoeningen zoals burn-out. Tijdens de cursussen die ik geef voor bedrijven en organisaties viel het mij ook op dat er heel wat misverstanden bestaan rond deze problematiek. Enerzijds wil ik met het boek heel specifieke informatie geven aan een groot publiek over stress, burn-out, bore-out en levensfasecrisissen zoals de quarterlifcrisis, het dertigersdilemma en de midlife crisis, maar anderzijds probeer ik ook mensen te inspireren met de boodschap dat er wel degelijk verbetering mogelijk is en dat je je eigen leven echt wel zelf in handen kunt nemen. Mensen voelen zich immers vaak het slachtoffer van allerlei zaken en hebben het gevoel dat ze niet alles in de hand hebben. Er wordt ons tegenwoordig ook zodanig veel schrik aangejaagd dat we overal bang van zijn geworden.’

In het boek staat dat u een non-nonsense aanpak hanteert. Waaruit bestaat die precies?

Mariën: ‘De ultieme wonderoplossing bestaat niet. Met no-nonsense bedoel ik dat ik niet zomaar tips aanreik, geen ‘quick fixes’ die vaak toch maar valse beloftes zijn. Ik ga diepgaander te werk. En dat is niet de makkelijkste weg. Door veel te praten en heel veel vragen te stellen, begeleid ik mensen naar meer zelfinzicht en reik ik hen de middelen aan om zelf de keuzes te maken die bij hen passen. Dat kan gaan over eenvoudige dagelijkse dingen zoals hoe slaap ik en wat eet ik, maar ook over meer essentiële levensvragen zoals wat voor job wil ik in mijn leven doen of welk leven wil ik überhaupt leiden? Belangrijk daarbij is dat we tijdens dat proces niet op zoek gaan naar eventuele schuldigen. Vaak worden de baas, de collega’s of de overheid met de vinger gewezen als het niet goed gaat op het werk, maar dat brengt geen zoden aan de dijk. In de plaats daarvan leer ik mensen hoe ze oplossingsgericht kunnen denken, zichzelf kunnen bijsturen en minder piekeren. Dat kan je wel degelijk leren door veel te trainen met gerichte oefeningen, ook al gaat dat met heel wat vallen en opstaan. Mijn aanpak is ook multidisciplinair. Ik werk samen met voedingscoaches, dokters, kinesisten en psychologen. Want een burn-out kan ook te maken hebben met een tekort aan bepaalde voedingsstoffen of een gebrek aan beweging. Maar meer dan alleen de oorzaak bepalen van een burn-out, is het net zo belangrijk om te achterhalen hoe je eruit moet raken.’

We worden tegenwoordig om de oren geslagen met mindfulness, start-to-yoga en allerlei ontspanningstips in kranten en magazines en toch piekt het aantal gevallen van burn-out. Hoe verklaart u die tegenstelling?

Mariën: ‘Er is meer nodig dan die stresstips uit de boekskes. Soms zijn die niet meer dan een pleister op de wonde en hebben mensen ook niet altijd de tijd om al die tips toe te passen. Bovendien is de oplossing voor elke persoon verschillend. Wat mij bijvoorbeeld ontspant, kan een ander misschien danig enerveren. Zo kan je mij bijvoorbeeld niet echt geen plezier doen met meditatieoefeningen, maar een dagje in de tuin werken brengt me dan wel helemaal tot rust.’

Welke concrete tips heeft u voor mensen die worstelen met stress of in de gevarenzone voor een burn-out zitten?

Mariën: ‘Zoals ik al zei, bestaan er geen ‘quick-fixes’. Het belangrijkste is vooreerst dat je het probleem au sérieux neemt. Respecteer jezelf. Dat kan je doen door te midden de rat race even te vertragen en stil te staan bij wat je nodig hebt en wat voor jou belangrijk is. Wat zijn de oorzaken van al dat gepieker en die zorgen? Die eerste stap is vaak meteen ook de moeilijkste.’

Zijn levensfasecrisissen zoals quarterlifecrisis en dertigersdilemma echt zo problematisch? Horen ze niet bij het leven?

Mariën: ‘We mogen die crisissen niet problematischer maken dan ze zijn, en zeker niet overmedicaliseren. Crisissen horen inderdaad bij het leven, maar ze horen niet gewoon bij het leven. Vergelijk het met iemand in een vissersbootje die in een storm is verzeild geraakt. Je kan dan wel zeggen dat het maar wat wind is dat hij zich niet moet aanstellen, maar die persoon wil die storm wel overleven! Crisissen die niet worden aangepakt komen altijd terug. Kijk maar naar de financiële crisis of politieke crisissen. Het is dus niet genoeg om even te zeggen: ” Dat waait wel weer over”.’

Wat is de ultieme boodschap die u wil meegeven met dit boek?

Mariën: ‘Probeer niet alleen je gedrag te veranderen, maar zorg ook dat je je denken gaat aanpassen en dat je een positief zelfbeeld creeërt. Het allerbelangrijkste is evenwel keuzes maken die bij jou passen. Het verschil tussen jongere en oudere generaties is dat de eersten vaak niet beseffen dat ze een keuze hebben terwijl de laatsten geen keuzes kunnen maken omdat ze net alles willen. Ze krijgen als levensles “Word wat je wil”, maar dat leidt tot nog meer stress, want we hebben nooit geleerd om keuzes te maken.’